VU Magazine 1976 - pagina 412

1^ magazine 14

Wie is de tegenspeler van de ondernemer als hij zijn prijzen zet?

Machtigingswet Juist vanwege het algemene karakter heeft mr. Van Veen prijzende woorden over voor de Machtigingswet van 1974: „In het raam van een tijdelijke over-all regeling is de benadering van de regering uniformerend en rechtszekerheidbevorderend geweest en derhalve te prefereren boven verspreide regelingen". Maar haast belangrijker nog, is het feit dat in deze wet „ oude structuren werden doorbroken" en dat heeft dan te maken met de problematiek waarmee dit verhaal begon: er is een uitbreiding opgetreden „buiten het gebied van de traditioneel het eerst aangepakten, de loon- en salaristrekkenden", dat wil zeggen: uitbreiding naar het gebied van andere vormen van inkomens dan de cao-lonen. Wat mr. Van Veen met z'n proefschrift wilde zeggen, kan worden samengevat met: als de overheid ingrijpt, moet ze algemeen ingrijpen en dan niet alleen in de lonen maar in alle inkomens. Op langere termijn ziet hij de ontwikkeling

7rü onie internationale -te veel Verólechteren,,,,,

van een complex van wetgeving dat voorziet in goede overlegstructuren en waarin samenhang is aangebracht tussen inkomensbeleid en prijsbeleid. „In die richting moeten we gaan. Mijns inziens is dat de beste weg, om een deel van de problemen gelijkmatig te verdelen en te komen tot een aanvaardbare harmonisering van inkomens" (mr. Van Veen geeft de voorkeur aan ,,harmonisering" boven „nivellering". „Al was het alleen maar omdat dat woord door te velen, te weten zij die voor beter onderling afgestemde inkomens niets voelen, in letterlijke zin en enigszins demagogisch wordt gebruikt"). „ Wat is eigenlijk het verschil tussen lonen en prijzen? Wanneer een advocaat u helpt, ontvangt hij dan een prijs voor de diensten die hij heeft bewezen, of een inkomen wegens verrichte arbeid? Je kunt lonen en prijzen niet van elkaar loskoppelen, al is dat tot dusver wel steeds gebeurd. Men weet dat het zo niet verder kan, maar men staat nog huiverig tegenover het inpassen van de prijsvorming in een integrale wetgeving".

kuu>IVINK GIT'"'

Welke belang is „algemener": een wat royaal uitgevallen CAO of arbeidsonrust? Op de foto: een staking van bouwvakkers in de Amsterdamse Bijlmer, '69. „Roolvink wij willen meer", staat er in het Turks te lezen op een der spandoeken

„ Vergeleken bij de cao-lonen is het natuurlijk niet zo eenvoudig in te grijpen in de prijzen. Ze ontstaan opde„ vrije markt", niet op basis van overeenkomsten. Het gaat erom, dat een instrumentarium wordt gecreëerd, waarbij de overheid niet zo zeer ingrijpt inde prijzen zelf, maar waarmee ze een overallpolitiek kan gaan voeren. Dat is een kwestie van ontwikkeling". „ Op het ogenblik laten de ondernemers met het grootste gemak toe, dat er in lonen wordt ingegrepen en verzetten ze zich met hand en tand tegen ingrijpen in de prijzen. Wie is de tegenspeler van de ondernemer bij zijn prijszetting? Daar gaat het om. Dat is niet primair de vakbeweging. Je zou kunnen zeggen: het consumentenbestand, maar dat is geen tegenwicht. Er moet naar overlegstructuren worden gezocht".

Werkgelegenheid „ We kunnen nu wel praten over lonen en prijzen, maar het gaat op het ogenblik vooral om de werkgelegenheid. Die is direct afhankelijk van de investeringen en daarover beslist in de vrije ondernemingsgewijze productie die wij kennen, de ondernemer alleen. Nu de vakbeweging tot zeer veel bereid is, vind ik, dat daar tegenover 'n stap van de ondernemers zou kunnen staan, die het klimaat zou verbeteren. Wanneer de ondernemers uit zichzelf niet bereid zijn toe te geven aan de eis van de vakbeweging om eens te mogen meepraten over de investeringen; om alleen maar te mogen meedenken over de prijsvorming, zal de overheid er moeilijk toe kunnen komen regelrecht in te grijpen, tenminste: als ze de economische orde niet omver wil gooien. Niettemin ben ik er van overtuigd, dat we de richting ingaan een geïntegreerd beleid waarin alle inkomens, de prijsvorming en de investeringen zijn opgenomen. Met de kaders, de overlegstructuren die daarvoor nodig zijn zal nog veel moeten worden geëxperimenteerd; er zullen veel vergissingen worden gemaakt maar dat mag niemand weerhouden. Ik zie het niet als een ontwikkeling die binnen een jaar of •vijf zijn beslag zal krijgen. Er zal dertig, veertigjaar voor nodig zijn."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen