VU Magazine 1979 - pagina 79

yü magaüne 33 Het congres

Uit de Congresmap

Studieprogramma om oriënteren op vraagstukken die verband houden met de maatschappelijke en wetenschappelijke betekenis van de geschiedbeoefening. Deze oriëntatie zou dan weer kunnen helpen bij het zo konkreet mogelijk formuleren van eisen die Merlijn zou willen stellen aan de opleiding tot historicus als iemand die in maatschappelijke betrekkingen zinvol bezig kan zijn. Na zich eerst georiënteerd te hebben op de vnl. in het buitenland ontwikkelde plannen om de Geschiedenis een moderne sociale wetenschap te maken, kwam het plan op om de diskussie te openen over de invulling van de verschillende vormen van maatschappelijk engagement door historici. Merlijn organiseerde met dit doel in het kursusjaar 1976/1977 een lezingencyclus onder de titel ,,Geschiedenis en Engagement". In deze lezingencyclus kwamen vele ideeën naar voren die door Merlijn in de daarop volgende jaren verder werden uitgewerkt. Illustratie uit Congresmap

Studiegroepjes De werkgroep, die Merlijn voor deze aktiviteiten had ingesteld, vervolgde in het daarop volgende jaar dit initiatief met het organiseren van studiegroepjes, die het gebruik/misbruik dat er van geschiedenis gemaakt wordt, gingen bekijken. Speciaal werd daarbij gekeken naar de funkties die geschiedenis vervult in het onderwijs, de media, en vormingswerk en buurtwerk. In de studiegroepjes werd gekonstateerd dat de aktiviteiten van maatschappelijk gerichte historici en maatschappelijke groepen die gebruik (willen/kunnen) maken van historische kennis erg ongekoördineerd en overzichtelijk waren. Maar men kwam tevens tot de konklusie dat op dit gebied vele aanzetten waren ontstaan die voor Merlijn van het grootste belang waren. Bestudering van deze aanzetten en de resultaten daarvan lag dus min of meer voor de hand.

Wat heet emancipatie? Ongemerkt zijn we zo weer aangekomen bij de aktiviteiten die in dit artikel centraal staan, n.l. de inventarisatie van het gebruik dat emancipatiebewegingen maken van de kennis van het/ hun verleden, een inventarisatie dus van de aanzetten en (on)mogelijkheden van emancipatorische geschiedbeoefening.

Alvorens nu de resultaten te bespreken van deze inventariserende studie, die haar voorlopige voltooiing vond in het kongres, waarop 17 mensen verslag deden van hun ervaringen op dit gebied, zouden we hier eerst wat dieper willen ingaan op het fenomeen emancipatiebeweging, daar hierover tijdens ons onderzoek nogal wat misverstanden rezen. Deze misverstanden zijn voor een groot deel terug te voeren op "de verschillende betekenissen die het woord emancipatie in de geschiedenis heeft gehad. Maar ook vandaag de dag bestaat over haar betekenis verschil van mening. Wanneer b.v. minister Pais in een interview stelt dat hij voor emancipatie is, dan verstaat hij daar wel heel iets anders onder dan wanneer men in de vakbeweging spreekt over emancipatiestrijd. Laten we eens kijken hoe dit verschil historisch gegroeid is. In het midden van de vorige eeuw kreeg het woord emancipatie haar huidige politieke betekenis. Voor die tijd verstond men onder emancipatie niet meer dan de bevrijding van het kind uit de vaderlijke macht of de bevrijding van de slaaf uit de macht van de heer. In politieke zin had het woord in de 19e eeuw ruwweg twee betekenissen n.l. een marxistische en een liberale. In liberale zin werd de term gebruikt voor

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen