VU Magazine 1983 - pagina 383

artsen. Het wordt steeds minder aanvaardbaar geacht academici met zeer kostbare studieprogramma's op te leiden terwijl er een overproductie van academici is. Bovendien lijkt hettekort aan tandartsen langzaam opgeheven te worden. Samen met enkele ontwikkelingen binnen de universiteiten — de tweefasen structuur en de voorwaardelijke financiering van onderzoek — genoeg reden om de toekomst somber in te zien. Sillevis Smitt is echter optimistisch; hij verwacht veel van de nieuwe samenwerking met de UvA. Dat blijkt ook uit de titel die hij zijn rede meegaf; ,,Geen einde, maareen nieuw begin ". Pijn en angst Dr. Eijkman ging in op de vraag naar tandartsen. Eén van de argumenten om de instroom van tandartsen te beperken, is immers dat er een overschot aan tandartsen zou zijn. De Adviescommissie Opleiding Tandartsen (AOT) stelde voor de instroom terug te brengen van 465 naar 300 studenten per jaar. Maar tegelijkertijd weten we dat 20 a 35 % van alle Nederlanders nooit of bijna nooit een tandarts bezoekt. Er lijkt dus objectief gezien nog een grote behoefte aan tandheelkundige hulp te bestaan. We moeten, volgens dr. Eijkman echter kijken naar de reële vraag naar tandheelkundige hulp, dus de vraag aan hulp die werkelijk door de bevolking wordt gesteld. Daarbij onderscheidt hij patiëntgebonden factoren, tandartsgebonden en systeemgebonden factoren. Onder patiëntgebonden factoren ver-staat hij bij voorbeeld esthetiek, pijn, angst voor de tandarts, de kauwfunctie, de bereikbaarheid van de zorg, de betalingsbereidheid en een aantal sociologische kenmerken. Met factoren die specifiek met de tandarts te maken hebben, bedoelt Eijkman het therapeutisch en communicatief vermogen van de tandarts, structurele factoren, financiering van hulp, opleiding en spreiding. Systeemgebonden factoren zijn het totale gezondheidsgebeuren, de verzekeringen, en de wetgeving, waarmee de tandartsen nu eenmaal nauwzijn verbonden. Helaas is over al deze factoren nauwelijks iets bekend, zodat de reële vraag erg moeilijk te voorspellen is. Is het dan w/el nodig de instroom zo drastisch te beperken als nu gebeurt? Dr. Eijkman: ,,Gezien de hele structurering van de zorg en het ziekenfondssysteem, is het niet onverstandig om een voorzichtig beleid te voeren met betrekking tot de instroom van studenten. Maar dat moet niet gepaard gaan

met het opheffen van faculteiten. Ik denk dat het goed is een jaar of tien de huidige ontwikkelingen te volgen, zeker omdat het tandartsenbestand vrij jong is. Bovendien ontbreken er totaalstudies om de vraag naar hulp te voorspellen." Pijnlijke kies Kunt u iets meer vertellen over de patiëntgebonden factoren? ,,Er is een groep mensen die zo angstig is dat ze nooit naar de tandarts gaan. Kijk, het hele probleem van de tandheelkunde is dat wij ontzettend weinig onderzoek hebben om op dit soort vragen antwoord te geven. De hele nadruk in de tandheelkunde heeft altijd gelegen op basiswetenschappen als biochemie en bacteriologie. Maar met vraag- en aanbodfuncties houdt men zich niet bezig. Sociale tandheelkunde was vroeger nooit zo relevant. Een reden daarbij is misschien ook dat tandartsen vooral ingesteld zijn op individuen. Maar groepen onderzoekt men nu eenmaal niet. En daar houdt de sociale tandheelkundezich nujuistmeebezig." Geldwolven ,,Over de reële vraag valt dus heel weinig te zeggen. De enige vraag die misschien reëel te onderzoeken is, luidt: hoeveel heeft men over voor zijn gebit. Hoeveel wil men werkelijk betalen?" Of hoeveel kan men betalen. Want kun je nu zeggen dat mensen met een hoog inkomen ook een beter^ gebit hebben? ,,Nou, het enige dat je |(unt zeggen, is dat mensen met een hoog inkomen en een hoge opleidingsgraad, duurdere voorzieningen in hun mond hebben. Ze laterr in het algemeen minder snel de kiezen trekken. Bij de ziekenfondsverzekerde is de kans op het laten

vu-Magazine 12(1983) 9 oktober 1983

' ^ f e ^ ^

trekken van een kies groter dan bij een particulier verzekerde. En dat is ook weer het vervelende in de tandheelkunde; het is zo nauw gerelateerd aan geld! Er wordt altijd wel gezegd dat tandartsen zulke geldwolven zijn, maar vergeten wordt vaak dat tandartsen ook enorm in hun werkzaamheden worden belemmerd doordat patiënten het gewoon niet kunnen betalen. We kunnen mensen vaak niet geven wat gezien de ontwikkelingen in de moderne tandheelkunde kan." Boren De tandheelkunde kan veel, maar nog steeds gaat een groot aantal mensen niet naar de tandarts. Heeft u enig idee v\/aarom niet? Dr. Eijkman: ,,Schuurs van de UvA heeft daar onderzoek naar gedaan, en dan blijkt angst een van de belangrijkste factoren te zijn. Ook mensen die ouders hebben die bang zijn voor de tandarts gaan vaak niet. Of als je vaker pijn verwacht en boren vreest. Als je niet op de hoogte bent van de mogelijkheden van de moderne tandheelkunde ga je ook minder vaak. Wanneer je deze mensen, zo'n 20 a 35 procent, zou kunnen stimuleren de tandarts te bezoeken, iserten aanzien van. de reële vraag nog een heleboel mogelijk. Maar dan is er wel een heel ander beleid nodig. Want of je nou hoog of laag springt; de overheid heeft geen belangstelling voor tandheelkunde. De drinkwaterfluoridering, wat echt een positieve maatregel was, is door de Kamer niet aangenomen. Er is nu alleen een bepaalde prioriteit aan de jeugd gegeven. Maar in de tandheelkunde zijn er vrijwel geen opvangmogelijkheden voor mensen met angst voor de tandarts. De bejaarde patiënt is volstrekt verwaarloosd, terwijl die juist met de grootste proble-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen