VU Magazine 1972 - pagina 145

m

magazine

Boek van Cosmas Desmond

Binnenkort is de verschijning te verwachten van een Nederlandse uitgave van het boek 'The Discarded People', geschreven door de franciscaner priester Cosmas Desmond, vertaald door H. J. Diekerhof en uitgegeven door Bosch & Keuning in Baarn. In VU-magazine zullen de komende maanden enkele gedeelten uit het boek, dat als titel krijgt: 'Het afgedankte volk', worden gepubliceerd.

Ontstaan De geschiedenis van het ontstaan van het boek was nogal simpel. Pater Desmond maakte mee, hoe zijn zwarte parochianen, gedwongen door de apartheidswetgeving, hun woonplaatsen moesten verlaten om ergens op een voor hen volstrekt onbekend stuk grond, dat hen geen enkel bestaan kon bieden, te worden opgeborgen. Pater Desmond was diep geschokt door die ervaringen. Hij kreeg toestemming van zijn orde om een onderzoek te gaan instellen. In 1969 maakte hij een reis langs zoveel mogelijk zogenaamde 'hervestigingsgebieden'. Wat hij hoorde en zag schreef hij op in een boek. Kort na het verschijnen van dat boek in Zuid-Afrika werd pater Desmond veroordeeld tot vijf jaar huisarrest. De Zuidafrikaanse autoriteiten hebben ontkend, dat er enig verband bestaat tussen het verschijnen van het boek en het huisarrest van de schrijver.

'De ervaring zit in m'n hoofd als een verschrikkelijke nachtmerrie' Limehill is een hervestigingskamp in Natal, dat wil zeggen een kamp voor mensen die 'om één of andere reden niet langer geschikt zijn om te werken, of die op de arbeidsmarkt overbodig zijn'. Limehill was niet het eerste van deze kampen en niet het slechtste. Voor mij ligt het belang van dit kamp in het feit, dat het de plaats was waar ik voor het eerst de doolhof van verscheurde gemeenschappen, verscheurde gezinnen en verscheurde levens binnenging. Hier wordt de verplaatsingspolitiek van de Zuidafrikaanse regering zichtbaar. Vóór Limehill was ik mij in een proces van jaren steeds meer bewust geworden van de verborgen Afrikaanse kant (verborgen voor de meeste blanken en voor de buitenwereld) van de wereld van de apartheid. Maar toen Limehill opgezet werd en mijn eigen parochianen, mijn eigen vrienden, daarheen gedreven werden, toen zag ik voor de eerste keer met hün ogen hoe deze politiek gevangenen maakt van Afrikanen in hun eigen land, zonder aan de beestachtigheid, de verpaupering en de hopeloosheid van het systeem te kunnen ontkomen. Er zijn echter tientallen Limehills, die niet te vinden zijn op de kaarten van Zuid-Afrika; tientallen meer zijn in de maak. Elk ervan zal zijn bestemming krijgen in de officiële apartheidsplannen, de bevelen zullen gegeven worden en de regering zal ze allemaal, één voor één, vullen met bange mensen. De meest pijnlijke ironie van dit alles is, dat als deze mensen verplaatst worden en hun huizen achter hen worden gesloopt, zij naar plaatsen worden gebracht, die met de gangbare schijnheiligheid 'thuislanden' genoemd worden.

Armzalig Limehill zelf is een armzalige en verlaten plek. Er is niet genoeg water en niet genoeg land, zelfs niet om er een mager bestaan uit te halen. Er is geen industrie en zelfs geen werk binnen dagelijks bereik. De inwoners vechten tegen ziekte en staan op de rand van verhongering. Wat precies het verschrikkelijkste is van het leven in een dergelijk oord, de lijflijke vernedering of de geestelijke kwelling, is onmogelijk uit te maken. Limehill was de ervaring die mij ertoe bracht een reis te maken door de provincies van de

republiek. Dit boek is het verslag van die reis. De feiten kunnen gemakkelijk overgedragen worden aan papier. Maar de ervaring zelf is in mijn hoofd blijven zitten als een verschrikkelijke nachtmerrie, die mij zelfs op klaarlichte dag benauwt. Voor een miljoen Zuidafrikaanse mensen zijn de toestanden waarvan ik getuige was, de grenzen waarbinnen hun leven zich afspeelt. De dreiging overgeplaatst te worden hangt miljoenen anderen boven het hoofd; het lijkt erop dat de regeringsvrachtauto's elke dag hoe langer hoe meer van deze ladingen verbijsterde mensen overbrengen naar de kale vlakten.

Vrachtauto's In de vroege morgen van 29 januari arriveerden er tien priesters in Meran en wachtten samen met de mensen op de komst van de vrachtauto's. Er was geen enkel teken van bedrijvigheid, iedereen was in afwachting, uitgezonderd één man die weinig systematisch de omheining sloopte. Later op de morgen kwamen de vrachtauto's, tegelijk met een aantal ambtenaren, waaronder mannen van de veiligheidsdienst, die ons de hele morgen vanaf de overkant van de weg in het oog hielden. Een van de heren van de veiligheidsdienst nam foto's van ons, hij deed dat vanuit de heup, als een professionele scherpschutter. Wij priesters onthielden ons ervan de mensen te helpen bij het aftakelen van hun huizen en het opladen van hun bezittingen, om te voorkomen dat hiervan gemaakt zou worden, dat we het met de verplaatsing eens waren. De mensen waren er zich heel goed van bewust waarom wij gekomen waren en ze brachten ons paraplu's om ons te beschermen tegen de brandende zon. Zij leken passief, hoewel sommigen lieten merken dat zij 41

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen