VU Magazine 1981 - pagina 106

Den Uyl (PvdA): Ik heb begrepen, voorzitter, dat ik in drie minuten gevraagd word een analyse, een beschouwing te geven over de beheersbaarheid van de processen die men wenst te bewerkstelligen en nog een oordeel over de strategie op lange termijn. Dat is een halve minuut per onderwerp. De analyse: de situatie ten aanzien van de kernbewapening is dus alarmerend. Het is bijna twintig jaar geleden dat Henry Kissinger konstateerdedattussen de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten de situatie was bereikt waarin beide supermachten elkaar zouden kunnen vernietigen.,,/Vumöersdonof more count", aantallen tellen niet meer, zinloos nog om na die situatie het kernwapenarsenaal op te voeren. Sindsdien zijn de kernwapenarsenalen vertienvoudigd. We bevinden ons in een fase waarin de kernwapenrace voortgaat, waarin modernisering, in de praktijk invoering van kwalitatief nieuwe wapensystemen, wordt nagestreefd, waarin de gedachte van beperkte kernoorlog veld lijkt te winnen, waarin het tegengaan van de spreiding van kernwapens steeds meer wordt uitgehold en ook daar in een gevaarlijke ontwikkeling terechtkomt. Wat zijn de konsekwenties die uit deze situatie getrokken moeten worden? Kernwapens zijn in de eerste plaats een zaak van de supermachten Amerika en de Sovjet-Unie die over 98 en 99 % van alle kernwapens in de wereld beschikken. Alles wat er op gericht is om de kernwapens de wereld uit te krijgen, zal dus in de eerste plaats van doen moeten hebben met het beïnvloeden van de verhouding tussen de supermachten en waar het ons in de westelijke wereld betreft, waarvoor we een eerste verantwoordelijkheid dragen, in de eerste plaats het beïnvloeden van de politiek van de Verenigde Staten van Amerika. Uiterst beslissend voor de vraag of doorbraken mogelijk zijn, is of ontspanningspolitiek wordt voortgezet. Zonder ontspanning geen ontwapening, ik voeg er aan toe, zonder ontwapening geen ontspanning. Beslissingen van het afgelopen jaar, zeg maar na Afghanistan, om opnieuw de dialoog te herstellen en het beleid dat daarop gericht is, was en is beslissend voor de vraag of voortgang kanen zal worden gemaakt met vermindering van kernwapens.

96

Het betrekken en het veranderen van de relatie tot de derde wereld — en dat heeft alles te doen ook met de mogelijkheden van ontspanning tussen de supermachten — is daarvoor evenzeer van belang, ja een voorwaarde. Beïnvloeden van de houding van Amerika moet zich voltrekken ook op langere termijn via de bondgenootschappen, Warschaupact en NAVO, door beïnvloeden dus door Nederland van de houding, de opstelling van andere NAVO-landen. Kleine landen kunnen daarin een belangrijke rol spelen: ik zeg liever gelijkgezinde landen, wantsomszijn — afhankelijk van de regeringen die daar bestaan — kleine landen typische havikenlanden. Kleine landen hebben niet het monopoly van de deugd. Het gaat om gelijkgezinde landen die, hoe dan ook, de wil hebben een keer te brengen in die noodlottige ontwikkeling waarvan we getuige zijn en waarvan we mogelijk het slachtoffer vormen. Geen vermindering van kernwapens is mogelijk, zonder dat in de onderhandelingsprocessen en uiteindelijk in het allerbelangrijkste onderhandelingsproces tussen Amerika en de Sovjet-Unie

KERnUlHPEnS AULA V.U. DINSDAG 2 0 JANUAR11981 AANVANG 19.30 UUR

Den Uyl (P.v.d.A.) Lubbers (C.D.A.) Terlouw (D'66| Beckers (P.P.R.) Bakker (C.P.N.) Van der Lek (P.S.P.)

Schouten (Stop de K-bom) Bartels (Pax Christi) Faber (I.K.V.)

VOORZITTER: B o e k e r Organisatie: werkgroep polemologie overlegorgaan tegen kernbewapening

vu-Aula 20 januari 1981

overeensteming worden bereikt. Salt I was en Is van ongemeen grote betekenis zoals ook enkele andere resultaten die zijn bereikt, resultaten die ver blijven beneden wat noodzakelijk is om de dreiging die voortvloeit uit de groei van het kernwapenarsenaal te keren. Omdat 6e beïnvloeding van het onderhandelingsproces te weinig heeft opgeleverd, te weinig inzicht biedt, daarom vindt de Partij van de Arbeid, vind ik, dat we gedwongen zijn naar nieuwe methoden om te zien, naar de methode van de eenzijdige stap. Eenzijdige stappen betekenen dat we vragen dat de Fslederlandse regering, dat Nederland desnoods éénzijdig, na overleg, kerntaken afstoot, 'n beslissing forceert binnen de NAVO. Die eenzijdige stappen zijn nieuwe methoden, nietzonder risico, maarze moeten geprobeerd worden om daarmee meerzijdige processen te bewerkstelligen. Voorzitter Boeker:,,Mogen we het hierbij laten mijnheer Den Uyl". Den Uyl: We zullen aan de hand van de uitkomsten van het beïnvloeden van de houding van andere NAVO-landen van het nemen van eenzijdige stappen de reakties, de effekten die dat opwekt binnen de NAVO op de Verenigde Staten en de effekten die dat opwekt binnen het Warschaupact en de SovjetUnie hebben te beoordelen op welke wijze we de strijd tegen de kernwapens verder hebben te voeren, welke risico's te nemen, welke politieke besluiten en welke politieke houdingen. Lubbers (CDA): De strategie bij kernwapens de wereld uit: Voor mij is terugdringen van de kernwapens onderdeel van een politiek proces om de wapenspiraal te beheersen. Eerst daar een enkele opmerking over. We hebben het hier overwatje noemt een lange termijn probleem. Maarjuistdaarom is het ge- • boden om ook daaraan volop te werken. Ik sluit op dat punt 'n beetje aan op Den Uyl. Ik denk dat uitbouw van internationale orde hier een wezenlijk onderdeel van uitmaakt. Sociale, wat we noemen nieuwe economische orde, uitbouw van mensenrechtsituatie, vredesbevorderende maatregelen, vervolg van Helsinki. Dat zijn als het ware dakpannen die Kernwapens vu-Magazine 10 (1981) 3 (maart)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen