VU Magazine 1973 - pagina 396

in de gezondheidszorg niets kan veranderen zonder de medewerking van de artsen. Niet aileen zijn ze sterk aanwezig in aile organen die de overheid van advies moeten dienen, maar ook zou het wanneer er

zou worden gedecreteerd dat bijvoorbeeld iedere nieuwe arts zich vanaf morgen uitsluitend in een groepspraktijk zou mogen vestigen, weinig zoden aan de dijk zetten, zolang niet de artsen zelf overtuigd zouden zijn van de noodzaak van zo'n rnaatregel. 'De ontwikkelingen worden om die reden voor een belangrijk deel bepaald door de houding van de artsen. Ik zou het al een geweldig winstpunt vinden, wanneer de ertsen zich op dat vlak krittscn vragen gingen stel/en. Het tsbeltetje in m'n inaugurele rede had de bedoeling in die richting een prikje te geven: artsen, iuttie denken dat ie bewust politiek kiest, maar hoe komt net dan, dat jullie als dokters eigenlijk niet anders kiezen dan al/e andere mensen die een bevoorrechte positie hebben? Er moet lets ontbreken aan ie politieke bewustzijn. Denk er eens kritischer over na, wat ie voor ie patienten wenst, vanuit de gezondheidkunde en de welzijnszorg. Leidt dat wei zo vanzelfsprekend naar de politieke stetlingname en de maatschappelijke keuze en naar de vorm van de gezondheidszorg die nu zo'n beetle impliciet wordt gedaan?'

Prof. Kuiper acht het belang van veel medici blj de huidige situatie in de gezondheidszorg bijzonder groot. Het zal moeilijk zijn hen te motiveren voor een andere richting. Blljft over: het steunen in de rug van degenen die wei anders willen en te trachten artsen-in-opleiding voldoende stot ter overdenking mee te geven, hetgeen inhoudt dat op een nieuwe generatie moet worden gewacht. 'Het is niet mijn taak een bepaalde groep artsen te beschuldigen. De huidige en vorige generaties van artsen nebben, daar ben ik van overtuigd de geneeskunde uitgeoe/end op een wijze waarvan zi] dachten dat die goed en verantwoord was. Hun eigen belangen nebben zij op de meest legale manier behartigd. Je kunt hen niet plotseling ontnemen wat voor hun een verworven recht is.' Er zijn een paar parallel len met het huizenbezit dat in het kapltalistische systeem niet anders is te verwerven dan via het aangaan van hypotheken (schulden) waarvan de rente mag worden afgetrokken van de belasting. Er schuilt een

element van onbil.lijkheid In:. want er trýedt een me. chanisme in werkinq waarbl] degene die meer heett dan een ander, ook nog extra voordeel heett Van dat meer-hebben. Het zou evenwel een ramp Ziin wanneer een dergelijk systeem van bovenat krachj. dadig zou worden opzijgezet. Ook de kleine man zou door zulk een ingrijpen worden gedupeerd. Wil veranderen, dan zal reke. men de gezondheidszorg ning moeten worden gehouden met verworven rech. ten, ook al hebben die rechten soms opzienbarende proporties aangenomen en staan ze sorns verande. ring van de gezondheidszorg in de weg. De rechten die de artsen zich hebben verworven zijn echter niet altijd zonder maatschappelijke conse. quenties gebleven. Prof. Kuiper noemt als voor. beelden: " De arts verkeert In een monopoliepositie. Daar. door is het hem (zijn orpanisanes) mogelijk min of meer eenzijdig zijn inkomen te bepalen. Het verslag 'Macht van Artsen' stelde vast, dat de tarievsn stij. gen naarmate de onderhandelingspartner van de artsen zwakker is. Hij heett dus een belangrijke taco tor in de kosten van de gezondheidszorg In handen. " De arts dankt ziin bevoorrechte financiele positie ook aan het teit dat in zijn 'vrije beroep' zeventig procent van de produktie (het deel nameli]k, dat door de ziekenfondsen wordt 'afgenomen') is veilig. gesteld. Oat deel kan hi] in leder geval tegen een goede prijs afleveren. De arts geniet wei het voordeel van het vrije ondernemerschap, maar niet het nadeel van het soms grote rlsico " Het verschil in mogell]kheden tot uitbetaling van een term salarls binnen het georganiseerde verband (bedrllven, overheidsdiensten, universiteit) en daarbulten. Ondanks het feit dat bijvoorbeeld een arts in overheidsdlenst een waardevast pensioen geniet, blijkt in de praktijk het verschil In rnkomen een strulkelblok te kunnen zijn.

Wat dat laatste voorbeeld betreft· men zou daar tuurli]k overheen kunnen stappen door de arts

na-

zijn prtls te betalen, dat wil zeggen zun inkomen in dienst van een organisatie gellJk te stellen met het inkomen dat hij in het 'vrlje beroep' zou kunnen toucheren. Maar zo een maatregel zou In het bedri]f of in de

organisatie zeker scheve ogen maken bij andere werknemers met vergelljkbare verantwoordellJkheden. 'Daar kornt bij, dat we In de gezondheidszorg zelf, steeds meet niet-ertsen nodig hebben. Hoe moeten die mensen worden gesalarieerd? Moet hun inkomen worden opgetrokken tot dat van de sttsen? Dan zou de gezondheidszorg opnieuw zoveel duurder worden. Of moeten de artsen in Inkomen omlaag? Oat is evenmln eenvouatq: Prof. Kuiper ýeýkt, dat een inkomen dat de viJftigduizend gulden s jaars te boven gaat, niets meer toe- of afdoet aan het levensgeluk of de ontplooiingskansen van degene die zo'n inkomen ontvangt. Het is in de gezondheidszorg echter wei zo, dat iedere cent die de arts boven dat bed rag verdient, moet worden opgebracht door mensen die in overgrote meerderheld, daardoor wei een stukje van hun mogeliJkheden moeten afstaan. Denkend over een andere vorm van gezondheld ..

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen