VU Magazine 1977 - pagina 276

MU nulgaTJme 10

Nieuw Guinea staat het precies eender. De afkeer en de afweer zijn zo groot, dat Ambon typisch een obstakel vormt voor het overwinnen van den provincialistische geest in de Grote Oost." Meer van dit soort meldingen bereiken de Nederlandse autoriteiten: beduchtheid voor een figuur waarin de invloed van christen-Ambonezen zou domineren. , ,Het ontwakend nationalisme doet zich in Noord-Nieuw Guinea voor in deze vorm, dat men niets meer van de Ambonese bestuursassistenten en onderwijskrachten moet hebben," zo wordt 10april '46 in een Nederlands rapport gemeld. Daarin staat ook: ,,Ambon voelt zich teleurgesteld doordat het verwacht had, dat de bijzondere houding van het Ambonse volk beter gewaardeerd zou zijn geworden." Logemann schrijft 7 juni '46 aan Van Mook: ,,Ik verneem niet zonder zorg het gemopper uit Ambon en elders al realiseer ik me, dat dit ten dele ongegrond is en voor een ander deel kan berusten op zelfoverschatting. Psychologisch juist bestuur ligt ons Nederlanders slecht - te beginnen bij mezelf. Tussen haakjes, je zoudt Ambon doodgelukkig maken met een A.M.S. {algemene middelbare school), zoiets als de Leidse Universiteit. Ik begrijp, dat er noch leerkrachten, noch gebouwen zijn en misschien geen leerlingen. Nochtans . . . " (De Leidse Universiteit was de dank voor Leidens verzet tegen de Spanjaarden. Ambon krijgt een A.M.S. Tot directeur wordt in 1947 benoemd ir. J. A. Manusama uit Bandoeng, federalist).

Nieuwe partij Totdan overheerst het idee bij de Nederlandse autoriteiten dat op de Ambonse eilanden weinig of geen sympathie bestaat voor de Indonesische revolutie, maar in het jaar 1946 doen zich verschijnselen voor op Ambon, die resident N. A. van Wijk te denken geven. Het is het jaar van de Malino-conferentie (juli) en Denpassar (december) waarbij de deelstaat OostIndonesië in het leven wordt geroepen. Tussen deze beide conferenties dient zich op de 17e augustus 1946 een jaar na de proclamatie van de Republiek, opeens een nieuwe politieke partij op Ambon aan, de Partai Indonesia Merdeka (P.I.M.)

Reeds de oprichtingsdatum gaf te denken. tragische dat de echte loyalen, zij die In z'n eerste verslag meldt resident Van steeds zonder meer vertrouwd hebben op Wijk: ,,Op een zeer druk bezochte open- het Nederlands gezag en daardoor gedubare vergadering werd door de voorzitter rende en na de oorlog hun offers gebracht de heer E. U. Pupella het doel van de ver- hebben, zich nu verlaten voelen." eniging uiteengezet. Deze vergadering die Het komt niet op bij de auteur van deze volledig rustig verliep, zal voor het overbeschouwing dat er misschien ook Ambogrote deel der aanwezigen een tegenvaller nezen zijn, die écht afwillen van het kologeweest zijn. Men was afgekomen op het niaal gezag, islamieten, maar ook christewoord ,,merdeka". En door den leider nen, zoals Pupella. Uit niets Hijkt besef bij werd uitgelegd hoe de vereniging zich ten Van Wijk dat er een onderdrukte beweging volle stelt achter de Regering en Haar als de Sarekat Ambon is geweest, waarvan steunen wil bij Haar streven en vrij en zelf- PIM-leider Pupella lid was. Al voor de oorstandig Indonesië te verkrijgen." log werden Pupella's blaadjes door de NeIn een,,overzicht" overde eerste helft van derlandse autoriteiten gebreideld. PIM-lid september komt Van Wijk terug op het A. Wairisal zal later zonder meer de relatie voor hem nieuwe verschijnsel. ,^et is leggen tussen de belangstelling voor de merkwaardig," schrijft hij, ,,dat ook of PIM en Patty's activiteiten. ,,De P.I.M. juist in als loyaal bekendstaande gebieden had als volgelingen de ex-leden van de nu een opleving van het merdeka-streven Sarekat Ambon en de Ina-Toeni". bestaat." De Malino-conferentie zou het verschijnDe verklaring, die hij geeft van de ,,groote sel dus niet zozeer veroorzaakt hebben, belangstelling die er bestaat voor de Partai zoals Van Wijk meende, maar slechts het Indonesia Merdeka", is opmerkelijk. ,,De politieke klimaat hebben geschapen loyaliteit deed de doorsnee Ambonees waarin deze oude stroming zich opnieuw durfde te manifesteren. voor de oorlog huiveren voor alle politiek'' meent hij. ,,Men verwachtte als vanzelf- Het ontgaat Van Wijk overigens niet dat er sprekend dat het Nederlandse gezag zelf wel iets meer £ian de hand is., ,Een deel van wel voor het behoud van zijn positie zou de leden is ongetwijfeld van nature natiozorgen. Het baarde dan ook weinig zorg nalistisch georiënteerd en kan voor de dat men zich door deze loyale houding, nieuwe partij een zeer kwaad element evenals voor de oorlog, de haat op de hals zijn." haalde van alle Indonesische volken met In een geheim schrijven van 31 oktober '46 nationale aspiraties. Tot grote verbazing laat hij zich negatiever over de PIM uit. en onsteltenis moest men echter ervaren , ,De PIM werd destijds bij haar oprichting dat het gouvernement van na de oorlog aangekondigd als een plaatselijke verweniet hetzelfde is als dat van voorheen dat zenlijking van het door de Regering op de de regering van nu zelfs streeft naar een Malino-conferentie ingeluide wettige vrij^ soort van vroeger zelfs onnoembare Indo- heidsstreven. Aangenomen wordt dat deze nesia Merdeka. De loyale groep ziet zich bedoeling bij de voorzitter (oprichter) E. hierdoor beroofd van haar fundament en U. Pupella werkelijk heeft voorgezeten en heeft het idee dat ze uitgeleverd wordt aan ook nog voorzit. Uit de oprichtingsdatum de grotere groepen. Het is voor deze groep (17 augustus) alsmede uit de statuten viel wel onbegrijpelijk maar ze meent het alzo echter al spoedig af te leiden dat in de te moeten zien. En tracht er dus nu te ma- nieuwe vereniging ook andere krachten ken wat er nog van te maken is. aan het werk waren. Deze krachten beliHoe? De loyaliteit overboord gezet, de In- chaamd in het merendeel van de steeds donesia Merdeka steunen om zo t.z.t. niet wisselende bestuursleden (voor 90% exmet lege handen te staan. Inderdaad is de veroordeelden van voor de oorlog en gebevolking hier nog politiek ongeschoold wezen collaborateurs) hebben de partij en maar toch niet zo, dat zij kan geloven in haar propagandablad ,,Pendidikan Raeen staat, waar, om het nu eens heel ruim jat" tot een nauwelijks meer gecamoute nemen, een 200.000 man sterke minder- fleerd republikeins standpunt doen overheid beschermd kan worden tegen een gaan. massa van 40.000.000. En het is juist het

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen