VU Magazine 1973 - pagina 414

ontwikkelingsguldens Nederland nooit ver- hun lot? Om hen toch was het begonnen, zo laten. 'Alle ontwikkelingshulp, die wij geven kan worden opgemaakt uit toespraken van aan landen als India, Pakistan, Kenia, Co- politici en NOVIB-affiches uit vroeger jaren. lombia, Peru, Tunesië, die wordt allemaal voor 100% in Nederland besteed. Dat heeft inder- Ontwikkeling daad gunstige ge't'olgen voor de werkgelegen- De diverse organisaties, die zich bezighouheid. En in dat licht bezien kan men zelfs zeg- den met de ontwikkelingsproblematiek magen, dat die ontwikkelingshulp, die straks tegen ken alle de laatste jaren een duidelijke ontde 1 miljard gulden per jaar gaat bedragen - een wikkeling door. werkgelegenheidsinstrument is.' (Accent 4 ja- De NOVIB heeft haar vrees verloren om zich aan te dienen als 'een politieke bewenuari '69) ging' (mede mogelijk omdat prins Bernhard Beeld als algemeen voorzitter ruimte maakt voor Het door Udink opgeroepen beeld klopt niet anderen die forsere taal kunnen bezigen jemet dat welke bij het Nederlandse volk blijkt gens politieke partijen en bewindslieden). te leven, zo toont een zomer '71 in opdracht Onbekommerd wordt in '73 gesproken over van de Nationale Commissie Ontwikkelings- 'politieke druk' die moet worden uitgeoefend. strategie (commissie Claus) ingestelde en- Men blijft aandringen op een (nog steeds quête. De mening dat charitatieve en morele niet bereikte) overheidsbijdrage van 2 promotieven de staat der Nederlanden drijven, cent van het nationaal inkomen, maar er overweegt sterk, al veronderstelt een kwart moet meer gebeuren. Ook dienen het 'nader ondervraagden dat Nederland het (ook) tionale handelsverkeer en de internationale doet om er zelf beter van te worden. Het monetaire orde zodanig te worden hervormd, charitatieve en morele argument blijkt verre- dat redelijke mogelijkheden worden geschapen weg de meeste ondervraagden persoonlijk voor de sociaal-economische ontplooiing van sterk aan te spreken als motief voor ontwik- de arme landen'(nota. aan regering, sept. '71). kelingshulp. Slechts 4% noemt als reden Levend blijft bij de NOVIB het besef dat de 'omdat Nederland er zelf beter van wordt' en rijke landen ergens een veer moeten laten, 7% 'omdat Nederland en de ontwikkelingslan- dit in tegenstelling tot de visie van het kabinet-Biesheuvel dat het beeld van de kloof wilden er allebei beter van worden.' Voor vergroting van de hulp toont zich 47%. de 'vervangen door dat van de gemeenschapvoor gelijkhouden 44%, en voor verkleining pelijke groei en het gezamenlijk perspectief slechts 6%. Voor vergroting voelen het meest (memorie van toelichting begroting '69-'70). jongeren, rooms-katholieken en gerefor- Het kabinet-Den Uyl wordt met voldoening meerden, meer geschoolden en welgestel- ingehaald. NOVIB-voorzitter dr. H. M. de den, KVP-ers en ARP-ers. De neiging tot Lange begroet de nieuwe minister van ontverkleining leeft het sterkst bij ouderen. wikkelingssamenwerking, drs. J. Pronk, als Hervormden en buitenkerkelijken, minder iemand 'die de ontwikkelingssamenwerking geschoolden, de lagere inkomens en (een niet ziet als het verlengstuk van het behartigen van nationale belangen, hetgeen niet hoeft te piek) WD-stemmers. Troebel is voor velen de laatste jaren gewor- betekenen dat deze verwaarloosd worden. Maar den het beeld van de praktijk van de ont- wie zijn uitgangspunt van het te voeren beleid wikkelingssamenwerking. Wie wordt daar kiest in termen van vrede en recht, geeft daarbeter van? Het rijke westen, de arme landen mee te kennen, dat hij bereid is eigen belangen of beiden en zo ja, hoe ligt dan de verhou- te corrigeren door belangen van derden.' ding? Hebben de armen in de arme landen er iets aan of brengt de ontwikkelingssamen- X-Y werking nauwelijks of geen verandering in De X-Y actie (gehuisvest bij maar verder los van de NOVIB) radicaliseert de laatste jaren parallel aan de Sjaloomgroep (en krijgt overEmbleem van de X-Y-actie, die in 1968 startte als eenkomstige spanningen met deelnemers, voortzetting van de 1%-actie 'Daadvi^erkeiijlce gerechtigheid', waarmee de politieke actie begon. die het allemaal niet zo snel meemaken). Het protest tegen de geringe Nederlandse bijdrage (waaraan de actie haar naam dankt) heeft plaatsgemaakt voor het protest tegen Nederlandse koehandel met de bilaterale hulp ('leningen alleen hier besteden') maar ook multilaterale hulp via de wereldbank deugt niet, want - hoewel een VN-instelling - maken de rijke landen daarin de dienst uit en krijgt een land als Chili geen cent meer omdat het Amerikaanse bedrijven nationaliseerde. Geprotesteerd wordt tegen het systeem van leningen die maakt dat de arme landen in 1970 samen zich voor 60 miljard in de schulden hadden gestoken bij de rijke en daarvoor in dat jaar 5,3 miljard dollar 46

moesten betalen aan aflossing en rente. Aangehaald wordt Leviticus 25 vers 36: 'Gij zult van uw verarmde broeder geen rente of winst nemen'. Gewezen wordt op de enorme winsten, die westerse bedrijven uit de arme landen naar het westen overmaken. En opgeroepen wordt tot strijd voor twee soorten bevrijding: 'In de arme landen bevrijding uit de macht van de grootgrondbezitters, nationale ondernemers en a-sociale regeringen en in de rijke landen beknotting van de economische en politieke machten, die al of niet in collaboratie met de machthebbers in de arme landen, de almaar toenemende verbreding van de kloof tussen arm en rijk bewerkstelligen.' (Citaat uit Helpt Hollands Hulp?, een in september '72 verschenen uitgave, die een goed beeld biedt van de ontwikkelingen in X-Y de laatste jaren). De opbrengsten van X-Y worden dan ook steeds meer besteed aan acties die politieke veranderingen in de derde wereld nastreven. De grootste gift (f75.000) is voor het Program to Combat Racism (waaraan ook koningin Juliana pubüekelijk een bijdrage geeft). Tot voor kort X-Y-voorzitter Jan Pronk trekt deze lijn door wanneer hij - minister geworden aankondigt gelden uit de ontwikkelingspot te willen bestemmen voor bevrijdingsbewegingen in de derde wereld, een voornemen waarvan menigeen verbleekt, die op het standpunt staat dat regeringen alleen met regeringen te maken hebben ongeacht het regime en dat Portugal enkele Nederlandse parlementariërs doet uitnodigen voor een bezoek aan zijn kolonie Mozambique.

Nesbic De meest radicale ontwikkeling maakt de Nesbic door, die de X-Y-benadering (aan de wieg waarvan men mede stond) thans 'vlees noch vis' acht en die blijkens het in juni verschenen eerste nummer van het Tijdschrift voor Anti-imperialisme-Scholing op het standpunt staat dat er geen goede of slechte ontwikkelingshulp bestaat, maar dat ontwikkelingshulp gewoon een 'rationeel onderdeel van het imperialisme' is, van het begin tot het eind. 'Meer ontwikkelingshulp, andere ontwikkelingshulp, maar ook heel andere ontwikkelingshulp zijn leuzen die niet geschikt zijn in de strijd tegen de imperialistische politiek van de Nederlandse staat en zijn binnen het geheel van de anti-kapitalistische strijd zelfs schadelijk. Zowel gezien vanuit de internationale als nationale klassenstrijd is het noodzakelijk de ontwikkelingshulp consequent te bestrijden; de leuze kan veel beter luiden: "weg met ontwikkelingshulp",' aldus de Nesbic die de nadruk wil leggen op 'maatschappelijke veranderingen in eigen land'. Het nationaal inkomen van het collecterend, protesterend, discussiërend, maar vooral handeldrijvend en investerend Nederland steeg van 21.900 miljoen in 1953 tot 119.410 miljoen in 1971.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen