VU Magazine 1981 - pagina 321

dat geld zou loskomen kon de bau geheel worden afbetaald. Zo zien we dat de lurah de tactiek van ,,het ene gat met het andere vullen" op bekwame wijze toepaste. Dit kon hij doen omdat het de camat uiteindelijk ging om de concrete resultaten. Hij bekommerde zich niet wezenlijk om de accuraatheid van de kwitanties. Met de bouw van de Balai Desa (dorpskantoor) heeft de lurah het duidelijk moeilijker gekregen. Er waren toen minder projecten tegelijk in zijn dorp. Toen ik een half jaar later in zijn dorp terug kwam, was hij nog niet verder met de bouw gevorderd. De camat wist echter de duimschroeven opnieuw aan te draaien door een datum te stellen waarop de bupati de laatste zeven Balai Desa's in zijn kecamatan feestelijk in gebruik zou nemen. Deze plechtigheid zou uiteraard plaatsvinden in het dorp waar de Balai Desa het fraaist was geworden en dat bovendien per jeep te bereiken was. Maar bij die feestelijkheid moesten er foto's zijn van de andere zes dorpskantoren. Deze gebouwen moesten dan, althans van buiten, er afgebouwd uitzien. Dit begreep de lurah. Hij zorgde er voor dat het dak geplaatst werd, maar in de kozijnen zaten nog steeds geen ramen. Ook was het gebouw van bin- nen nog niet gereed voor gebruik.

„De„resoiusi" vroeg om onmiddellijk ontslag" Maar weer speculeerde de lurah er op dat door de geïsoleerde ligging van zijn dorp geen inspectie ter plaatse zou volgen. Waar de lurah inmiddels wel mee had kunnen afrekenen, was zijn opponent de bau/timmerman. Deze had hem enige tijd geleden om twee maanden verlof gevraagd vanwege de drukke voorbereidingen voor het huwelijk van zijn dochter. Nu organiseerde de lurah een selapanan, wat hij zelden of nooit deed, en liet op die vergadering, via verwanten die in de wijk van die bau woonden, een ,,resolusi" indienen tegen deze bau. In dit document werden alle bezwaren die men had tegen deze bau opgesomd. De voornaamste beschuldiging was dat hij met geld geknoeid had en als verontschuldiging daarvoor had aangevoerd dat hij zulke hoge kosten had vu-Magazine 10 (1981) 8 (september)

vanwege ,,alle hoge bezoekers, die bij hem kwamen". Het waren nu juist,,deze bezoekers" waarmee de bau altijd geschermd had wanneer hij op zijn bijzondere,,backing" doelde. Maar de bevolking wist heel goed dat het,,deze bezoekers" waren die hun grond op goedkope wijze via de bau opkochten en dat de bau dan het toezicht mocht hebben op de kruidnagelaanplant en het vruchtgebruik van de maisverbouwzolangdekruidnagelbomennog nietwaren uitgegroeid. De ,,resolusi" vroeg om onmiddellijk ontslag, en stond geen uitstel toe tot na het huwelijk. Het argument was dat de bau dukuh-fondsen voor het huwelijk van zijn dochter zou gebruiken. De lurah durfde deze ,,resolusi" nu te accepteren omdat de belangrijkste ,,backing" van de bau, de danramil (de militaire commandant van het onderdistrict), een paar maanden eerder was overgeplaatst en de nieuwe nog niet was gearriveerd. Duidelijk blijkt uit deze casus hoe de verschillende contacten tussen dorpsbestuurders en supra-lokale autoriteiten de positie van een lurah beïnvloeden. Enerzijds vormden deze contacten een bedreiging voor zijn positie, anderzijds kon hij, op grond van deze contacten, zijn positie, zij het met moeite, redden. De wijze waarop de bau optrad, als makelaar in grondspeculaties van militaire autoriteiten, vormde een duidelijke ondermijning van de positie van de lurah. Diens belangrijkste opponent, de rijke haji, probeerde via deze bau en met gebruikmaking van de Opstibactie (de nationale anti-corruptie-operatie), die een algehele sfeer van zuivering teweeg moest brengen, de lurah te wippen. Dat deze zich wist te handhaven, is het gevolg van een combinatie van factoren. Ook hij had zijn ,,steunpunten" op supra-lokaal niveau. De samenwerking met zijn neef, het hoofd van dê onderwijsdienst, leverde hem materieel voordeel op dat hij hard nodig had om een deel van zijn Bimas- en IPEDA-schulden af te lossen. Verder ontleende hij prestige aan het feit dat hij als veteraan ook met militairen op kabupaten-niveau contacten had. Bovendien kon hij, juist omdat er enkele projecten in ongeveer dezelfde periode gerealiseerd moesten worden, handig gebruik maken van de diverse fondsen zodat hij zijn ene schuld met het fonds van een ander project kon delgen. Het feit dat de ,,controle" van de camat er voornamelijk uit bestond dat het project,,opgeleverd" zou worden, zonder dat hij de betrouwbaarheid en de aard van de afrekeningen

naging, maakte het voor de lurah vrij eenvoudig om deze taktiek toe te passen. Dat de camat zo optrad, is het gevolg van diens opvatting dat deze lurah ,, vorst in eigen dorp is". Hij gebruikte deze uitdrukking weliswaar in negatieve zin, maar in zijn bestuurlijk optreden handelde hij er wel naar. Het is opvallend dat de camat, in front van deze lurah en diens bevolking, zeer terughoudend optrad. Ook hij moet onder de indruk zijn geweest van het martiale voorkomen van deze lurah. Dat de danramil (de militair commandant) juist in dit dorp zo fel van leer trok, werd veroorzaakt door zijn privébelangen die op het spel stonden. Voor alles wilde hij zijn aandeel in de grondspeculaties in de doofpot houden. De laconieke houding van de lurah tegenover hem kan dan ook verklaard worden uit het feit dat de lurah op de hoogte was van deze kwetsbare plek van de danramil. Wanneer beide zijden eikaars zwakke plekken kennen, blijft eik dreigen met openbaar maken een vrij gratuit gebaar. Op het moment dat de bau zijn belangrijkste ,,backing" kwijt was, vanwege een toevallige samenloop van omstandigheden tijdens de vervangingsprocedure van de danramil, sloeg de lurah toe. Door middel van het ,,oeroude, democratische" instituut selapanan, wist hij een dorpsbesluit te laten nemen dat het ontslag van deze lastige tegenspeler betekende. Juist door zijn wijdvertakte familierelaties behield deze lurah zijn macht in eigen dorp.

Lurah-verkiezingen op Midden-Java. Maar niet elke dorpeling wenst zich met een kandidatuur te compromitteren. De Lurah heeft verplichtingen naariMven en macht naar t>eneden. Bij een volksvertegenwoordiger behoort dat precies andersom te zijn.

?91

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen