VU Magazine 1977 - pagina 144

1^ magazme 10

Tien jaar Botswana Lezing door prof. dr. N. O. H. Setidisho Prof. Setidisho

Botswana is een van de weinige landen in Afrika waar in de afgelopen tien jaar van onafhankelijkheid de democratie behouden bleef en waar in die periode pogingen zijn ondernomen recht te doen aan de beginselen die werden geformuleerd. De regering heeft zich, in haar relatie met de mensen en bij het behandelen van de ontwikkelingsproblematiek laten leiden door principes, die kunnen worden omschreven als: democratie, ontwikkeling, eenheid. Wanneer deze drie punten samen worden genomen, verkrijgt men een geïntegreerd principe dat in Botswana ,,sociale harmonie" wordt genoemd. Daarnaast bestaat het, in vele delen van Afrika bekende begrip ,,self-reliance", een principe waarmee men wil zeggen dat de mensen moeten leren zichzelf te helpen, wanneer ze zich zo volwassen en zo volledig mogelijk willen ontwikkelen in zo kort mogelijke tijd. De mensen in Botswana die er op 30 september 1966 bij waren, kunnen met een zekere trots terugzien op wat de afgelopen tien jaar tot stand is gebracht. Er is in die periode aanzienlijke economische vooruitgang ge-

boekt. Natuurlijk moet dit relatief worden gezien. Ik spreek over een man die er gelukkig mee is, dat hij tien jaar geleden één gulden in de week verdiende en nu twintig gulden in de week. Hoewel dit erg weinig is, kan toch worden gezegd, dat, vergeleken bij wat het land was, er vooruitgang is geweest. 1966, het jaar waarin Botswana onafhankelijk werd, was 'n jaar van ernstige, rampzalige droogte. Botswana is, zoals u zich zuh herinneren, een veeteeltland. Ofschoon ik het juiste cijfer niet weet, was de schade die toen werd aangericht ongeveer gelijk aan de helft van het bruto-nationaal produkt. Sindsdien zijn er mijnbouw-activiteiten ont-

Eind februari, begin maart zijn drie VU-medewerkers vertrokken naar Botswana. Het zijn dr. G. D. Thijs (natuurkunde), drs. G. de Jager (chemie) en drs. W. Boontje (bioloog). Ze zullen daar de komende twee jaar, samen met een docent uitBotswana onder meer „pre-entry-science-courses" van zes maanden elk gaan verzorgen. Voorlopig zal dit project vijfjaar duren; de kosten zullen ongeveer vijf miljoen bedragen en na die vijfjaar zal worden bezien of (en zo ja, hoe) de samenwerking zal worden voortgezet. Het gaat hier om een aanvullende cursus, waarmee middelbare school-verlaters, die in natuurwetenschappelijke richting verder willen studeren, op een voor de universiteit vereist niveau worden gebracht. Behalve in de drie vakken die door VU-medewerkers worden gegeven, krijgen ze ook Engels en studie-vaardigheid van deBotswaanse docent. Per jaar denkt men maximaal 120 studenten op te leiden, van wie er ongeveer 80 naar de universiteit zullen gaan. D e anderen kunnen worden opgeleid tot leraar of kunnen een andere hogere beroepsopleiding volgen. Er is ook gepraat over andere vormen

van samenwerking, bijvoorbeeld over „beleids-relevanf onderzoek op sociaal economisch gebied; over het oprichten van een research-instituut en over steun bij het opleiden van deskundigen op het gebied van delfstoffen. Meer dan vage ideeën zijn dit echter nog niet. Vergelijkbare programma's, met mogelijk hier en daar accentverschillen staan op stapel in samenwerking met de universiteiten van Lesotho en Swaziland. Dr. Th. Faber (geoloog) is op het ogenblik (eind maart) in Lesotho om zich daar op de hoogte te stellen. Het realiseren van deze samenwerkingsprogramma's met de drie universiteiten kwam tot stand nadat eind '74 de contacten van de VU met de universiteit in Potchefstroom (ZuidAfrika) werden verbroken. Onlangs was de rector van de universiteit van Botswana, prof. N. 0 . H. Seoidisho enige weken bij de VU op bezoek. Hij gaf onder meer een aantal gastcolleges. Het laatste daarvan handelde over de afgelopen tien jaar onafhankelijkheid in Botswana en over de positie van dat land in Zuidelijk Afrika. Op deze pagina's staat een uitvoerig fragment uit dit college.

wikkeld, die het economisch aanzien van het land hebben veranderd. Politici hebben er terecht op gewezen dat het land ondanks die wijziging nog altijd arm is, maar er is nu dank zij het toegenomen potentioneel meer manoeuvreer-ruimte dan in het verleden.

Democratie Botswana is een democratie. De partij, die kort voor de onafhankelijkheid aan de macht was, de Botswana Democratie Party, is dat nog steeds. Ze heeft de afgelopen jaren steeds de verkiezingen gewonnen; ook de laatste verkiezingen in 1974, hoewel toen slechts ongeveer een derde van het aantal kiezers naar de stembus ging. Aangenomen werd, dat deze opkomst kon worden toegeschreven aan in.schikkelijkheid van de bevolking en voor een ander deel aan de mening dat de uitslag toch al een uitgemaakte zaak zou zijn en dat men zich daarom niet al te veel moeite gaf, te gaan stemmen. Ondanks het feit dat de BDP 27 van de 32 zetels bezet, heeft de president zich uitgesproken tegen de één-partij-staat. Hoewel dit ook in andere Afrikaanse landen is uitgesproken, betwijfel ik of men er daar de hand aan houdt. Ik weet van één president die hetzelfde heeft gezegd, maar die, toen hij werd geconfronteerd met een sterke oppositie en met druk vanuit zijn eigen partij, ging aansturen op een één-partij-staat en daarmee indirect op een presidentschap voor het leven. We hopen dat dit in ons land niet zal gebeuren. Binnen de grenzen van Botswana bestaan geen raciale spanningen. Die waren er niet in 1966 en sinds die tijd zijn er geen bewijzen geweest dat zulke spanningen in het land gingen ontstaan. Kort geleden heeft de president gezegd: „ Ons land is een land van gelijken en het heeft alle reden om trots te zijn op zijn culturele verscheidenheid en de harmonie tussen de rassen". Uit eigen waarneming meen ik te mogen zeggen, dat deze uitspraak de situatie zoals die op het ogenblik is, weergeeft. Aan de andere kant is het feit dat geen van de buurlanden vrij zijn, een oorzaak van spanningen in Botswana. We hopen dat wanneer Rhodesië en Namibië een meerderheidsregering zullen hebben gekregen — wanneer dan ook — dit Botswana in staat zal stellen radicaal verandering te brengen in de mate van onafhankelijkheid of alliankelijkheid van Zuid-Afrika en zich meer zal kunnen richten op de rest van zwart-Afrika en anderen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen