VU Magazine 1973 - pagina 338

Omstuwd door VU-functionarissen zette koningin Juliana zich 12 april voor het LU bedieningsbord van een computer in het hoofdgebouw van de VU om iets te vernemen over haar levenskansen als zij in een < ontwikkelingsland was geboren. Z CC De computer bood de keuze tussen Nigeria, Egypte, Taiwan, Pakistan, Chili of Columbia. Koningin Juliana koos Nigeria als land van vergelijking. Ze typte op het bedieningsbord haar leeftijd, geslacht en het soort plaats waarin zij woonde, stad of < dorp. Soestdijk was dorp. Het papier dat de koningin in haar handtasje borg nadat de computer de antwoorden had uitgerateld, bevatte o.a. de volgende mededelingen:

co z o

cc

de levensverwachting van een baby in LU Nigeria is 37 jaar (in Nederland 73 jaar). Q In het eerste jaar overlijden er in Nigeria LU 16,3 procent van de baby's (in Nederland 1,3%). In Nigeria zou koningin Juliana thans nog een levensverwachting hebben gehad van 12,4 jaar (in Nederland 20,3 jaar). Einde bericht.

22

Oorzaak Het 'spelletje', bedacht door VU-ontwikkelingseconoom drs. G. J. van Apeldoorn, drukte elke deelnemer met z'n neus even op een harde werkelijkheid. Geen verklaring gaf de computer echter op de vraag hoe het gekomen is, dat het westen zo enorm veel rijker is geworden dan de landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. In Ghana was het nationaal inkomen per hoofd van de bevolking in 1967 ongeveer f 730,-, in Suriname f 1200,- en in Nederland f 4400,- - drie landen die eeuwenlang economisch zeer nauw met elkaar te maken hadden en nóg hebben al was het alleen maar vanwege de kapitalen, waarvoor Ghana en Suriname thans bij Nederland in de schuld staan. De gezamenlijke geschiedenis van de drie landen is het verhaal van een gruwelijk monopolyspel, dat eeuwenlang gespeeld is zonder regels en dat nog steeds doorgaat. 'Daar de welvaart van het westen na de oorlog zeer gestegen Is en nog steeds stijgende is, is de tijd nu rijp de liand uit te steken om de steeds wijdere gaping tussen de haves en de have-nots tot stilstand te

brengen, te verkleinen en tenslotte te laten verdwijnen,' zei koningin Juliana achttien jaar geleden in een rede in de Leidse Pieterskerk (18 juni 1955). Zij behoorde tot de eerste Nederlanders, die niet bereid waren de steeds schrijnender wordende tegenstelling tussen rijk en arm in de wereld als een vanzelfsprekendheid te accepteren. 'De begeerlijkheden mogen nooit betaald worden door de honger van anderen.' Toen zij 25 jaar geleden koningin werd, bedroeg (in 1948) het nationaal inkomen van Nederland 14.232 miljoen. In 1971 was dat gestegen tot 119.410 miljoen. Menigeen kijkt verwonderd naar de cijfers wanneer hij bij het opruimen van oude papieren salarisstrookjes en belastingaangiften van enkele tientallen jaren geleden tegenkomt. Heb ik daarvan geleefd? In dezelfde periode waarin de welvaart in ons land bleef opzwellen, werden de vakanties langer en de werkweken korter, wat nu niet direct een aanwijzing is, dat de welvaartsgroei mag worden verklaard uit harder werken. De groei van de industrie in Nederland was zo groot dat we handen te kort kwamen om de zaak draaiend te houden. Honderdduizenden 'gastarbeiders' lieten we uit arme landen overvliegen opdat de welvaartsmotor op gang bleef. Deze mensen konden in eigen land geen werk vinden omdat het daar maar niet lukt de industriële ontwikkeling op gang te brengen. Tóch komen uit de arme landen veel grondstoffen, die in de westerse industrieën worden verwerkt. Nederland is b.v. de grootste exporteur in de wereld van cacaoboter, cacaopoeder en chocolade maar er groeit geen cacaoboom in ons land. Die staan (o.a.) in Ghana. Bij Delfzijl en in Zeeland ontwikkelen zich enorme aluminiumindustrieën, en toch wordt in de Nederlandse bodem geen kruimeltje bauxiet gevonden. Die wordt gevonden (o.a.) in Suriname en Ghana. Met de hulp van tal van Vü-medewerkers gaarde VU-magazine enig materiaal bijeen over de (gemeenschappelijke) economische geschiedenis van de drie landen, tussen welke vroeger (zie omslag) de zgn. driehoeksvaart werd beoefend. Het is een verhaal over de handel in grondstoffen en arbeidskrachten en industriële produkten, waarvan het vervolg de komende jaren in de kranten te lezen is onder koppen waarin woorden voorkomen als UNCTAD, gastarbeiders, milieuvervuiling, aluminium, grondstoffenprijzen, economische groei, invoerrechten, nationalisatie en misschien ook wel: revolutie. Want er mag niet op gerekend worden dat de partijen, die nu al eeuwenlang de verliezende zijn in het monopolyspel, nimmer met geweld het invoeren van spelregels zullen eisen ter bescherming van de zwakkere. Hun levens hangen er van af.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen