VU Magazine 1977 - pagina 427

¥ü magazitte 29 274). De ,,Roots"-r^e schijnt dan ook niet zozeer te appeleren aan manifeste culturele overeenkomsten, maar eerder aan een gemeenschappelijk rasbesef. Op dat punt zijn er allerlei overeenkomsten met oudere stromingen in Afrika zelf, De,,negritude"- idee van de Senegalese politicus-dichter Senghor berustte immers ook op het uitgangspunt dat de negers als ras een eigen cultuur hadden. In Zwart-Afrika is er de laatste jaren felle kritiek geleverd op die ,,négritude"-ideeën. De al eerdergenoemde Soyinkazegt b.v. dat hij zich net zo min geroepen voelt met zijn ,,négritude" bezig te zijn als een tijger met zijn ,,tigritude". Meerdere Afrikaanse schrijvers benadrukken ook dat Senghor eigenlijk een nieuw racisme predikt: volgens de ,,négritude"-idee heeft de neger een eigensoortige cuXtanr omdat hij neger is. Zo wordt cultuur aan ras gekoppeld. Maar juist het kolonialisme heeft in Afrika geleerd hoe gevaarlijk zo'n verwarring van ras en cultuur kan zijn. De ,,négritude" heeft in Zwart-Afrika dan ook niet zoveel invloed meer. Des te opmerkelijker is het dat het , ,Roots"-idee, aan soortgelijke gevoelens appelerend als de ,,négritude", in Amerika zoveel opgang maakt; soortgelijke ontwikkelingen schijnen zich onder de negers in Zuid-Afrika- eveneens onder constante druk van het blanke racisme - voor te doen. Misschien zijn zulke ,,négritude"-ideeën een noodzakelijke fase in de bevrijding van de blanke superioriteitswaan? Als we dergelijke overwegingen aan Eroll Caprino, de leider van Bakuba, voorleggen, reageert hij vrij nuchter. De groep was van oordeel dat het nuttig was het Afrikaans toneel in Nederland meer bekendheid te geven; het

ging erom het Amerikaanse toneel ,,droog" op te voeren, d.w.z. zonder veel bijbedoelingen. Meerdere tekst over de voorouders, aan het begin van dit artikel geciteerd, doet b.v. in veel opzichten denken aan de befaamde Winti-pré's uit Suriname (rituelen, waarbij geesten opgeroepen en bezworen worden). De ,,Roots "-rage vindt hij heel begrijpelijk. De serie is hem wat antipathiek vanwege de ovejrdadige aankleding en de grote kapitaalsinvestering die het geheel kennelijk geëist heeft. Maar uiteindelijk hebben ook veel Surinamers ,,iets" met Afrika gemeen. Aan de andere kant verwacht hij niet in de culturele achtergronden van de Afrikaanse teksten duidelijke wortels van de Surinaamse cultuur te vinden. Het is ook niet de bedoeling om b.v. een Yoruba-tekst zo uit te voeren als de Yoruba het zelf zouden doen. Eerder wil hij met zijn acteurs deze Afrikaanse teksten uitbeelden met behulp van elementen uit hun eigen Surinaamse cultuur. Of alle elementen uit de productie inderdaad in een Afrikaanse context passen, is voor hem een minder belangrijke vraag.

mensen vervormen?" Vooral voor die laatste vraag is het van belang, dat in het Afrikaanse toneel mensen aan het woord komen die aan de andere kant van de scheidslijn tussen arme en rijke landen staan. Literatuur: M. Schipper-de Leeuw: Toneel en Maatschappij in Afrika, van Gorcum, AsSen/Amsterdam 1977 M. Schipper-de Leeuw: Le Blanc et TOccident au miroir du Roman Nègre-africain de langue franjaise, van Gorcum, Assen/Amsterdam 1977 Zojuist is ook bij het Afrika-Studiecentrum (Leiden) een bundel verschenen, ingeleid door Mineke Schqjper over ,,Text and Context Methodelogical Explorations in the field of African Literature" (reeks: African Perspectives)

Later in het gesprek stelt Caprino zelfs, dat deze teksten ,,eigenlijk" net zo goed door blanke acteurs gespeeld kunnen worden. Hij ziet wel allerlei practische moeilijkheden, maar in wezen moet de vertolking van zulke teksten niet gebonden zijn aan huidskleur. Het is inderdaad waar dat het in deze teksten, achter alle bijzonderheden van de Afrikaanse vorm, uiteindelijk gaat om vragen, die in iedere cultuur centraal staan: „waar komt het leven vandaan? hoe is de dood in de wereld gekomen?" maar ook ,,hoe kunnen macht en machteloosheid

Werkloosheid en corruptie in de grote stad: analyse van de maatschappij in hedendaags toneel

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen