VU Magazine 1979 - pagina 417

gesloten is, krimpt gaandeweg in. Het percentage van vrouwen dat in landen als België, Duitschland, Engeland in een beroep werkzaam is, is daar, vergeleken met het aantal mannen aanmerkelijk hoger dan in ons vaderland. En dit percentage is in de laatste jaren nog weer abnormaal hoog gestegen in alle oorlogvoerende landen. Het aantal vrouwen, dat daar als kelners, conducteurs, brieven-bestellers, als arbeidsters in ijzeren staalfabrieken, bij de vervaardiging van bommen en granaten, in vliegdienst en achter het front de plaats van mannen heeft ingenomen, loopt in de honderdduizenden. De oorlog heeft dus eene buitengewone verschuiving in den arbeid der mannen en vrouwen gebracht, en het is te hopen, dat deze tijdelijk zal zijn, en zoo niet spoedig, dan toch langzamerhand voor meer normale verhoudingen zal plaats maken." Normale verhoudingen.

Ellende Het is duidelijk: Bavincks crèche was een noodoplossing, waarvan hij hoopte dat deze tijdelijk zou zijn. Oog heeft hij ervoor dat de gehuwde v r o u w echt niet naar de fabriek ging voor haar zelfontplooiing of zo, nnaar gewoon uit bittere noodzaak. Het gezin had de verdiensten hard nodig. Hij verwacht, zo blijkt uit z'n voorstellen dat als er nu maareen m i n i m u m l o o n v o o r d e man zou komen, het verschijnsel van de beroepsarbeid der gehuwde v r o u w vanzelf zou ophouden. Het verschijnsel acht hij een kwaad. In schrille kleuren schildert hij welke ellendige gevolgen optreden bij de vereniging van beroepsarbeid en moederschap: „ Wie de vrouw belast met de dubbele taak van huisverzorging en beroep, (het komt niet in hem op dat de man thuis ook wel 'n hand kan uitsteken) maakt zich schuldig aan eene onmededoogende uitbuiting van hare kracht. In zonderheid is de beroepsarbeid voor de gehuwde vrouw schadelijk in tijden van zwangerschap, in bepaalde perioden, bij veel te langen werkdag, bij geringe en slechte voeding enz. Bloedarmoede, zenuwzwakte, vrouwelijke kwalen van onderscheiden aard zijn er het gevolg van". ,,Voor haar b e s t w i l " moest dus gehoopt worden op terugkeer van ,,normale v e r h o u d i n g e n " . Ook in ander opzicht zijn de gevolgen rampzalig als moeders uit werken gaat. Bavinck: „Niet minder schadelijk is de beroepsarbeid der gehuwde vrouw voor het gezinsleven, voor man en kinderen. De voortdurende uithuizigheid der vrouw werkt in elk opzicht nadelig. Het huis verliest zijne aantrekkelijkheid en gezelligheid, als de vrouw eiken dag uit werken gaat; het leven wordt er voor man en kinderen kleurloos en vreugdeloos door. De schade neemt te grooten omvang aan, als de vrouw niet enkele dagen in de week, en niet enkele weken in het jaar, zooals bij seizoenarbeid, werkzaamheden buitenshuis verricht maar dag aan dag naar de fabriek gaat, des morgens vrij vroeg het huis verlaat, des avonds vrij laat daarin terugkeert vermoeid door den arbeid en door het

misschien nog loopende afleggen van een kleineren of grooteren afstand. Het spreekt vanzelf, dat er van de waarneming van het huishouden in zulk een geval niet met ernst sprake kan zijn. De huiselijke werkzaamheden moeten dan inderhaast 's morgens vroeg of 's avonds laat worden verricht; hulp voor de huishouding is er niet te krijgen; de ingrediënten, noodig voor reiniging, schoonmaak en verstelwerk ontbreken; aan de bereiding van den maaltijd wordt weinig zorg besteed; heel de huishouding gaat vanjaar tot jaar achteruit, ze verkeert in een staat van verval. De ergste schade ondervinden de man en de kinderen; de man loopt eruit en zoekt elders zijn vertier; en de kinderen worden verwaarloosd, loepen op straat, en verwilderen meer en meer. Gemis aan moederlijke verzorging is zelfs oorzaak, dat vele kinderen gedoemd zijn tot een vroegtijdigen dood; de groote zuigelingensterfte is, al behoeven andere invloeden, zooals kunstmatige voeding, onkunde enz. niet miskend te worden, toch vooral daaraan toe te schrijven, dat de verzorging door de moeder heeft ontbroken en door geene andere te vervangen is."

Verbod Bavincks gehoor op het Tweede Chr. Sociaal Congres was diep onder de indruk. Dit waren onduldbare toestanden. En men begreep er niets van w a a r o m de hooggeleerde spreker niet radicaal had gepleit voor een verbod van alle arbeid van gehuwde v r o u w e n buitenshuis. Waarom dat halfslachtige gedoe met crèches enzovoorts? En de ene toehoorder en -boorster na de andere beklom het spreekgestoelte o m Bavinck met verwijten te overladen dat hij de christelijke kool en de kapitalistische geit had willen sparen. De heer J . ten Kate (Amsterdam) w i l een volstrekt verbod voor de gehuwde v r o u w o m buiten de deur te werken. Zelfs voor werksters. Ds. W. J . Roscam A b b i n g (Leiden) w i l dat de overheid voorgaat in de strijd tegen de arbeid der gehuwde v r o u w (applaus). Ook de heer A. Mastenbroek (Rotterdam) had van prof. Bavinck forser lijnen gewild. De heer A. van Schaick (Amsterdam) zegt dat beroepsarbeid de v r o u w eigenlijk afvoert van haar ware taak. „Door dien arbeid wordt ze ook concurrent van den man. .. Men wil „iets" worden maar dat is vaak een kwaad, dat ongelukkige huwelijken ten gevolge kan hebben." Dr. P. J. Kromsigt (Amsterdam) vindt een forse greep nodig en niet alleen wikken en wegen. Dit congres staat een beetje onder den invloed van de angst voor den staat. Hij w i l christelijk staatszorg.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen