VU Magazine 1972 - pagina 340

^M Nederland molenland? Voordat Nederland energie ging putten uit steenkool en olie was het geheel aangewezen op windkracht. In de 17e en 18e eeuw was de molen de enige energiebron (spierkracht van mens en dier niet meegerekend). In ons land stonden ruim 9000 windmolens. Daarvan zijn er nog een 950tal overgebleven. Een aantal ervan draait nog, andere verkeren in ontredderde staat (geen wieken, twee wieken). 'Nederland Molenland' adverteren we nog opgewekt om toeristen aan te trekken. De buitenlandse bezoeker wordt een weelde aan molentjes aangeboden (houten of In Delfts blauw uitgevoerd), vaak met speeldoosjes erin. Het economisch nut van molenbehoud schijnt thans In de eerste plaats gelegen te zijn in het bieden van een toeristische attractie. Op een platje bij een van de drukste souvenirwinkeltjes in ons land, de Millshop aan het Rokin, draait een model van een houten windmolen, maar energie levert het geval niet op. Integendeel. De wieken ervan worden draaiend gehouden door een stofzuigermotor, die (met olie of aardgas opgewekte) elektriciteit verbruikt. VU-magazine kwam dit treurig stemmende feit ter ore bij het maken van een foto In de winkel voor de omslag van dit nummer. Sinds 1923 vecht de vereniging De Hollandse Molen in ons land voor behoud van wat er nog is overgebleven aan molens. Zonder overheidssteun lukt dit niet. Dat de energiebron waarvan Nederland eens geheel afhankelijk was thans draaiend moet worden gehouden met subsidies tekent de afhankelijke staat waarin de oude windkrachtmotor in het olie- en aardgastijdperk is komen te verkeren. Tot grote zorg van de molenvrienden in ons land heeft de huidige regering nog de neiging ook wat betreft molens zuiniger aan te gaan doen 'waardoor de molenrestauraties en daardoor de werkgelegenheid van de molenmakers ernstig in gevaar dreigen te komen'. Ook voor de overheid (staatssecretaris Vonhoff) is de Hollandse molen kennelijk niet veel meer dan een leuke, folkloristische versiering van hel landschap, waarvoor men best iets overheeft, ais het maar niet te gek in de papieren gaat lopen. 28

Tot degenen die het voor de molen opnemen. Is dit jaar toegetreden (kabouter) Roel van Duyn, al verschillen zijn motieven ietwat van die van de vereniging 'De Hollandsche Molen', Hij pleit niet alleen voor behoud van de bestaande molens, maar wil zelfs méér. Onverdragelijk is voor hem de gedachte dat de enige werkelijk 'schone' motor, die Nederland ooit heeft gehad, voorgoed afgedankt dreigt te worden. In De Nieuwe Linie van 26 april '72 ontvouwde hij zijn Witte Molensplan (ook te lezen in zijn binnenkort verschijnend Energieboekje), waarin een nieuwe toekomst voor de molen wordt afgeschilderd. Inderdaad verontreinigt de molen het milieu niet en ook is het aannemelijk dat het zal blijven waaien wanneer de mensheid de wereldvoorraad olie en aardgas heeft opgestookt. Als het zover is, zal ook de vraag niet meer belangrijk zijn of windkracht zal kunnen voorzien in de totale

energiebehoefte. Alle beetjes zijn dan meegenomen. Voorlopig Is die vraag echter nog wel interessant. Hoeveel elektrische energie kan een van een generator voorziene Hollandse windmolen opleveren? Het antwoord is te vinden op Texel. Sinds 1965 draait daar een eeuwenoude 'kloel^e Zaanse pelmolen' uitsluitend ten behoeve van het plaatselijke elektriciteitsnet, een feit dat door het weekblad Revue bedacht werd met de kop 'Texel kookt op storm'. Dit laatste was sterk overdreven. De molen 'De Traanroeier', bezocht en beschreven door iedereen, die belang stelt in windkracht als energiebron (Roel van Duyn kreeg er bijna een klap van een wiek) produceert ongeveer 28.000 KiloWattuur per jaar. Dat is slechts een gering percentage van wat op Texel aan stroom wordt verbruikt (meer dan 12 miljoen KiloWattuur). 'De molen is dan ook belangrijker als Ie-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen