VU Magazine 1983 - pagina 125

Roelf Haan:

AdolfO Pérez Esquivel Donderdag 3 februari jl. bracht de Argentijnse Nobelprijswinnaar voor de Vrede een bezoek aan de Vrije Universiteit. Hij werd in de middag ontvangen door de rector magnificus, prof. Verheul. Diens verzoek om in 1985 de Helder Cameralezing aan de VU te komen houden werd door Pérez Esquivel in beginsel aanvaard. Eerder op de dag hield hij een toespraak op uitnodiging van de Theologischefaculteit. Hiervoor was grote belangstelling, ookvan veel buitenstaanders, waarondereen groot aantal Argentijnse en andere Latijnsamerikaanse ballingen, die natuurlijk bij een gelegenheid als deze geen ,,buitenstaanders" genoemd mogen worden. Pérez Esquivel heeft tijdens zijn bezoek aan Nederland kunnen spreken zowel met parlementariërs en de ministervan buitenlandse zaken als met vertegenwoordigers van de kerkelijke vredesbeweging. Bij de eersten zal hetvermoedelijk vooral gegaan zijn over de Nederlandse steun aan de Argentijnse dictatuur via de export van militaire goederen. Ondanks hettotale bankroet waarin zich de Argentijnse economie bevindt (de buitenlandse schuld is tot 45 miljard dollaropgelopen; op het moment van de coup in 1976 was zij 10 miljard en werd door de militairen aangevoerd als een van de urgente redenen om de macht te grijpen) gaan de militairen door met wapenaankopen. Bij een van de spreekbeurten die hij vervulde vertelde Pérez van een Europees land dat bij

het uitbreken van een gewapend locaal conflict tussen twee Latijnsamerikaanse landen onmiddellijk een offerte deed voorde ter beschikking stelling van gevechtsvliegtuigen op zeer gunstige betalingsvoorwaarden: contant hoefden slechts de salarissen van de bijgeleverde Europese piloten te worden betaald en de verzekering voor de familie van die piloten met het oog op hun eventuele sneuvelen. Daarom was ook Pérez' ontmoeting met de vredesorganisaties van groot belang. Bij Kerk en Vrede in Amersfoort werd een kort symposium gehouden overde Latijnsamerikaanse zgn. Nationale Veiligheidsstaat, en de ideologie van de nationale veiligheid in het algemeen. Ik denk dat hier de onmiddellijke verbinding ligt tussen de Latijnsamerikaanse vrijheidsbeweging, via geweldloze weerbaarheid, en de Nederlandse vredesbeweging, die terecht het concept van de ,,afschrikking" aan de kaak stelt. Immers het argument van een groot deel van onze politici, dat het nucleaire zgn. afschrikkingsevenwicht het uitbreken van een miljoenen meeslepende niet-conventionele oorlog zou hebben voorkomen is een leugen, die men alleen maar vol kan houden als men nietverderkijktdan Europa. Maar wij kunnen noch in het ontwikkelingsnoch in het bewapeningsvraagstuk een werkelijk inzicht krijgen wanneer wij niet beginnen te zien met de ogen van de slachtoffers van het Atlantische econo-

mische en militaire systeem in de Derde Wereld. President Kennedy reeds heeft een belangrijke stoot gegeven aan de idee, die het noodzakelijk complement van de oorlogvermijding in Europa, de daadwerkelijke oorlogvoering in de Derde Wereld is. Zo kan de,,Derde Wereldoorlog" (een door deZuid-en Noordamerikaanse militairen graag gebruikte term) toch gevoerd worden, en hoeft aan de groei van het militaire bedrijf geen haltte worden toegeroepen. De uitdrukking ,,niet-conventioneer' wordt voor deze internationale oorlogvoering normaal gebezigd. (De Argentijnse militairen spreken over ,,vuile" oorlog). Het onconventionele zit hierin, dat, zoals Carters adviseur in Nationale Veiligheidszaken Zbigniew Brzezinski het uitdrukte in een toespraak die hij in de maand augustus 1980 hield te Washington, de conventionele oorlog gewoonlijk plaats heeft over de landsgrenzen heen, maar dat de huidige verdediging van de belangen van de Verenigde Staten impliceert dat de oorlog gevoerd wordt binnen de grenzen van nationale staten. Dit komt neer op niets minder dan de grootschalige, actieve en directe bevordering doorde Noordamerikanen van de instelling van Nationale Veiligheidsstaten in LatijnsAmerika en elders in de Derde Wereld. In een knap programma van Hier en Nu werden deze samenhangen op diezelfde donderdag 3 februari, verduidelijkt in een reportage over Midden-

Amerika, waarin de eveneens in Nederland op bezoek zijnde vice-president Bush het bestond om te spreken over verbeteringen in de Centraalamerikaanse mensenrechtensituatie, zodat de VS zijn hulp aan de regio weer zou kunnen opvoeren. Adolfo Pérez Esquivel, juist terug van het in Spanje gehouden Volkerentribunaal, waarin de Amerikaanse inmenging in Guatemala op grond van een uitgebreide documentatie werd veroordeeld, diende Bush in die NCRVuitzending op niet mis te verstane wijze van repliek. Aan het tribunaal had hij als rechter deelgenomen. Tegenover deze wereld van tot in de hemel reikend machtsvertoon spreekt Adolfo Pérez Esquivel in navolging van Martin Luther King zijn evangelische woord. Het is de taak van christenen zegt hij om aan te tonen waarom deze onderdrukking plaatsvindt. Zij moeten zich bedienen van het woord, dat in de nationale veiligheidsstaat volkomen is gedevalueerd. Hij doet mij — niet maar in één opzicht — denken aan de profeet Jona, wiens naam ,,duif" betekent, en die in de nationale veiligheidsstaat Ninevé, die zijn gevangen levend vilt, geheel onbeschermd het woord komt spreken dat haar ontdekt aan de oorzaak van haar God-en mensonterende repressie.

115

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen