VU Magazine 1981 - pagina 361

Wat is gezondheid eigenlijk?

,,Nederiancl Oké", 'n logische exponent van onze cultuur De aktie Nederland Oké heeft de gelederen verdeeld. Van diverse kanten wordt deze aktie, waarvan de kosten minimaal 3 miljoen gulden voorditjaar en minimaal 1.3 miljoen gulden voor het volgende jaar bedragen, bekritiseerd. De bedoeling van dit artikel is om eens na te gaan welke opvattingen over ziekte en gezondheid, leven en dood, achter deze aktie schuilgaan. Alvorens daar op in te gaan een korte schets van de aktie en de kritiek daarop door Arko Oderwald (medewerker vakgroep Filosofie en medische ethiek, VU) De aktie Nederland Oké is opgezet door acht samenwerkende instanties op gezondheidszorggebied: de Koninklijke Algemene Vereniging Volksbond tegen Drankmisbruik, het Kontaktorgaan Landelijke Organisaties van Ziektekostenverzekeraars, de Nationale Kruisvereniging, de Nederlandse Sport Federatie, de Stichting het Veiligheidsinstituut, de Stich,ting Volksgezondheid en Roken, het Voorlichtingsbureau voor de Voeding, de Vereniging van Nederlandse Ziekenfondsen. De reden voor de aktie is officieel de ongerustheid over de gezondheid van de Nederlander, zo blijkt uit de begeleidende nota. Daarnaast blijkt echter dat in ieder geval het kostenaspect een zeer grote rol speelt in de overwegingen: de gezondheidszorg wordt (te) duur. De gezondheidszorganalyse van de instanties achter deze aktie is van een verbluffend soort: zonder uitleg passeerteen aantal mogelijke oorzaken de revue die de gezondheid bedreigen. Veel van die oorzaken zijn maatschappelijk bepaald en dragen dus een politiek karakter: bij voorbeeld een overmatig aanbod van medische voorzieningen en de voortdurende verleiding van de reclame waaraan we worden blootgesteld. Eenandere oorzaak is de slechte zorg voor onze eigen en eikaars gezondheid. Nu is het in een tijd van geldschaarste — een geldschaarste die tevens aanleiding is voor deze aktie — een vanzelfsprekende zaak dat, als men aktie wil ondernemen tegen de vermeende

VU-Magazine 10(1981) 9 (oktober;

slechte gezondheid, men aangeeft waarom men wel oorzaak a) aan wil pakken en niet oorzaak b). Bij deze aktie ontbreekt dit geheel. Dit doet het vermoeden rijzen dat van te voren vaststond dat men ging voorlichten, zonder de andere faktoren te analyseren. Het alleen noemen van deze factoren werkt zo als legitimatie van de aktie. Daar komt nog bij dat de aktievoerders zélf stellen dat iedereen weefdat bepaalde levensgewoonten slecht zijn; met andere woorden: we zijn al voldoende voorgelicht, het probleem is dat we met de kennis nietsdoen. Dit

laatste gegeven maakt het noodzakelijk om aan te geven waarom opnieuw voorlichten de moeite waard is. De heer Geerlings, voorzitter, zei op de persconferentie voor de start van de ,,gezondheidsweek" dat,,meer van hetzelfde" in de curatieve sfeer niet helpt. Deze aktie is volgens hem iets nieuws in de preventieve sfeer en dus niet,,meervan hetzelfde " Helaas kon hij niet goed duidelijk maken waarom, of het moet het feit zijn dat, uniekvoordewereld, achtorganisaties samenwerken. Bovendien zouden, door de opgezette aktiecomités, de burgers daadwerkelijk betrokken raken, het komt van de burgers zélf. Het is maar de vraag of van boven opgezette aktiecomités wei van de mensen zelf kunnen zijn, zeker ais je ziet wie volgens Nederland Oké die burgers zouden moeten zijn:,,Personen die goed op de hoogte zijn van de plaatselijl<e omstandigheden zoals de gemeentevoorlichter en de plaatselijke vertegenwoordigers van de organiserende instellingen". Deze zogenaamde PLAC's zullen vervolgens „zorgvuldig moeten vt/orden begeleid". Dit is geen aktie van burgers, maar tot in alle niveau's van deskundigen, terwijl de uiteindelijke vormgeving in handen is van een wel zeer merkwaardig deskundige: een creatief expert. De vraag is wat Nederland Oké verstaat onder ziekte en gezondheid; wat bedoelen ze als er gesproken wordt over leven? De nota geeft daarover opmerkelijk weinig uitsluitsel. Het lijkt

327

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen