VU Magazine 1977 - pagina 68

yU magazine 22 ken mét de kerkleden, dan gaat men ook meer overlaten aan de zogenaamde mondige mensen. Zoals ook treffend tot uitdrukking komt in het volgende citaat (waarvan w e zojuist het begin reeds aanhaalden): „ Wij hebben duidelijk gekozen voor ontrechten en verdrukten, voor armen en achtergestelden. Die grondkeuze zal ook leiden tot een politieke keuze, ten slotte zelfs ook de nodige conclusies. " Beide rapporten geven ons duidelijk de indruk dat de kerk zich alleen maar met de samenlevings-problemen kan bezighouden zolang zij zeer algemeen en abstract spreekt. Zodra het echter over concrete zaken gaat en zodra er meningsverschillen over deze concrete zaken blijken te bestaan, trekt de kerk zich terug. Het hervormde rapport geeft daarvan nog een voorbeeld als het terloops vermeldt: „Over actieve euthanasie wordt zó verschillend gedacht, dat de synode zich daarover nog niet kon uitspreken." Daarbij kunnen w e opmerken dat de hervormde synode in 1972 passieve euthanasie wel geoorloofd achtte. Dat was in een tijd toen — ook bij artsen en verplegende — passieve euthanasie min of meer aanvaardbaar werd geacht, maar actieve euthanasie juist een probleem was! Het profetische van de kerk blijft om zo te zeggen beperkt tot dat waar de meesten het over eens zijn. En de radicaliteit, waar de kerk zoveel over spreekt, schijnt zich te beperken tot algemeenheden, tot dat wat niet concreet en ingrijpend is. Nogmaals:dan laat de kerk het afweten Een nauwkeurige analyse van het optreden van de kerken in de afgelopen tijd zou ons waarschijnlijk veel materiaal opleveren waarmee bovenstaande uitspraken bevestigd kunnen worden. Bij gebrek aan een dergelijke analyse beperken w e ons tot enkele voorbeelden. Als de werkgroep Kerk en ontwikkelingssamenwerking van de Raad van Kerken in Nederland na een vergelijking van de partijprogramma's tot de slotsom komt dat de mensen, willen zij althans — overeenkomstig het besluit van de assemblee van de Wereldraad van Kerken te Uppsala — die politieke partij steunen die het meest doet aan ontwikkelingssamenwerking, op de drie progressieve partijen moeten stemmen, dan neemt de Raad van Kerken zelf dit advies niet over; die spreekt dan uit dat de tijd voorbij is dat de kerken zich bemoeien met de politieke keuze van haar leden. Een voorbeeld uit de wereld van de Gereformeerde Kerken levert ons het besluit van de generale synode van mei 1976, waarin wordt geconstateerd dat er overeenstemmirrg bestaat over de verwerpelijkheid van rassendiscriminatie en de noodzaak haar te ijestrijden enerzijds en dat er geen overeenstemming bestaat ten aanzien van de wijze waarop de rassendiscriminatie moet worden bestreden anderzijds, met als gevolg dat de aanbevelingen tot financiële steun aan het speciale fonds ter bestrijding van het racisme werden of>geschort. En de hervormde kerk heeft niet zo lang geleden een duidelijke illustratie van onze gedachtengang gegeven door te zeggen dat de synode geen uitspraak zal doen over het roken. Men verschool zich zelfs niet achter o n deskundigheid (men was overtuigd van het verband tussen roken en kanker), maar achtte het toch niet juist een uitspraak te doen Getuigt het van te veel wantrouwen als men gelooft dat deze uitspraak achterwege bleef omdat dit te ingrijpend zou zijn in de concrete situatie? Alles wijst inde richtingvan een reductie van het handelen van dekerk tot betrekkelijk probleemloze situaties en van het laten afweten van een spreken en handelen in die situaties, waarin de mensen „zitten met de relatie tussen hun godsdienst en hun persoonlijke wereld, maar

waarin die werelden zó verschillend zijn dat men er niets gemeenschappelijks over zeggen kan. Een reduceren, abstraheren, veralgemeniseren van de zijde van de kerk, nodig om de gemeenschappelijkheid te behouden, maar w e l tot gevolg hebbend dat men aan realiteit verl^est. Het is een ontwikkeling die aansluit bij de wensen en gevoelens van velen, zoals die eens treffend door Wiegel onder woorden zijn gebracht „Het is wel goed dat de kerken zich mei politiek bezig houden, maar ze moeten, als ik nu even vanuit het standpunt van de kerken mag redeneren, zich niet op heel concrete punten richten, zoals de investeringen in Zuid-Afrikaofde boycot van de Amrobank. Dat vind ik voor de kerken niet verstandig. Mensen die het met dergelijke standpuntbepalingen niet eens zijn, zouden de kerk weleens kunnen verlaten. Dat gebeurt ook. De kerken moeten de politieke keuzes aan de politieke partijen overlaten "

Vroeger Men kan zich afvragen of dat algemeen houden van godsdienstige waarden en idfeeëen en dat overlaten van de concretisering aan de mensen en instanties buiten de kerkmuren niet altijd heeft plaats gevonden. Wij vermoeden dat een tendens hiertoe wel altijd aanwezig is geweest. Maar voor de huidige situatie willen w e toch op het belang van twee factoren wijzen In de eerste plaats op de vrijwel door iedereen erkende toegenomen verscheidenheid in situaties en opvattingen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen