VU Magazine 1976 - pagina 340

magazine 30

Studenten analyseerden nota:

Ontwapeningsbeleid niet omgebogen Van 19 tot 26 september wordt door het Interkerkelijk Vredesberaad voor de tiende maal een Vredesweek georganiseerd. In 1967 luidde het motto: „Geen spreiding van kernwapens, wel spreiding van welvaart". Tien jaar verder stelt het IKV het militarisme onder het motto: „Bedreigd bestaan" aan de orde. De noodzaak om te werken aan de problematiek van oorlog en vrede wordt niet alleen in kerkelijke kringen gevoeld, de door de Nederlandse regering in juni '75 gepubliceerde nota Ontwapening en Veiligheid maakt melding van een toenemende bewapeningswedloop. Een groep VU-studenten politicologie heeft deze nota geanalyseerd. Ze is onlangs in de Tweede Kamer besproken. £en van de studenten uit de groep, Adri Kemps, heeft met staatssecretaris Kooijmans van buitenlandse zaken (speciaal belast met vredesvraagstukken) een gesprd( over de nota gehad. De staatssecretaris was enige jaren geleden nog hoogleraar in het volkenrecht aan de VU. In het verhaal dat op deze pagina begint, staat het belangrijkste uit het werkstuk van de studenten, daarna volgt het gesprek met de heer Kooijmans. Bij het IKV is een Vredeskrant verkrijgbaar (f 0,60) alsmede uitvoerige documentatie. IKV-documentatie, Parkweg 20A, Voorburg.

Met de ontwapeningsnota van Staatssecretaris dr. P. H. Kooijmans (buitenlandse zaken, oud VU-hoogleraar, ARP) is, na de verschijning op 19juni van hetvorigejaar, weinig gebeurd. De kranten schreven nauwelijks over het stuk; er ontstond geen discussie. Afgezien van een aantal betrekkelijke insiders, die o.m. op een hoorzitting (31 oktober) van de kamercommissie voor buitenlandse zaken hun mening gaven, deed men het zwijgen er toe. Waardering oogstte de nota vooral in militaire kringen. De Federatie van Nederlandse Officieren sprak haar voldoening uit over de realistische benadering van de regering, waarin, zo vond men, rekening was gehouden met een van de praktische grondregels van het internationale verkeer, namelijk dat veiligheid door macht verkregen wordt. Deze mening werd gedeeld door de Koninklijke Nederlandse Verenigingen ..Ons Leger". „Onze Vloot". ..Onze Luchtmacht". Van die zijde werd erkend dat een op afschrikking gebaseerde vrede geen ideale vrede is, maar dat er geen andere mogelijkheid is. Het getuigde van werkelijkheidszin, die situatie te aanvaarden. Een aantal polemologen (wetenschappers die zich met vraagstukken van oorlog en vrede bezighouden) in november '75 te Leiden bijeen op een aan de nota gewijde ..workshop", spraken zich in veel minder lovende bewoordingen uit. Eén hunner (Herman de Lange) vond de nota een voorbeeld van traditioneel veiligheidsdenken. De regering was met de nota dicht in de buurt gekomen van de gedachte dat het streven naar een machtsof afschrikkings-evenwicht logisch uitloopt op voortzetting van de bewapeningswedloop. Een ander (Leon Wecke) constateerde, dat het afschrikkings-evenwicht en een bijbehorende vijand in het Oosten de hoekstenen van het beleid waren gebleven en dat zo'n beleid slechts in het gunstigste geval de bestaande verhoudingen tussen Oost en West intact kan laten. Hij had in de nota een historische analyse gemist van de mythe van het .,agressieve Rusland". Met zo'n analyse had deze regering zich kunnen onderscheiden van haar voorgangsters. Het Interkerkelijk Vredesberaad (IKV) vond de nota arm aan creativiteit.en rijk aan illusies

(de illusie namelijk dat er veiligheid te vinden zou zijn in militaire macht). De paar reacties die in de maanden na het verschijnen van de nota opklonken, bleven intern. Ze leidden niet tot een algemenere discussie. Er viel een stilte. Misschien wordt die doorbroken nu de nota intussen in de Tweede Kamer is behandeld.

Belangstelling Het afgelopen jaar werd de nota met meer dan gewone belangstelling gelezen door een groep VU-studenten in de politicologie. Ze wilden, begeleid door de docenten mr. C. A. Bos, en drs. D. M. Schut, trachten op basis van de nota de balans op te maken van het veiligheidsbeleid dat door de regering-Den Uyl wordt gevoerd. Ze deden dat, door de belangrijkste onderwerpen uit de nota op een rijtje te zetten en van elk daarvan te bekijken of (a) de nota er duidelijk over was; (b) of van de middelen die de regering voor ogen stonden, om haar doel te bereiken effect mocht worden verwacht (het spreekt, dat wanneer je het doel dat je voor ogen hebt, niet duidelijk formuleert, je ook weinig kunt zeggen over de middelen waarmee je dat doel wilt bereiken) en tenslotte: (c) of de middelen toereikend waren om het doel te bereiken.

Kernmacht Het eerste onderwerp uit de nota dat op die manier onder het mes werd genomen was de Westeuropese kernmacht, (een zelfstandige kernmacht van de Westeuropese landen samen, die niet, zoals nu, via de NAVO feitelijk onder Amerikaans beheer staat; een nieuwe kernmacht dus naast de reeds bestaande. Zie ook VUmagazine van mei '75) Aan duidelijkheid liet het standpunt van de regering weinig

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen