VU Magazine 1981 - pagina 290

De verklaring legt tegelijk de nauwe samenhang bloot tussen reclame-inkomsten en kijkdichtheden. Van de 900 seconden STER, die op 1 april 1978 door het parlement van het tijdstip van zeven uur waren verdreven kwamen er 225 extra terecht rond het journaal van 8 uur, 225 extra rond het journaal van half tien, terwijl ook het laatste journaal sindsdien wordt voorafgegaan met blokjes van 225 seconden. Alleen deze laatste reclame-seconden leverden aanzienlijk minder inkomsten op vanwege de dan geringere kijkdichtheid (ƒ 164.- per seconde), maar voor de reclameseconden rond de journalen van acht uur en half tien gelden aanzienlijk hogere tarieven (ƒ 444,- per seconde), omdat op dat tijdstip meer toestellen aanstaan dan om zeven uur. Het was een leuke advertentie-tijd, zeven uur, maar toch geen prime-time, zoals dat heet. En helemaal onaantrekkelijk voor adverteerders was het tijdstip van zeven uur geworden omdat de kijkdichtheden kelderden door het schrappen van het Journaal op Nederland I en het terugbrengen van het Journaal op Nederland II tot een twee-minuten-bulletin. Drs. Smeekes vreesde dan ook een strop van ca. 10 miljoen. De motie-Keja dreigde hem dan ook van de wal in de sloot te helpen. Want in feite verkoopt de STER niet zozeer zendtijd, maar vooral het door het programma gekweekte publiek. Deze harde koppeling blijft bestaan, ondanks alle schone theorieën van politici over absolute scheidingen van programma en reclame. Zakelijk bezien kan dat niet anders. En daarin (niet in de reclameboodschap zelf) ligt dan ook het grootste gevaar van een financiering van televisie uit reclame. Aantrekkelijk voor de STER zal zeven-uur-reclame pas weer worden wanneer er een wetswijziging komt die de totale hoeveelheid reclamezendtijd uitbreidt en wanneer NOS en omroepen zorgen dat omstreeks 7 uur weer veel tv-toestellen aanstaan, waarnaar niet slechts door kinderen wordt gekeken (Jeugdjournaal en Sesamstraat), maar door koopkrachtige volwassenen.

Gelijke „wapens" En dat zal ook gelden voor de uren waarop men voornemens is de zendtijd uit te breiden, 's middags en later op de avond. De STER mag zich niet met de programmering bemoeien, maar directeur Smeekes windt er geen doekjes om dat hij wel duidelijke wensen heeft naar de zijde van NOS en omroeporganisaties, zeker wanneer Luxemburg met een op Nederland gericht commercieel programma tot de kabel zou worden toegelaten. In een interview in het Haarlems Dagblad van 15 april zegt hij: „De RTL (Luxemburg) zie ik als een ernstige concurrent Ze brengt een sappige programmaforrpule met voetbal, series, speelfilms en quizzen. Het is voor een adverteerder derhalve zeer interessant in een dergelijke programmering te adverteren. Te meer omdat wij als STER steeds vaker nee moeten. verkopen. De Nederlandse televisie moet gewoon meer zendtijd krijgen, waarbij de STER ook moet worden uitgebreid. Dan durf ik de concurrentie met 264

de RTL goed aan. Maar dan wil ik er nog wel dit bij zeggen dat we dan dezelfde reclametechnieken moeten kunnen gebruiken als de Luxemburgers. Namelijk zwevende reclameblokken en ook op zondag commercials. Zo niet, dan is het een oneerlijke concurrentie. Ik wil gelijke wapens hebben. Daar komt dan natuurlijk nog bij: wie heeft de leukste programma's. De Nederlandse omroepen of de RTL. Ik denk dan ook dat onze omroepen meer moeten gaan samenwerken en meer naar de kijker moeten kijken wat die werkelijk wil." En van dezelfde teneur is zijn uitlating in de Gooi- en Eemlander van 29 mei: „De Nederlandse omroep zal er voor moeten zorgen dat er ten minste op één net gedurende de piekuren een aantrekkelijk programma wordt geboden (...) En als het buitenland in de Nederlandse huiskamer komt, dan moet de Nederlandse omroep zorgen dat hij zijn kijkers behoudt, anders trekken de adverteerders weg. Ik ben niet bang voor concurrentie, maar de STER moet wel'in de gelegenheid worden gesteld om tegen buitenlandse reclame-uitzendingen te concurreren. En dat kan alleen met de kijkdichtheid." „Isdatgoed weergegeven?", vraagt VU-Magazine. Smeekes: ,,Dat heb ik gezegd." En hij erkent volmondig: ,,Daarmee kom ik wel op het terrein van de programmering." Maar dat is onvermijdelijk. Ongetwijfeld ziet hij dat terecht. „Als de omroepen van ons bepaalde miljoenen verlangen, dan hebben wij belang bij 'n bepaalde kijkdichtheid, bij 'n bepaalde plaatsing van de reclame. Tuurlijk. Maar dat is een omroepbelang. Want zij moeten die centjes hebben. Die gaan niet in ónze pot, hoor!" Nederland kent tot dusver een vrij mild systeem van televisiereclame. Besloten is tot koppeling aan het nieuwsjournaal, dat een redelijk constante kijkdichtheid heeft, ongeacht wat er in de wereld gebeurt. Het kan niet zo gemakkelijk gemaakt worden vanuit een visie om zoveel mogelijk kijkers te trekken, omdat het nieuws onvoorspelbaar is. Bovendien is gezorgd voor enige afscherming van de overige programma's. De draaimolen met Loeki de Leeuw kondigt aan dat er reclame zal volgen. Vermeden is de brute overrompeling van de kijker door hem volstrekt onverhoeds met een reclameboodschap te confronteren, zoals in de VS (en ook Luxemburg) gebruikelijk is. Een dergelijke harde commerciële techniek wordt door de STER niet toegepast. Maar als een op Nederlandstalig publiek gericht programma van een commerciële onderneming vanuit Zwitserland, Luxemburg of Engeland met deze wapens gaat werken, kan een ,,Nederlands antwoord" niet uitblijven, wil men de strijd om de gunst van de adverteerder niet verliezen. Anders haalt men de miljoenen extra niet, die thans reeds als inkomsten voor de zendtijduitbreiding in de begroting zijn opgenomen. En Smeekes pleidooi — nu al — voor,,zwevende blokken", dus voor STER-reclame tussen twee programma's in en voor reclame op zondag, maakt duidelijk welke kant het uitgaat. Alle schone theoriën ten spijt, zullen de omroepen sterker nog dan nu al de weg worden opgedrongen voortdurend te streven naar maximale kijkdichtheden om de adverteerder aan publiek te helpen, waarvoor hij betaalde. Met wat voor programma dat doel wordt bereikt, doet er weinig toe. Maar de luxe van het bedienen van minderheidsbelangstellingen, kunnen de omroepen zich pas weer permitteren wanneer eerst met hoge kijkdichtheden de geplande reclamemiljoenen zijn verdiend. En dat zal vooral moeten gebeuren met meer reclame in het avondprogramma. VU-Magazine10 (1981)70uli)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen