VU Magazine 1979 - pagina 326

1

Zoals de situatie nu is, schat men dat van de Nederlanders tussen de 45 en 54 jaar ongeveer 50% een kunstgebit draagt; in de leeftijdsgroep van 55-64 jaar stijgt dit percentage tot 61,4% en van de 65-plussers draagt meer dan tachtig procent een kunstgebit. Het lijkt erop dat het dragen van een kunstgebit bijna net zo gewoon is als het dragen van een bril. Ook over het aantal brildragenden in Nederland zijn overigens geen nauwkeurige cijfers bekend. Boven de 40 a 50 jaren draagt naar schatting 60 a 70% van de Nederlanders een bril en tenslotte kan vrijwel niemand meer zonder dit hulpmiddel. Hoewel de cijfers van dragers van kunstgebitten en brillen elkaar gaan benaderen, is het met de aandacht in de gezondheiszorg heel verschillend gesteld. Voor zijn bril kan de Nederlander terecht bij een uitgebreid service-apparaat, dat optimaal rekening houdt met zijn wensen. Hoe hij of zij eruit wil zien beslist de klant zelf. De tijd van het ziekenfondsbritletje ligt ver achter ons. We hebben zelfs een Miss Brilverkiezing als uiting van culturele acceptatie.

Assepoester Het kunstgebit is in onze cultuur evenwel nog het stiefkind dat, als Assepoester, niet mee mag naar het feest. De gouden tand heeft het wel gehaald; zozeer zelfs dat sommige mensen hun gouden tand of kies laten overbrengen in hun kunstgebit, maar rond de prothese hangt nog een taboesfeertje. Wie dat niet geloven wil, wijst tandarts Kalk op een tv-reclame voor een reinigingsmiddel voor kunstgebitten. De betreffende industrie durfde het niet aan om een kunstgebit te tonen. Slecht de lettertjes KUNSTGEBIT worden gereinigd in een glas met de aangeprezen bruistabletten.

20% van de dragers ontevreden is. Dat zou dus neerkomen op een half miljoen Nederlanders die sukkelen met hun prothese. De omvang van het probleem is nauwelijks bekend omdat betrokkenen zich slechts terughoudend uiten over hun ervaringen. De vlucht naar Instituten met vaak bedenkelijke praktijken en tandprothetici is een aanwijzing dat velen kennelijk niet bij de tandarts vonden wat zij zochten.

Louter technisch geval? Hier komt nog bij dat een kunstgebit vrij algemeen wordt gezien als 'n louter technisch geval. De rol van de medicus lijkt uitgespeeld met het verdwijnen van het natuurlijke gebit, zo is de wijd verbreide opvatting, dus wat zal ik dan verder nog met een tandarts? Ook de inrichting van de gezondheidszorg werkte mee aan deze misvatting. Ziekenfondsen vergoeden namelijk nog eenmaal 'n bezoekje voor nazorg (ƒ 7,75) en daarmee is de kous af. Ook in de tandartsenopleiding, die vaak te eenzijdig is gericht op de manueel-technische vaardigheid, wordt het kunstgebit teveel als technisch ding gezien. Met een groot deel van de problemen waarmee kunstgebitdragers tobben, weet de tandarts niet goed raad omdat die op 'n terrein liggen waarop hij ook maar 'n amateur is, nl. dat van de psychologie. En juist een goede communicatie is van vitaal belang om te begrijpen wat de aard is van de problemen en wensen van de klant. Kortom er liggen op het terrein van het kunstgebit nog zoveel problemen, dat gesproken mag worden van een braakliggend gebied.

Geen voorlichting

Ziekenfondsbrilletje

Opvallend is dat eigenlijk maar weinig bekend is van de wensen van het publiek. Het taboesfeertje rond het kunstgebit draagt er stellig toe bij dat de toekomstige prothese-drager niet onbeschroomd zijn verlangens formuleert. Belangrijker wellicht is nog dat hij geen idee heeft hoe zijn verlangens kenbaar te maken. De kennis over wat mogelijk is en wat niet, is beperkt gebleven tot de tandarts.

Het laat zich aanzien dat de donkere plaats achter de gordijnen die het kunstgebit in onze cultuur heeft, minder geschikt is voor een optimale ontwikkeling van het hulpmiddel. Volgens tandarts Kalk gaapt er inderdaad nog een grote kloof tussen wat mogelijk zou zijn op dit gebied en uitvoering in de dagelijkse praktijk. In feite zit het kunstgebit nog zo'n beetje in de fase van het uniforme ziekenfondsbrilletje. Tandarts Kalk gaat akkoord met deze door VU-Magazine aangereikte vergelijking,„met dit verschil dat het ziekenfondsbrilletje vaak nog wel van goede glazen was voorzien, maar ik vraag me wel eens af of de ziekenfondsprothese wel de maximale eigenschappen heeft, die hij zou kunnen en moeten hebben." Zeer veel mensen hebben problemen met hun kunstgebit. Hoeveel? Uit onderzoeken blijkt dat

Vergeefs zal hij in boekwinkels zoeken naar voorlichtend materiaal over het kunstgebit. Het is er gewoon niet. Over de legio mogelijkheden bestaat slechts ontoegankelijke vakliteratuur. Van het meest onnozele artikel wordt hem in de winkels een overstelpende keuze mogelijkheid geboden, zodat hij althans de mogelijkheid heeft uitte zoeken wat het beste bij hem past; op het terrein van een voor hem essentieel artikel als het kunstgebit ontbreekt hem elke gedrukte voorlichting over het voor en tegen van bepaalde modellen en materialen. Iets over het kunstgebit treft u op de volgende pagina's aan. VU-magazine kan voor literatuur helaas alleen verwijzen naar het binnenkort te verschijnen proefschrift van tandarts W. Kalk.

in Karachi nam Evert Meijer deze foto var> een stalletje op straat met schoon heidsmlddeitjes. Ook kunstgebitten liggen erbij. Uitzoeken w a t 'n beetje past. Dat men met 'n dergelijke prothese geen voedsel kan kauwen is duidelijk. Louter 'n esthetisch motief kan een rol spelen om op deze wijze aan 'n prothese te komen.

.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen