VU Magazine 1975 - pagina 285

waarop, de Britten en de Amerikanen Duitsland er weer bovenop brachten, getuigde van een genereuze en nobele houding. Er zat geen rancune in. Mijn positiewas natuurlijk een bijzondere. Ikwas Brits staatsburger met een Duitse achtergrond en ik sprak de taal vloeiend. Dat zal ook wel de reden geweest zijn waarom de Britten mij gevraagd hebben.' In 1950 wordt u economisch adviseur en directeur van de statistische afdeling van de Britse Staatsmijnen. Vooral dat laatste vinden we wat vreemd, want in uw boek heeft u nogal wat kritiek op de statistiek. 'Toen de Staatsmijnen mij vroegen om bij hen directeur van de afdeling statistiek te worden, zag ik een taak liggen om een informatiesysteem op te zetten. Ik had dat nodig om economisch adviseur te zijn. Statistiek is daarbij onontbeerlijk. Waar gaat het om bij statistiek? Naar mijn mening moeten statistieken de kwaliteit van dingen laten zien. Het is moeilijk om precies aan te geven wat ik hiermee bedoel. Van sommige dingen kun je alleen de kwantiteit laten zien. Maar je hebt in het leven te maken met kwaliteit en kwantiteit. Alle dingen vertonen in wezen beide aspecten. Van nature heb ik een goed ontwikkeld gevoel voor tabellen en figuren. Als ik een tabel zie, en er zit een fout in, dan zie ik dat in een oogopslag. Er mag nog zo veel aandacht aan besteed zijn, hij mag herhaaldelijk gecontroleerd zijn en toch zie ik het. Dat is gewoon een gave Gods. Iemand die voornamelijk kwantitatief georiënteerd is, zal een geweldige hoeveelheid tabellen opzetten. Degene die meer kwalitatief georiënteerd is, probeert - naar wat ik noem tabellen te laten spreken. Hij laat de wezenlijke verschijnselen zien. Hij zal zich niet uitputten in overdreven nauwkeurigheid en onnodig cijferwerk. Ik zeg altijd: 'Statistiek moet niet nauwgezet zijn maar significant'. Wat maakt het uit of iets 4 of 5 is? Maar het maakt wel degelijk uit, dat je instinctief weet dat het geen 50 of 500 is. We zitten hier midden in een van de kwalen van de moderne geest: De wet van de kwantiteit. Het kwalitatieve aspect telt niet meer mee.' Maar het is vaak erg moeilijk om kwaliteit van kwantiteit te onderscheiden.

Een ander voorbeeld. Mijn dochtertje kwam laatst thuis en vertelde dat zij van de schoolmeester had geleerd dat a -l- b = b -I- a. Ik zei tegen haar: pas op, het kan waar zijn, maar het hoeft helemaal niet. Als je water bij zuur voegt, is dat iets heel anders dan wanneer je zuur bij water voegt. In het eerste geval krijg je een explosie en in het tweede geval krijg je verdund zuur. 't Gaat om de kwaliteit. De kwantiteit is daaraan ondergeschikt. De kwantiteit is altijd het gemakkelijke deel. Het zien van de kwaliteit vraagt veel meer onderscheidingsvermogen. Het vergt meer van de mens. Waarschijnlijk is het daarom ook uit de mode geraakt. De opkomst van de computer is hier natuurlijk ook schuldig aan. Wat denkt u in dit verband van het toekomstonderzoek, zoals de Club van Rome dat uitvoert. Zij richten zich voornamelijk op het bewerken van kwantitatieve gegevens. 'Ik zou u een groot aantal geschriften uit de vijftiger jaren kunnen laten zien, waaruit heel duidelijk blijkt, dat er grenzen aan de groei zijn. Wat mijn eigen denkbeelden uit die tijd betreft, kan ik u zeggen, dat ik in 1958 een lezing heb gegeven voor de Federatie van Britse Industrieën die ik ongeveer als volgt afsloot: 'We moeten van het idee van kwantitatieve groei af en ons gaan richten op het cultiveren van de kwaliteit van het leven.' Dat was in 1958! Nou ja . . . neem me niet kwalijk dat ik het zeg. Maar ik ben intellectueel in 't geheel niet onder de indruk van wat de Club van Rome na veel vijven en zessen als de hoogste waarheid naar voren brengt, namelijk dat er grenzen aan de groei zijn. Maar ik neem mijn petje ervoor af, dat zij met hun publikatie op het goede tijdstip kwamen en dat het rapport zo'n enorme invloed heeft gehad. Ik heb er respect voor, dat ze zo duidelijk doorhadden, dat als ik, of iemand anders zoiets zou zeggen er niemand zou luisteren. Maar nu kunnen we zeggen: 'de computer heeft gesproken', en wanneer de computer heeft gesproken dan is het zo, want de computer spreekt de waarheid. De diagnose, die zij hebben gesteld, kan een leerling van de eerste klas van een lagere school op de achterkant van een envelop ook doen. De computer heb je daar helemaal niet voor nodig.

'Laat ik een voorbeeld geven. Stel, er is een eiland met 2000 inwoners. Iemand begaat een misdaad en wordt in de gevangenis gezet. Op een gegeven moment wordt hij vrijgelaten en komt terug in de maatschappij. Van de 2000 inwoners is er één die zegt: 'Kom maar zolang bij mij, ik heb onderdak en werk voor je'. Op die manier wordt hij weer opgenomen in de maatschappij. Maar op dit eiland, Groot-Brittannië, met ongeveer 50 miljoen inwoners worden jaarlijks 25.000 mensen uit de gevangenis ontslagen. De reclassering kan het probleem niet aan. We hebben talloze organisaties van de overheid en particulieren, maar het probleem blijft onoplosbaar. Nu heb ik op school geleerd, dat 2000:1 = 50.000.000:25.000. Maar dat is om de dooie donder niet waar. Het eerste geval is oplosbaar, maar het tweede niet. Kwantitatief gesproken zijn de problemen aan elkaar gelijk, maar kwalitatief gesproken niet. 19

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen