VU Magazine 1976 - pagina 423

1^ magazine 25 A'. 1 8 7 6

TIJFDF JAARGANG.

!V°. 1374

E STANDAARD Prijs per kwirtjal lanóti hrt Z o n d a g s b l a d : Voof Amstttdam ./ 2 ^ . — i- rwco p«T post / ZMEnkele N'-Jramer» s C«at » « ket Bared.

RflBEEI.: ^ieawcMlflK «7, AHsreHM

De presidentskeuze in de Verenigde Staten van Noord-Amerika ,, 14 november — Nadat gedurende tal van maanden een in heftigheid steeds toenemende strijd tusschen de beide groote partijen, de republikeinen en de democraten, was gevoerd geworden, hadden eindelijk woensdag de verkiezingen plaats, waardoor weder voor een viertaljaren het machtsbezit aaneene der partijen is verzekerd". De strijd bleek te zijn gegaan tussen de republikein Rutherford B. Hayes uit Ohio en de democraat Samuel J. Tilden, gouverneur van de staat New York. Wie ditmaal de overwinning heeft behaald kan nog niet worden gemeld. „Waarin nu is het verschil tusschen beide partijen gegeven? Het antwoord hierop te geven, zoo we dit slechts in het algemeen poogden te doen. zoude eigenlijk onmogelijk zijn". Toch meldt de Standaardcorrespondent verschil. Verkiezingseis van de Republikeinen was: bescherming der negers. Maar de democraten (in de oppositie) dachten daarover anders. De Standaard citeert uit de rede van de democratische senator Cary, onlangs te Zuid-Carolina uitgesproken: ,, Wij kondigen bij deze de negers aan dat wij van zins zijn weder het bewind te bemachtigen. Wij begeeren hunne stemmen niet ten gunste van ons maar wee hunner, zoo zij het wagen tegen ons te stemmen. Wij zijn van oordeel dat hunne aanvoerders in de eerste plaats moeten vallen. Ik persoonlijk zoude het liefst eerst den radicale gouverneur doodschieten, daarna de ellendige blanke demagogen en eindelijk de stomme zwarte ne-

ger honden. Laat ons alzo o ge wapenderhand ter stembus opgaan en stellen wij geweld tegen ge weid. Poogt men ons Tilden s zege te ontnemen, weert dan de andersdenkenden van de stembus, zoo mogelijk op vreedzame wijze, desnoods met pistool in de hand". Op 23 november(15 dagen na de verkiezingsdag op 8 nov.) brengt De Standaard nogmaals een voorbeschouwing van ,,een tijdelijken correspondent". „Voorshands aan andere toestanden gewoon, vraagt men natuurlijk naar het principiële onderscheid tusschen de strijdenden. Hoe i k er ook naar zocht, ik heb ze niet kunnen ontdekken... Bijna eiken avond worden in de open lucht of groote localen uitgebreide publieke meetings gehouden, waar alle standen vertegenwoordigd zijn. Reeds in de verte-hoort men de luide muziek, die, als ware 't een cirque, de lieden lokken moet; groote chassinetten vermelden het onderwerp, den spreker, het openingsuur, terwijl boven den ingang de levensgroote portretten van de mannen hunner keus bevinden. Men hoort onder luid applaus vaak vreemde dingen verkondigen; het volk is souverein, hoorde ik een spreker roepen, de volksvertegenwoordiger is zijn dienaar, en heeft slechts te zeggen wat zijn kiezers wenschen en toch dit wordt gezegd door mannen, van wie ik weet dat zij op godsdienstig gebied zeer orthodox zijn... Het zal een harde strijd zijn, naar men zegt, terwijl sinds de slavenquestie aan de orde kwam, nog nooit de deelne-

AdveTtotfi>D: van i toe 6 rt^tis 90 Ctatiedtt* regd daarboT«a i^ O n t ; AAnviagw of w ^ u M a ^ van lte<d«|rairen ro Cent per re^^el.

ming zoo algemeen was. Wanneer deze mededeelingen u bereiken, heeft de telegraaf uwen lezers evenwel den gewichtigen uitslag reeds medegedeeld". „(Helaas, neen)," merkt De Standaard op. De oorzaak blijkt later, dat de Amerikanen in hevige twist zijn geraakt over de uitslag. De democratische kandidaat Tilden verwierf 184 kiesmannen, de republikeinse kandidaat

Wat speelde zich in de jaren die vooraf gingen aan de oprichting van de V U , honderd jaar geleden, zoal af? Net als de vorige maand ook nu weer een greep uit de Standaard. D i t m a a l : november 1876. Hayes 165; van twintig kiesmannen bleef onduidelijk tot welk kamp ze behoorden. Een commissie van 8 republikeinen en 7 democraten besliste na enkele maanden met 8 stemmen tegen 7, dat de 20 kiesmannen, bij Hayes behoorden, waardoor deze geacht werd met 185 kiesmannen de verkiezingen te hebben gewonnen.

Waarom juist in Roomse landen revolutie? 6 november —,, Met de Roomsche bladen te redet wisten, is in zekere zin verloren arbeid", meent De Standaard op 6 november 1876. Niettemin wordt aandacht geschonken aan de geruststellende taal van de N. IJsselbode over „de beperking der gewetensvrijheid in Spanje". De Roomsche bladen vinden de Standaard-eis dat ook in Spanje godsdienstvrijheid moet komen een onredelijke wens. Wat daar geldt, is hier niet van toepassing als Rome in Nederland de overhand zou krijgen, betogen de „Roomse bladen". De Standaard vertrouwt het allemaal nog niet zo erg. Denk maar aan de herroeping van het Edict van Nantes. Daar komt nog iets bij. „ De Standaard had, gelijk reeds zoo dikwijls gedaan werd, ge wezen op het nterkwaar dig feit, dat, waarde Roomsche Kerk alleen heerscht, de revolutie steeds in haar uiterste consequenties (socialisive en communisme) te voorschijn treedt." De N. IJsselbode zegt daarop: „ Het eenige wat ons aan 't harte gaat: het doorbreken van socialisme en communisme in katholieke landen, zijn wij zoo vrij te verklaren juist uit het beginsel van vrij onderzoek, dat ook onder Katholieken

toegepast, zijn heilloze gevolgen van ongeloof en losbandigheid niet mist". „ Het vrije onderzoek, ziedaar, volgens de Rooinschen, het begin van alle kwaad!" roept De Standaard. Het is het daar grondig mee oneens. „Indien beter, eerlijker, naar Bij belsch voorschrift onderzocht werd, dan zou het ongeloof vrij wat afnemen. Juist in het niet onderzoeken ligt de fout. Niet alsof onderzoek alleen tot het christelijk geloof leidt! Er zijn, wij erkennen het, eerlijke onderzoekers, die ongeloovig zijn gebleven. Vooral zij loopen daarvoor gevaar, wier onderzoek zich tot de Schrift bepaalt, er niet tot de kennis van eigen hart uitbreidt. Maar verreweg de meeste ongeloovigen — ook vele zoogenaamde moderne Protestanten erkennen dit — weigeren alle waarachtig onderzoek. En onder deze weigerachtigen bekleeden de Roomsche ongeloovigen een allereerste plaats. De meesten hunner gevoelen zich door de Groote vragen, die de menschheid bewegen, zelfs niet meer aangetrokken. De Roomsche ongeloovige is gewoonlijk volkomen onverschillig omtrent godsdienstvragen, en legt zich daarom te gemakkelijker neer

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen