VU Magazine 1981 - pagina 77

spraken en die op hun beurt de eigen kinderen niet. Daardoor heb ik het nooit leren praten, wat ik nu dus wel jammer vind, ja." In die t>eginjaren draaide alles om de persoon Hendrik Pieter Scholte, Dominie Skoltle, zoals hij nog altijd eerbiedig door de Pellanaren genoemd wordt.

Getekend met: Uwer Majesteits getrouwe onderdaan. Scholte P.H. Scholte en zijn geloofsgenoten huurden vier schepen. Op de snelste daarvan, het stoomzeilschip Sarah Sand, ging Scholte met z'n tweede vrouw en drie dochtertjes uit het eerste huwelijk de schare vooruit. Hij meldde zich bij de Federale regering in Washington en vroeg de autoriteiten om hulp bij het vinden van een geschikte vestigingsplaats voor hem en de achthonderd volgelingen. De staat lowa was toen net een jaar in de Union opgenomen en werd als beste oplossing gezien, ruimte, vruchtbare grond, herbergzaam terrein. Aan het hoofd van een groep ,,verkenners" van vijf man kwam Scholte aan in het ge-

Ze horen rare dingen over Nederland, vooral over Amsterdam, al die krakers en zo De I uiip fower midden in de stad bied waar ze zich zouden moeten gaan vestigen. Maar bij gebrek aan landkaarten doolden ze er wat verloren rond. Toen Scholte eigenlijk bij toeval in die kontreien bij een begrafenis verzeilde (hij was in de buurt en immers geestelijke), kwam hij in gesprek met een rondtrekkende doopsgezinde predikant, een zgn. circuitrider, die hem vroeg wat hen hier zo bracht. Scholte stelde zich voor en vertelde de man van zijn probleem. De man vertelde Scholte dat hij de streek hier op z'n duimpje kende en een locatie wist die precies geschikt was voor een grote groep als die van Scholte, ergens op een hoogvlakte tussen twee rivieren, de Des Moines en de Skunk River. Later schreef Scholte hierover; „en eenmaal de hand van God gezien hebbende,

Bollenplanters (met z'n vieren)

vu-Magazine 10 (1981 )2 (februari)

liet Ik het niet gaan." De ,,landverhuizers" hadden flink wat geld uit Nederland meegenomen en kochten in het bewuste gebied 18.000 acres land (ruim 7.200 ha), voor de somma van 1,25 dollar per acre. Leonora Hettinga, Scholte's achterkleindochter: ,,Dominee Scholte wilde niet dat iedereen maar Nederlands bleef praten. Hij vond dat iedereen zo snel mogelijk het Engels moest beheersen, dat zou de communicatie met de Amerikanen in verband met handel en landbewerking alleen maar vergemakkelijken. Hij wilde er geen kleine geïsoleerde Hollandse kolonie van maken. Zijn idee was: we hebben gebroken met Holland en we zijn naar Amerika gekomen om Amerikanen te worden. Scholte stond zijn kinderen dus niet toe dat ze Nederlands

De naam Pella werd ook door hem gekozen, city of refuge betekent het, ,,stad voor vluchtenden". In zijn boek ,,Amsterdamse Emigranten" schrijft de VU-bibliothecaris dr. J, Stellingwerff dat de naam ontleend is aan de geschiedenis van de stad Pella die tijdens de belegering van Jeruzalem door de Romeinen (70 na Chr.) het toevluchtsoord was voor de eerste Christenen uit Jeruzalem en Judea, die het naderend onheil ontvluchtten en een definitieve breuk wilden met Israël. Ze vestigden zich in Pella, 30 kilometer ten zuiden van het meervan Genezareth. Voor Scholte had Pella een identieke symbolische betekenis: een vlucht uit het verdorven Europa overspoeld door revolutionair geweld, verbreking van de band met Nederland, met,,Babel". Maar Scholte deed veel meer voor de stad: hij ontwierp het plein. Garden Square, en het stratenpatroon rondom. Hij gaf de namen aan de straten, hij richtte het eerste postkantoor op en was tevens de eerste postbeambte. Hij was de stichter en hoofdredacteur van Peila's eerste krant, de Gazette. Hij zorgde ervoor dat er land vrijkwam voor de stichting in 1835 van het Central College of the Reformed Church In America. En uiteraard was hij de eerste dominee van de eerste kerk in Pella. Door omwonende Amerikanen werd Pella in het begin nogal spottend strawtown genoemd, de mensen woonden aanvankelijk in provisorische plaggenhutten met strobedekking. Behalve dominee Scholte. Die begon onmiddellijk na de aankomst van zijn gezin met de bouw van het prachtige, 22 kamers tellende ,,Witte Huis", dat was een belofte die hij had gedaan aan zijn vrouw Maria Krantz. Toen ze Holland verliet, was ze pas 26 jaar en door haar opvoeding in Parijs zeer gesteld op luxe en elegance. Ze wenste dat onder geen beding helemaal op te geven. De rondleiding door Martha Lautenbach in het magistrale pand

Bollenplanters (met z'n vijven)

71

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen