VU Magazine 1981 - pagina 50

Geslingerd door vrees en geloof Vrees is een raar gevoel. Het is lichamelijk: je krijgt hartkloppingen, verzwakking van de funktie van kontrolemechanismen van je brein, trillen en beven, onwillekeurige gebaren van handen, armen en benen en romp, het gevoel af te gaan. Zweet breekt uit maar je mond is droog, slikken gaat moeilijk. Je wilt schreeuwen en gillen maar je keel is gesnoerd. Als je woorden uitbrengt, klinken ze schor en rauw. Je voelt je slap, je vergeet alles en allen. Je voelt je alleen. Gevoelens en instinkten beheersen je. Op het ogenblik datje tegenover de dreiging van hetgeen gebeuren gaat, staat, ben je een enkeling, een stuk natuur. Dat lijkt mij het gevoel van vrees te zijn. Mr. Yap Thiam Hien

Kun je op zo'n~ögenDliK nog geloven? Kun je nog denken aan Jezus' kalmerende woorden; „Vrees niet, Ik ben bij je"? Mijn ervaring is: dat kun je niet. Want om te geloven moet je verstand nog fungeren. Je moet tijd, stilte hebben om met jezelf te redeneren, om te rationaliseren, voors en tegens te overwegen om met God te praten. Op het moment van onmiddellijke dreiging van geweld staat je verstand stil, het denkmechanisme loopt niet meer. In je cel, wachtende, half verteerd door angst en vrees, tot men je komt halen om voor de inquisiteur te verschijnen, heb je nog wel even tijd, even stilte met jezelf en met God. Dan praat je met God en tegen je overlevingsinstinkten. Dan kun je bidden orh genade, vergiffenis en sterkte. Nochtans is de uitkomst niet zeker, want daarna kan de vrees je toch nog overmeesteren en je maken tot een Petrus of zelfs een Judas. De vrees wordt vaak veroorzaakt door het luisteren naar verhalen van mishandeling van je medegevangenen, klappen om je oren van achter je staande gorilla's, terwijl je tegenover de onderzoeker staat die met allerhande tergende vragen komt die je moet beantwoorden, van slaan met stokken omwonden met prikkeldraad. Tijdens het antwoord flitsen dan de gedachten: waar zullen ze het eerst op je beuken, je kop, je oren, je ruggegraat? Dan kan het gebeuren dat je antwoorden geeft die je niet wilt. Is tiet moed of instiniKt tot zelfbehoud? Is het moed als je risiko van verlies van lijf of ledematen of van vrijheid trotseert om een medemens, om een onpopulaire of gevaarlijke zaak te verdedigen? Het valt niet gemakkelijk te zeggen. Daar bestaan verscheidene antwoorden op. Ik voor mij denk dat de eerste reaktie op bedreiging met geweld een gevoel van verontwaardiging

44

is, van dreigende aantasting van je waardigheid als mens. Je instinkt tot verweer rijst onmiddellijk op. Verweer kan ook betekenen: de benen nemen. Daar is ook een koppigheid of trots om niet te wijken, zonder aan de gevolgen te denken. Misschien flitst ook een signaal door je brein heen. Misschien denk je aan de woorden van de Heer: ,,Vrees niet. Ik ben met je". Maar dit laatste is voor mij onder on-

Je wilt schreeuwen en gillen maar je keel is gesnoerd. Je vergeet alles en allen middellijke dreigingen, omringd choor een massa redeloze woede en haat, opgehitst, niet denkbaar. Echt geloven is onbewust, iets ongedacht, iets dat uit jezelf komt omdat je gelooft. Vooral in kritieke ogenblikken heb je geen tijd meer om te denken. Je handelt vanzelf. Je handelt of je handelt niet, dat kan ook. Alles is instinktmatig. De haat van de wereld kan onuitsprekelijk verschrikkelijk zijn. Woede en haat veranderen een menigte in een wild beest, bijtende, schreeuwende, vernietigende, verkrachtende. Een wild razend vuur van geweld, dat kind noch grijzaard, man noch vrouw spaart die behoort tot het voorwerp van haat en woede. Wij moeten ons niet inbeelden dat beschaving, moraal en geloof nog een remmende rol gaan spelen als een menigte is veran-

vu-Magazine 10 {1981) 2 (februari)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen