VU Magazine 1981 - pagina 80

dan onder de minstbedeelden. De invloed van de religie op de politieke stellingname in Pella is over het algemeen niet overmatig groot, eigenlijk on-Nederlands met al z'n christelijke politieke partijen. ,,Hoewel het merendeel van de bevolking in Pella lid is van een kerk, is de impact van de religie op de handel en wandel van de mensen hier flink afgenomen", zegt dominee Sctiakel, gepensioneerd voorganger van de Calvary Christian Reformed Churcti, één van de protestantse kerkgenootschappen naast de First Reformed Cliurch, Second Reformed Church, Third Reformed Church, Trinity Reformed Church, First Protestant Reformed Church, Gospel Chapel, Otiey Reformed Church, First Baptist, Berean Baptist, Open Bible, Peace Lutheran Church of Pella en de evenals de Calvary, op gereformeerde grondslag gebaseerde First en Second Christian Reformed Church en de Faith Christian Reformed Church. Ds. Schakel: ,,U moet niet denken dat al die kerken afsplitsingen zijn. Ze zijn vaak door de groei van één gemeente ontstaan, uitbreiding dus. Maar ze hebben wel een eigen karakter gekregen. Hoewel, de protestanten in Amerika zijn niet ontkomen aan de splitsingen zoals die in Nederland nogal voorgekomen zijn. De Protestant Reformed Church is een afsplitsing uit 1924

„Reagan brings business back to government" van de Christian Reformed Church. Dat ging over een conflict over de leer van de gemene gratie, die werd door ds. Hoeksema bestreden waarna hij eruit gezet werd." ,,lk schat dat zo'n 80 a 90 procent van de bevolking hier lid is van een kerkgenootschap. In september 1980 is er trouwens een onderzoek geweest waar 2.433 gezinnen aan hebben meegedaan. Daarvan zeiden 2.063 dat ze lid waren van één van de kerken in Pella, 90 gezinnen waren lid van een kerk buiten Pella en 280 hadden geen band met enig genootschap. Maar daarvan wilden 117 wel bezocht worden door een kerk, ongeacht welke, terwijl nog eens 43 een voorkeur hadden voor een bepaald genootschap. Slechts 120 van de ondervraagde gezinnen wilden geen enkele band met de kerk in Pella. Maar nogmaals, dat zegt weinig over de werkelijke invloed op het leven van dag tot dag." Toch is de zondag in Pella een zeer onAmerikaanse aangelegenheid. Overdag is het doodstil, behalve dan 's ochtends als de mensen naarde kerk gaan. Eris niet veel te doen, alles is zo'n beetje dicht, op een benzinepomp met restaurant na en het sjieke restaurant Strawtown, maar dan alleen voorde lunch. Alleen zo tegen de avond, dan komt er wat leven in de brouwerij. Dan verschijnt het

74

'n Stemlokaal in de brandweerkazerne jonge volkje op het plein en worden in de auto's (bij ons ging dat vroeger nog met brommers of zelfs fietsen) eindeloos rondjes gedraaid rond het plein. Meisjes op zoek naar een vriendje en jongens op zoek naar een vriendinnetje. Waarbij natuurlijk de bijdrage van het 1.400 studenten tellende Central College niet te onderschatten is. Bob Klein: ,,De tijd staat niet stil in Pella. En de rol van de televisie is natuurlijk heel belangrijk. De jongelui zien alle kanten van de Amerikaanse samenleving, daardoor gaat het gesloten karakter van de gemeenschap eraf. Pella is trouwens nooit zo erg gesloten geweest, ja vroeger misschien, maar de laatste twintig jaar zeker niet meer. In de jaren zestig hadden we hier ook onze anti-Vietnam-demonstraties. Rond het plein, zonder enige incidenten. We zijn een tolerante gemeenschap, beslist geen Staphorst of Urk." Die tolerantie wordt onderschreven door de burgemeester van de stad, ,,Babe" Caldwell, Schot van afkomst, getrouwd met een Hollandse vrouw en de tweede nietNederlandse burgemeester in de geschiedenis van Pella. Hij is beheerder van de apotheek die nog onder de naam van de oude eigenaar, Paardekooper, schuil gaat. Caldwell is een joviaal mens en maakt graag grappen over het,,Hollandse" leven in de stad. Hij kan het prima vinden met de Hollanders, anders was hij geen twaalf jaar burgemeester gebleven. Hij noemt Pella ,,de fijnste plek op de wereld" en is trots op de inzet van de burgerij om de tradities hoog te houden. Hoewel geen druppel Hollands bloed in de aderen, verkoopt hij over

„Inde jaren zestig hadden we hier ook onze anti-Vietnamdemonstraties. We zijn beslist geen Staphorst of Urk"

de toonbank met graagte de door hemzelf ontworpen bumpersticker Yernotmutch, if yer not Dutch. Caldwell: „Ik weet niet wat een typisch Hollandse trek is. Misschien het trachten vast te leggen van de moraal in wetten. Zoals met het zwembad, dat wilden we 's zondags open hebben. Toen werd er vanuit de kerk druk uitgeoefend om het gesloten te houden. Maar dat is ze niet gelukt en verder wordt er dan ook niet over gezeurd, zo tolerant zijn ze hier nog wel. Tja, die spreekwoordelijke gierigheid... daar klopt niet zoveel van. Alleen staan ze niet zo opzichtig met hun poen te zwaaien als al die Amerikanen. Het overdekte zwembad is trouwens een gift van een Nederlander, van Gerry Vermeer, broer van Dutch en eigenaar van de fabriek van landbouwwerktuigen. The Diggin' Dutchman wordt hij genoemd. Toen het voorstel tot de bouw niet door de raad kwam, schonk de Vermeer Foundation zo maar 800.000 dollar voor de bouw. Dus zo gierig zijn ze nou ook weer niet." ,,Ze kunnen wel behoorlijk tegendraads zijn. Dat is misschien wel de symboliek van de molen op het plein, die draait net de andere kant op dan je zou verwachten, (lachend) Typisch Hollands dus." De toekomst van Pella wordt door historicus en stadsarchivaris Bob Klein een beetje somber ingezien. Klein: „Ik zie het nu al bij mijn eigen dochter, die wil niks te maken hebben met die Hollandse tradities. Vijf december. Sinterklaas, dat zegt haar niets, ze is Amerikaanse. Alle old-timers zullen eens sterven en dan de middle-timers. En tegen die tijd zal er niemand meer zijn die nog Nederlands spreekt. Ik ben bang dat bij de nieuwe generatie de mentaliteit heerst dat de allerbeste vakantie van je leven niet een bezoek aan Nederland is, zoals bij ons, maar dat er andere steden en landen op de wereld zijn die voor hen veel aantrekkelijker zijn. Nu gaan iedere zomer nog enorm veel mensen naar Holland, maar vooral ouderen. De jongelui willen dat niet betalen,'die hebben al dat geld er niet voor over. Ze hebben geen band meer met ons vaderland, hè."

vu-Magazine 10 (1981) 2 (februari)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen