VU Magazine 1973 - pagina 274

Vesvu-congres Crisis in de economische theorie STUDIEGROEP GAAT DOOR Op 9, 10 en 11 mei jl. hield de Vereniging van Economie Studenten aan de VU haar jaarlijks congres, dat de aandacht trok van vele, vele honderden studenten en niet-studenten uit het hele land. Ook in de landelijke pers kreeg het congres de, gezien het onderwerp, noodzakelijke begeleiding en aandacht. Een korte nabeschouwing is dan ook volledig op zijn plaats. In zijn openingswoord stelde Pitou van Dijck, voorzitter van de VESVU, dat in het licht van de maatschappelijke problemen een kritische bezinning op de fundamenten van de economische wetenschap dringend gewenst was. Prof Knol benadrukte in zijn betoog de centrale rol van het door de traditionele theorie gekozen uitgangspunt van hypothetische, geprogrammeerde subjecten. Waarde traditionele theorie de prijzen als resultanten van vraag en aanbod, gebaseerd op het gepostuleerde rationeel gedrag van deze subjecten analyseert en concludeert dat het prijsmechanisme een doelmatige allocatie verzekert, blijkt deze analyse tot een probleem gemaakt te moeten worden wanneer achter vraag en aanbod economische machtsverhoudingen schuil gaan, die in de prijzen tot uitdrukking komen. Dan zou economische efficiency de

Prof. dr. Schouten

10

efficiency der machtigen zijn. De traditionele economie, die de mens als leverancier van prestaties opvat en hem op gelijke voet met kapitaal stelt, negeert aldus het probleem van vervreemding en menselijke emancipatie. Prof Knol was van mening dat de hypothese van nutsmaximalisatie plaats moest maken voor het centraal stellen van de bevrijding van de mens en de humanisering van de wetenschap. En ook daarmee wordt het maatschappelijk kader een probleem voor de economische wetenschap, die de maatschappelijke voorwaarden van het bestaan van prijzen überhaupt nog niet tot onderwerp van analyse gemaakt heeft. Het belang van de introductie van maatschappelijke instituties toonde André Glyn aan in zijn betoog over de gangbare inflatie-theorieën, die de institutionele oorzaken van inflatie overwegend buiten beschouwing laten, of slechts eenzijdig introduceren - en permanent blijft redeneren binnen het raamwerk en de beperkingen van de heersende maatschappelijke orde. Hierdoor kunnen de mogelijk vérstrekkende consequenties niet onderkend worden en zijn de voorstellen tot bestrijding irreëel of ten bate van de heersende belangen. Prof Joan Robinson zocht de oorzaken van

de onmacht, ja de irrelevantie van de neoklassieke theorie in het gebrek aan logische basis van deze theorieën. De stelselmatige evenwichtsanalyses, de modellenbouw vervreemd van iedere reële maatschappelijke werkelijkheid, de gebrekkige definiëring van essentiële categorieën hebben onder meer als gevolg dat de centrale categorie kapitaal en haar beloning winst - de motor van de produktie onder de heersende verhoudingen onverklaard blijven en ideologisch opgevat worden. Uitvoerig toonde zij de gebreken van de neo-klassieke theorie met vele voorbeelden van recente theoretische ontwikkelingen aan. Als illustratie voor de consequenties hiervan ging ze in op de ontwikkelingsproblematiek en het gebruikelijk remedie de export van kapitaal naar de Derde Wereld. Sterk legde zij de nadruk op het weer opnemen van de draad die bij Ricardo en Marx afgebroken was en de laatste tijd door neo-ricardianen, waaronder Sraffa, verder ontwikkeld is. Drs. Wim Boerboom zocht de gebreken van de theorie in de gebrekkige methodologische opvattingen. Waar de traditionele theorie zich na instrospectieve inductie, die aldus geen reële inductie is, zich in hoofdzaak tot deductie beperkt en zo blijft steken in

Prof. Mandel

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen