VU Magazine 1973 - pagina 215

De Universiteit en de toekomst door prof. dr. G.C.Berkouwer rede bij opening hoofdgebouw VU Wie gedurende een reeks van jaren de gebouwen der Vrije Universiteit aan de Boelelaan zag verrijzen en thans staat voor een voorlopige afsluiting en de officiële opening, wordt als vanzelf op dringende wijze geplaatst voor de vraag naar de zin van dit alles en de zin-vraag is altijd onlosmakelijk verbonden met die naar de perspectieven, die men zich daarbij voor ogen stelt, met de verwachting, waarin men leeft en met de consequenties, die daarin met het oog op de toekomst verbonden zijn voor ons eigen werk. Op vele en zeer gevarieerde wijze is men in onze dagen met die toekomst, met wat op een geheimzinnige wijze op ons afkomt, bezig en vele zijn de beschouwingen over dat futurische, over het al of niet utopische van onze hoop, soms in sterke verwachting, soms ook in een zo niet wanhopige, dan toch gedeprimeerde stemming in verband met allerlei dreigingen en verstoringen, die zich van onze

Prof. dr. G. C. Berkouwer bij het uitspreken van zijn rede

weerstand maar uiterst weinig schijnen aan te trekken. Men moet hier echter vooral niet generaliseren en spreken van een algemene ondergangsstemming - de nieuwe 'Untergang des Abendlandes' en niet alleen van het Abendland - ingrijpender dan in Spenglers analyse na de Ie wereldoorlog. Verrassend is veel meer een telkens weer oplaaiende hoop en het opnieuw grijpen naar alle remmen, die we hebben, een zich afzetten tegen het fatalisme der gelatenheid. Moltmanns boek over de hoop heeft allerlei aanknopingspunten met de marxistische wijsgeer Ernst Block in zijn visie op de zee van mogelijkheden, die ons omringen en op een mogelijk novum in onze geschiedenis, dat maar niet ever ons komt, maar mede opgeroepen wordt door het werk onzer handen en toch nieuw en verrassend, vergeleken met wat ons thans voor ogen staat. Wel blijft het besef van reële dreigingen ons ergens achtervolgen. Paul Valery heeft er aan herinnerd, dat de cultuur even bedreigd is als het leven van de enkeling en we zijn ons dat in onze eeuw in allerlei crises op schokkende wijze meermalen bewust geworden bijv. toen óók alle universitair leven door wereldhistorische explosies tot op z'n fundamenten werd geschokt. Onlangs is aan de V.U. in een dissertatie de stelling geponeerd, dat de mensheid misschien een stralende toekomst tegemoetgaat en dat 'misschien' is een intrigerend en uitdagende oord, nu vooralsnog dat stralende voor veler besef problematisch blijft, ook voor wie niet in defaitisme is terechtgekomen en de zgn. future-shock enigszins heeft verwerkt. We komen in alle nieuwbouw van grote afmetingen in aanraking met een kritische vraag in verband met de moed, die daarin tot uitdrukking komt. Men kan dan vermoeden, dat dit ook samenhangt met de overtuiging, waaruit de V.U. is geboren. Maar men is met zulk een vermoeden niet klaar en moet wel goed weten, wat men zegt. De dingen liggen voor ons gevoel allerminst eenvoudig. Juist in dat verband tussen geloof en actieve moed, in dat speciale overtuigingsaspect werden vaak grote woorden gesproken, zoals in de nieuwe grondslag-formulering: het evangelie, de dienst van God en de dienst aan de medemens. Woorden, die alle vanzelfsprekende hantering uitsluiten en gevuld zijn met 3

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen