VU Magazine 1975 - pagina 171

m

magazine

Tenslotte verklaart de resolutie dat het leven, vrijheid, eer en fundamentele rechten van alle burgers van Pakistan, ongeacht de gemeenschappen waartoe zij behoren, volledig beschermd en gewaarborgd zullen worden.' Dat deze laatste toevoeging bepaald niet overbodig was bleek mij, toen de dag na de verklaring een Ahmadi taxichauffeur zijn taxi in veiligheid had gebracht op het terrein van de Anglicaanse kathedraal in Lahore waar ik preekte. Door de godsdienstige leiders van Pakistan werd deze resolutie luid geprezen. In de pers werd vermeld hoe Maulana Abul Ala Mawdudi, de stichter van de Jamaat-i-Islami, een soort tegenhanger van de moslimbroeders in de arabische wereld, wiens invloed zich vooral schijnt te richten op de middenklasse, de Almachtige heeft gedankt, dat de gemeenschappelijke inspanningen van het volk, de ulama, de shaykhs, de politieke organisaties en de nationale vergadering tenslotte leidden tot de oplossing van het negentig jaar oude probleem, dat een grote interne dreiging vormde voor de moslims en Islam. Een shaykh verklaarde, dat deze beslissing de P.P.P.'s (de volkspartij van Bhutto) aanspraak rechtvaardigde dat zij de zaak van de Islam beter had gediend dan enige andere partij. Een andere godsdienstig leider beschreef de beslissing als een mijlpaal, niet alleen in de geschiedenis van Pakistan, maar ook in de geschiedenis van de Islam. Een van de gevolgen van deze verklaring is dat de Ahmadi's een zogenaamde minoriteitsgroep zijn geworden. Voor alle minoriteitsgroepen in Pakistan, zoals onder meer de christenen, zijn minoriteitsplaatsen ingeruimd. Bepaalde posities in het parlement of universiteit etc. zijn voor hen bestemd. Ik ontmoette christenen in Pakistan die de vrees uitten, dat als gevolg van deze actie verschillende 'christelijke' minoriteitsplaatsen door Ahmadi's bezet zouden worden en er werden zelfs voorbeelden genoemd dat het al in enkele gevallen gebeurde. Hoewel president Bhutto een socialisme voorstaat, dat aanvankelijk door de maulvi's (conservatieve godsdienstige leiders) hevig werd bestreden, is het vrij duidelijk, zoals uit het voorbeeld van de Ahmadi's blijkt, dat hij uit is zijn machtspositie te verstevigen, zelfs al betekent dat het doen van concessies aan de meest conservatieven.

Intellectuele stemming Men kan zich niet voorstellen in hoe sterke mate Pakistan afgescheiden leeft van India. Hoewel recentelijk de contacten - vooral de handelsbetrekkingen - verbeterd zijn en vele Pakistani's in Lahore hun televisie op het Indische programma afstemmen (Amritsar), is er toch geen sprake van een normale com-

De Klerin Khan moskee in Lahore

municatie. Het postverkeer is niet direct en de moslims in India weten weinig van wat hun medebroeders in Pakistan doen en omgekeerd. Men kent eikaars publikaties, boeken en tijdschriften praktisch niet. Hoewel het gebied, dat nu Pakistan heet, eeuwenlang cultureel verbonden is geweest met de rest van het subcontinent, merkt men hoezeer beide landen uit elkaar gegroeid zijn. Pakistan probeert zich vooral op West-Azië te oriënteren, ofte wel de Arabische wereld. Een goed voorbeeld daarvan was de in februari 1974 gehouden islamitische conferentie in Lahore. Zevenendertig landen waren daar uitgenodigd. De grote afwezige, behalve Perzië, was India. De Indische moslims waren er niet, noch verondersteld daar te zijn. In vele opzichten was het gebeuren in Lahore met koning Feisal van SaoudieArabië als leider van het rituele gebed in de grote moskee een soort van Arabische show op Pakistaans grondgebied. In de bioscopen in Pakistan werden de beelden nog steeds in het journaal getoond, daarmee het geheel meer gewicht gevend dan het in werkelijkheid verdiende. Voor de meer progressief denkende moslim is de situatie van dit moment bepaald niet bemoedigend. In september 1968 was er het beruchte geval van de directeur van het islamitische studiecentrum in Wawalpindi, Fazlur Rahman. Er werd een hetze tegen hem georganiseerd vanwege zijn boek. Islam getiteld, waarin hij onder meer zei dat de Koran geheel en al het woord van God is en geheel en al het woord van Mohammed. Volksoplopen tegen hem eisten van de regering, dat hij zou worden afgezet vanwege zijn aantasting van het Woord van God. Het is niet uitgesloten overigens dat zijn nauwe contact

De grote moskee in Lahore

met Ayoub Khan en diens val ook zijn positie had ondergraven. Hoewel hij aanvankelijk door de regering gedekt werd, volgde spoedig zijn ontslag en verliet hij het land. Maar sindsdien is het klimaat zeker niet verbeterd. Zijn opvolgers hebben verschillende malen gewisseld vanwege beschuldigingen van liberalisme. Het ligt voor de hand dat in een dergelijke atmosfeer een behoorlijke academische activiteit moeizaam wordt. Ik 37

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen