VU Magazine 1981 - pagina 93

Ir. E. J. Tuininga over de Brede Maatschappelijke Diskussie:

„Voor mij is liet pubiieic tocli wei de sclieidsreciiter'' Hoe ging het met de ontwikkeling van plannen voor kernenergie in Nederland na de Tweede Wereldoorlog, nog vóórdat ervan tegengeluiden sprake was? En toen die er eenmaal waren, hoe ontstond het idee van een Brede Maatschappelijke Diskussie? En lest best: hoe gaan voors en tegens funktioneren in dit beraad dat onder leiding van jhr. De Brauw de komende twee jaar wordt gevoerd? VU-magazine stelde deze vragen aan Eric-Jan Tuininga, werkzaam bij een stafgroep van TNO in Apeldoorn, maar vooral aktief als voorzitter van de Initiatiefgroep Energiediskussie. Hij heeft indertijd aan de wieg gestaan van het idee van de BMD en is positief gestemd over het nut en de uitkomsten van een Brede Maatschappelijke Diskussie.

,,lk denk dat ik het ontwikkelingsverloop van kernenergie maar het beste vanuit m'n eigen ervaring kan beschrijven. Ik kwam pas in beeld toen er al wat wetenschappelijke kritiek op kernenergie aan het groeien was. Kernenergie heeft een zware hypotheek meegekregen omdat veel mensen denken dat het hetzelfde is als fabrikage van atoombommen, omdat het te maken heeft met atoomspiijting. Eisenhower maakte er in de jaren vijftig een programma van onder de naam ,,Atomen voor de vrede". Dat programma berustte op het oude idee van zwaarden omsmeden tot ploegen, dus het omzetten van een techniek die ten kwade uitwerkt in één ten bate van het goede. Behalve medische toepassing van radioaktieve straling in ziekenhuizen en toepassingen in de landbouw, werd al vrij snel gedacht aan het leveren van kracht. Dat begon bij onderzeeërs. Men zocht een energiebron die gemakkelijk langdurig zonder grondstoffen onder water gebruikt kon worden. Dat betekende: kleine kernreaktoren, voortgekomen uit het idee van de atoomspiijting ombouwen. Zo ontdekte men een handig systeem van energie-opwekking. De gedachte dat dit de toekomst was voor onze elektriciteitsvoorziening won veld. In de jaren zestig kwam het zelfs zo ver dat men verwachtte dat het dermate eenvoudig zou worden om met deze techniek elektriciteit op te wekken dat er tot zeker 1971 toe studies verschenen waarin werd geopperd dat er een tijd kwam waarin

VU-Maga2ine10 (1981) 3 (maart)

Eric-Jan Tuininga

er geen meters in de huizen meer nodig waren, zó goedkoop zou elektriciteit worden!" Tuininga weet nog een aardig verhaal uit die jaren: ,,Peter Odell, hoogleraar in Rotterdam die nu zo'n furore maakt omdat hij beweert dat er geweldig gegoocheld wordt met geologische gegevens over energiegrondstoffen, beval in de jaren zestig in zijn inaugurele rede aan om ons aardgas maar

zo snel mogelijk te verkopen voordat het niets meer waard was." Kortom, er heersten reusachtige verwachtingen van deze techniek. Rond 1955 werd een grootscheepse tentoonstelling over ,,Het Atoom" georganiseerd. Tuininga: ,,lk heb daar nog een boek over van Leonard Huizinga. Als ik dat nu ga voorlezen, weet je niet wat je hoort: dé grote oplossing van de toekomst... kernenergie! Daar zat iets juichends in, de mens die de natuur overwint. Een geweldig optimisme. Ook de latere minister van economische zaken, Den Uyl, was zeer positief over kernenergie. Later werd De Pous minister, de man die de goedkope aardgaskontrakten op z'n geweten heeft. Het leek wel uitverkoop! Er was weinig twijfel, noch bij politici, noch bij wetenschappers. De eerste twijfel rees aan het eind van de jaren zestig bij wetenschappers in de Verenigde Staten. Een aantal onderzoekers vroeg zich af of de gevolgen van radio-aktieve straling niet te gemakkelijk werden opgevat. Dat viel in goede aarde bij groepjes wetenschappers die zich zorgen begonnen te maken over de ontwikkelingen in en de toenemende machtvan de techniek." In die tijd werd Tuininga door TNO gevraagd in een toekomstverkenningsgroepje studie te maken van de energieproblematiek. Hij stuitte daarbij op de problemen die aan kernenergie verbonden bleken te zijn. Als ,,partikulier burger" stortte hij zich daarna in het kernenergievraag-

83

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen