VU Magazine 1981 - pagina 344

Toen het eerste verslag uitkwam waarin de groep vergeleken werd met zeg maar het ideaal-model van de onderzoekers, en toen dat aan de groepen ter bespreking werd voorgelegd, gaf dat dan ook enige beroering. Hendriks: ,,Ze waren niet van ons gewend dat we opeens zó kritisch werden. Het is een fout van ons geweest dat we onze rol niet vaker toelichtten. Dat hadden we beter moeten aanpakken. Onze rol was onduidelijk. Daar hebben we van geleerd!" Wat was, afgemeten naar het ideaal-

Bewust nastreven van veranderingen model van de onderzoekers en hun visie hoe een kerkelijke gemeente zou moeten functioneren, de belangrijkste kritiek in het rapport? De samenstelling van de groepen werd over het algemeen te eenzijdig gevonden. Vrouwen zijn sterker vertegenwoordigd dan mannen, behalve in de bestuurlijke rollen. Jong en oud is ook niet gelijkelijk vertegenwoordigd. Vooral de categorie 40-49-jarigen wordt in de groepen driemaal zo sterk aangetroffen als in de gerrieente als geheel. Kerkeleden uit landbouw, industrie en handel doen minder mee dan mensen met 'n baan in de (semi-) overheidssfeer zoals leraren, ambtenaren en vervuilers van verzorgende beroepen. De verschillende lagen ontmoeten elkaar dus maar in beperkte mate in de groepen. ,,Een belangrijke vraag is", zo merken de onderzoekers op, ,,wat deze samenstelling voor konsekwenties heeft voor het leerproces in de groepen" en

,,Ze waren niet gewend dat we opeens zó kritisch werden" daarmee wordt bedoeld: het ,,wijzer" worden van elkaar. De meest gevarieerde samenstelling hebben de groothuisbezoek-groepen, van gemiddeld 8 personen, die in aanwezigheid van een of meer kerkeraadsleden bij een van de deelnemers thuis een avond bijeenkomen.

314

De deelnemers kiezen dan ook elkaar niet uit, b.v. op grond van gelijk kerkelijkdenkenof zo Wat de werkwijze van de vele groepen betreft, worden de bevindingen als volgt samengevat: — Op de bijeenkomsten is geen aandacht voor eikaars motieven en verwachtingen; ook wordt er niet systematisch geëvalueerd.

Gewone leden hebben weinig invloed op werkwijze en doel

— De ,,gewone" leden hebben weinig of geen invloed op werkwijze, doel en programma. Deze worden in vergaande mate bepaald door de formele leider: het dagelijks bestuur van de vrouwenvereniging, de ouderling op groothuisbezoek, de voorzitter van de werkgroep nieuwe levensstijl. — Hoewel de groepen in tal van opzichten van elkaar verschillen (omvang, doel, levensduur, etc.) is er een grote mate van uniformiteit wat betreft de werkwijze; deze is bij alle groepen globaal te typeren als het geleide groepsgesprek. Andere typen groepswerk — zoals de kursus, de themagroep en de ontmoetingsgroep — ontbreken.

De groepen verschillen nogal van elkaar wat betreft de motieven van de deelnemers. Zeer in het algemeen kan worden gezegd dat er vooral een behoefte is om te leren en om de gemeenschap te ervaren. Deze motieven worden volgens onze observatie meestal beleefd als een geheel: samen in gesprek zijn over een onderwerp. De opvatting die men nogal eens kan tegenkomen, dat het gemeenteleden vooral te doen is om gezelligheid, vindt in ons onderzoek geen steun. Een apart aandachtspunt in het onderzoek is de relatie van de groepen tot de gemeente en de kerkeraad. Eén van de opvallendste gegevens uit het onderzoek is dat er geen of nagenoeg geen relaties zijn tussen de be-

Een van de vragen die opkomen is of de werkzaamheden van de groepen voldoende ,,van de deelnemers" zijn. Over de leiding wordt het volgende gezegd: „Een opvallend punt is, dat de leiding niet zozeer toevalt aan de groep, maar aan een bepaald persoon. Deze is in de meeste groepen overwegend taakgericht en weinig proces- en groepsgericht. De leidinggevende personen krijen geen begeleiding of training; één van de beide vrouwenverenigingen vormt op deze regel een uitzondering. Over hoe een leider moet optreden bestaat in de groepen een grote mate van overeenstemming. Een goede leider komt daarin naar voren als iemand die ruimte schept voor de deelnemers (hij moet al te dominerende figuren inperken en zelf niet al te veel aan het woord zijn) en deskundig is (ook t.a.v. het thema)." Kritische opmerkingen zijn verder: „Wat er in de groepen aan de orde moet komen (het thema) en waarom dat zou moeten (het doel) is bij verschillende groepen vaag; het minst bij de vrouwenverenigingen en het meest bij nieuwe levensstijl en groothuisbezoeken. Op de bijeenkomsten van de meeste groepen komen deze zaken niet aan de orde (zie ook onder werkwijze). Een opvallend punt is ook dat er betrekkelijk weinig relatie is tussen de problematiek van de samenleving en van de direkte omgeving en datgene wat er in de groepen aan de orde komt.

Kleine groepen staan buiten formele gemeente studeerde groepen en de kerkeraad. Dat betekent dat de kerkeraad geen gebruik maakt van de mogelijkheden die deze groepen bieden, zelfs niet in die sporadische gevallen waarin groepen zich aanbieden, zoals wel is voorgekomen bij de vrouwenvereniging en de werkgroep nieuwe levensstijl. Meer in het algemeen gesproken houdt dit in dat er geen impulsen uitgaan van de kleine groepen naar de kerkeraad. Het betekent dat de leerfunktie van de gemeente, voorzover gerepresenteerd door deze kleine groepen, buiten de formele organisatie van de plaatselijke gemeente staat." Hoe dat komt en hoe dat verbeterd kan worden, komt in het vierde deelrapport uitgebreid aan de orde, beloven de onderzoekers. „Uit het onderzoek komt naar voren dat hierbij in ieder geval van invloed is dat kleine groepen zich niet geheel aanvaard voelen. Dat geldt zowel voor de vrouwenvereniging als voor de werkgroep nieuwe levensstijl." (BvK)

vu-Magazine 10 (1981) 8 (september j

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen