VU Magazine 1978 - pagina 103

m magüTme 13

TNI-tank rijdt Ambon binnen

Het verwoeste Ambon

heid in dit gebied. Hoe weinig benul men daarvan in Nederland had, blijkt terloops wanneer in een Memorie van Antwoord over de PTB-delegatie gesproken wordt als ,,/)£ vertegenwoordigers van de bevolking van Minahassa, Ambon en Timor". De delegatie vertegenwoordigde in feite alleen een grote groep KNIL-militairen op Java, Celebes en Ambon. Deze zagen - begrijpelijk - met zorg de toekomst tegemoet nu hun vertrouwde staatkundig onderdak verdween.

'50 een lid van de Zuidmolukkenraad aan zijn vrouw. ,,Er komen er nog meer. Er zijn rode baretten en blauwe, allen van de speciale troepen die onder de beruchte Westerling hebben gediend. Verder hoor je eiken dag wat. Z^elfs de politie doet hier nu ook een handje mee met mensen te slaan." Het PTB-streven - behoud van de band met Nederland - is na de souvereiniteitsoverdracht een verloren zaak, maar op een punt zijn de KNIL-militairen vastbesloten: ze zullen vechten wanneer gepoogd wordt Indonesische troepen (TNI) op Ambon aan land te zetten. Als Soumokil op 16 april op Ambon arriveert, neemt hij direct contact op met de militairen (sergeant-majoor Samson). Hij biedt een nieuw alternatief: proclamatie van een Republiek Zuid-Molukken. Ook een flink deel van de bevolking reageert enthousiast uit vrees voor Javaanse, communistische of Islamitische overheersing. Maar de PIMsympathisanten Manuhutu en Wairisal, die als leden van het Daerahbestuur de proclamatie ondertekenden, zullen later verklai^en dat de militairen hen daartoe hadden gedwongen.

Militairen Pas op de valreep signaleerden Nederlandse politieke waarnemers het probleem dat hieruit kon voortvloeien na de souvereiniteitsoverdracht. Mede op grond van de verkiezingsuitslagen in de Zuid-Molukken en de opstelling van de Zuid-Molukkenraad werd de kans op een afscheidingsbeweging in dit gebied zeer gering geacht (in tegenstelling tot de Minahassa, waar de TWAPRO actief was). .,Gevoelens als door de PTB vertegenwoordigd, hebben op de bevolking van de Zuid-Molukken om historische en psychologische redenen minder vat, zeker op de jeugd." constateerde een ambtelijk rapport uit Makassar van 14 dec. '49. Maar in dit dertien dagen voor de souvereiniteitsoverdracht geschreven rapport, ziet men wel ,,een moeilijke situatie" aankomen, ,,wanneer ooit in groten getale ontslagen KNIL-militairen zich op Ambon zouden vestigen." De voorspelling is uitgekomen. Al in november meldt de waarnemend Kepala Daerah Manuhutu spanningen tussen nationalisten en een militaire patrouille op Saparoea. Zowel in militairen als politie-mensen zien de nationalisten PTB-ers. Als in januari '50 de eerste gewapende ,,baretten" op Ambon aankomen, vallen er doden. ,,Momenteel is Ambon niet meer zo rustig als voorheen in verband met de zetel van de groene baretten alhier," schrijft op 1 maart

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen