VU Magazine 1976 - pagina 416

1^ magazine 18 ficieren en manschappen worden in '73 als wervers met verlof naar hun negorijen gestuurd. Ook wordt de mecjewerking van de residenten ingeroepen om „zonder bepaalde pressie uit te oefenen de werving van Ambonezen en Menadonezen met gepaste middelen te bevorderen" {Gouv.hes\u\Xen 5 sept. 1873 no. 24 13 april 1875 no. 30). De handgelden voor de Ambonezen gaan na de oorlogsverklaring aan Atjeh enkele keren fors omhoog (de resultaten bleven slecht!) tot zelfs f 200 voor een dienstverband van 6 jaar en f 120 voor een 4 jaar (Voor Nederlanders liepen de handgelden op tot f 3001). Pensioenen werden de Ambonezen voorts In het uizicht gesteld. De dorpshoofden krijgen verder een premie van f 50 voor elke jongen, die zij uit hun negorij leveren, „een beloning welke de goeden en meer ontwikkelden niet zonder schaamte aannemen", aldus Riedel in 1884. Hij schrijft ook „Voor zover ik door de mededeelingen van vele inlanders, zoowel hoofden als geringen heb kunnen nagaan, is dit in elk geval zeker, dat geen fatsoenlijk inlander op Ambon vrijwillig in dienst treedt als soldaat. Zij, die dienst nemen, zijn gewoonlijk het uitschot van de negari: lieden die door slecht gedrag, door schulden als anderszins, het in hun eigen land niet meer kunnen uithouden; dezen „pigi babiwang diri", hetgeen betekent: zich zelven gaan wegwerpen. Ook zijn er die hun wettige vrouwen hebben verlaten om met eene andere te kunnen leven, en hiertoe als soldaat op Java of elders gelegenheid vinden. Overigens zijn het onmondige jongelingen die, na een berisping van hun ouders ontvangen te hebben, baloorig zijn geworden en daarom het ouderlijk huis wilden verlaten." Vanaf 1879 mogen ook „heidense inboorlingen" uit de Molukken dienen. Maar het vlot ondanks dit alles aanvankelijk niet. Een artikel in het Indisch Militair Tijdschrift van 1879 klaagt over,,het steeds verminderen van het aantal der in dienst tredende werkelijke Ambonezen". Want al loopt het cijfer feitelijk iets op (1875 dienden er 967 Ambonezen, in 1880 1322), het is geflatteerd omdat daaronder ook de Menadonezen worden begrepen. Riedel geeft in december 1884 adviezen hoe de zaak beter aan te pakken. „ Z o o l a n g de behandeling van den A m b o n s c h e n soldaat niet beter in overeenstemming m e t zijne behoeften en eischen w o r d t gebracht — zoolang de inlander op A m b o n nog schamel geklede Europese soldaten in de morgenuren blootsvoets m e t den k r u i w a g e n koelidiensten kan zien verrichten, behoeft de Regeering niet te verwachten dat de w e r v i n g in de Molukken een hooge vlucht zal nemen. Er w o r d e n allerlei slinksche middelen aangewend o m den inlander te misleiden, maar t o t dusverre m e t w e i n i g succes; hij is wijzer gew o r d e n . De Ambonees, die niet geroepen w o r d t zijn land te verdedigen, w i l in den militairen dienst behoorlijk, rechtvaardig en beter d a n in zijn eigen negari behandeld w o r d e n , en kan dat niet geschieden, dan zegt hij m e t recht: „ i k ben niet krankzinnig o m m i j n diensten voor eenige jaren tegen een ellendig loon en slechte behandeling te verkoopen, en ten slotte nog in een vreemd land ver van m i j n bloedverwanten en vrienden te s t e r v e n " . Door een ander, op eerlijkheid gebaseerd stelsel t o e te passen en meer humane beginselen te v o l g e n , bestaat er daarentegen w è l kans, o m duizenden Amboneezen voor het leger te v e r k r i j g e n . " Tot kort voor de eeuwwisseling blijven de wervings — c.q. ronselresultaten in de Molukken tegenvallen. In een artikel in het Indisch Militair Tijdschrift van 1896

la dei trekket len"nt Voortd Êleklaai Wrtaa hetk et,,/! 'ordtl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen