VU Magazine 1972 - pagina 186

ïl/V o

HlMSVncUii:

^'i»!J»?,S'i»;'5

Vanuit Londen, waar hij woont als directeur van 'de Koninklijke', kreeg De Standaarddirectie 9 mei 1921 een grimmige brief, waarin hij het uitkeren van dividend laakt. 'Uitkering kan er alleen zijn wanneer er werkelijk winst is en het feit, dat n^ien het vorige jaar bij verlies een dividend heeft uitgekeerd, rechtvaardigt niet de herhaling van dit feit, maar maakt het des te eerder noodzakelijk om met die verkeerde methode te stoppen. Dit is dan ook de laatste keer, dat ik mij bij deze beslissing neerleg; indien het volgend jaar geen gezonde, finantieele politiek wordt gevolgd, treed ik óf als Commissaris af, óf moet door de vergadering van aandeelhouders een beslissing genomen worden in zake het z/c/i openbarend verschil van inzicht tussen mij en de overige heren.'

Hoofdredacteur Folder uit de jaren dertig om abonnees voor De Standaard te winnen. Zo stelt men zich het gezin voor, waarin het blad terechtl(omt: l(eurige mensen, in goede doen, vader blijft 'het hoofd des gezins'; moeder gaat met de tijd mee door het haar kort geicnipt te dragen. Geen arbeiders-, maar een middenstandsgezin. Gespeculeerd wordt in de folder ook op vrees voor het rode gevaar. 'Is het U niet bekend dat reeds één zesde deel der menschheid in de greep van 't Communisme is gekneld?'

aldus Colijn. Maar waarom dan toch, zo vraagt hij zich af. 'Zo belangrijk als blad is De Standaard toch niet! Het wordt door vele andere als nieuwsblad in betekenis overtroffen. Het doet niet mee aan de mode van de dag. Het is eerder ouderwets en in veler oog achterlijk. Het antwoord is moeilijk te geven. Maar het feit is er niet minder juist om.' Colijn graaft niet diep door op het wonderlijke verschijnsel van een niet renderende onderneming, die toch blijft bestaan, maar enkele notities maakt hij wel over de oorzaken. 'In die bijzondere relatie nu van de lezers tot hun huisblad ligt de verklaring van de invloed die het heeft uitgeoefend. De verklaring ook van het feit dat De Standaard nog bestaat.' En dan verhaalt hij hoe het leven van De Standaard ettelijke keren aan een zijden draad hing, maar altijd weer gered werd omdat er getrouwen bijsprongen, wie het niet ging om zakendoen. Vele tonnen werden de afgelopen jaren bijeen gebracht als nieuw kapitaal voor De Standaard. En dat was niet alleen een zaak van enkele rijken. 'Hef grootste aandelenbezit in één hand bedraagt f 7.000 en 9/10 van het kapitaal bestaat uit kleinere en zeer kleine bedragen. Ander bewijs voor de plaats, die De Standaard in het hart van ons volk oplevert, behoeft niet geleverd. Want dit vergete men niet: uitzicht op een winstgevende belegging was er niet; veeleer moest worden aangenomen, dat het geld gegeven werd.' Colijn verhaalt van de uitgevers Reese en Verweyck, die met hun eigen bescheiden 30

middelen de zaak draaiende hielden en van redacteuren, die bereid waren te werken 'voor een loon ver beneden wat zij elders hadden kunnen krijgen'. Het gaat De Standaard de laatste jaren overigens ver boven verwachting. Colijn: 'Het aantal abonnees is vervijfvoudigd en wel zijn nog niet alle zorgen geweken, wel levert de exploitatie van het blad nog een verlies op, maar er is uitzicht dat dit weldra niet meer het geval zal zijn.' De snelle abonnementengroei, die zich in de jaren 1917, 1918, 1919 en 1920 inzet, maakt directie en commissarissen commercieel alvast wat overmoedig. Althans in de ogen van Colijn. Dr. H. Colijn

Nadat Colijn zich in 1922 losgemaakt had van de Koninklijke kon hij zich vooral wijden aan A.R. partij en De Standaard. Op 1 april 1922 aanvaardde hij het hoofdredacteurschap met een artikel 'Hetzelfde Program'. Dit om de her en der vooral door 'links' verbreide gedachte de kop in te drukken dat het Kuyper vooral meer ging om het 'principiële' en hem meer om het 'zakelijke'. Onder zijn hoofdredacteurschap bleef De Standaard groeien. Wanneer hij in 1941 aftreedt, kan hij melden dat De Standaard op weg is naar het tienvoudige van het abonnementental, dat het had toen hij (Colijn) de leiding van de a.r.-beweging van Kuyper op hem overging. Het blad moet toen dus tussen de 35 en 40.000 abonnees hebben gehad. Hoe moet deze merkwaardige curve worden verklaard? Onder Kuyper een vrijwel voortdurend zich bewegen onder en boven de 4.000 en in de jaren daarna onder Colijn opeens een groei naar het tienvoudige? De belangrijkste oorzaak is mogelijk dat Colijn, scherper dan Kuyper, besefte dat de 'kleine luyden' van de vorige eeuw, die geen kapitaal bezaten en nauwelijks een abonnement konden betalen, als volksgroep een enorme maatschappelijke vooruitgang hadden doorgemaakt. Er was geld. Direct na Kuypers dood trommelde Colijn in een ommezien een miljoen bijelkaar voor de A.R.-partij, wat De Notenkraker spottend deed rijmen: 'Het vermogen van al die kleine luyden schijnt toch nog héél wat te beduiden.' En deze toegenomen koopkracht van 'de kleine luyden' van weleer maakte De Standaard als advertentie-medium bepaald aantrekkelijker. Daarbij kwam dat van het maatschappij-kritische karakter van De Standaard in de vorige eeuw ('Jinks', vond Kuyper trots), dat bepaald niet geschikt is

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen