VU Magazine 1983 - pagina 193

dachtmakingen over,,confactenmefWos/cou". Maar in hoofdzaak is de eensgezindheid van de honderdduizenden in twijfel getrokken, die op de bewuste zaterdagmiddag het Museumplein bevolkten. Wie waren ze, wat wilden ze en hóe stelden ze zich dat voor? Voor wie een antwoord op die vragen wenste, dat wat dieper stak dan de gemeenplaats dat men ,,tegen oorlog en voor vrede was", bleek er tot voor kort geen materiaal voorhanden. Het bleef bij natte vingerwerk, hetgeen de commentatoren de mogelijkheid gaf om hun meest wilde fantasieën, zonderangstvoorweerwoord, te uiten. Toch is een steekhoudend antwoord van belang, en niet alleen uit geschiedkundig oogpunt, omdat het een beeld zou kunnen geven van het draagvlak waarop de vredesbeweging en de verschillende actiegroepen op dit punt, rusten. Het kan bovendien doorslaggevend zijn bij het voorbereiden van nieuwe demonstraties tegen de uitbreiding van het kernwapenpakket op Europees grondgebied. Enig zicht op zo'n antwoord bieden twee recentelijk verschenen, universitaire publicaties. Enkele maanden terug publiceerde het Studiecentrum voor vredesvraagstukken uit Nijmegen het verslag van een onderzoek dat een groep politicologen, van de katholieke universiteit aldaar, verrichtte. Meer dan 550 demonstranten werden daarbij ondervraagd. Het resultaat is het rapport „ D e 21 november demonstranten — wie zijn ze en wat willen ze?" (uitgegeven bij Jan Mets in Soest) en het bevat veel cijfermateriaal over de (politieke) beweegredenen van de betogers. Naast hun oogmerken bevat het rapport ook hun kenmerken, zoals godsdienst, sociaal-maatschappelijke achtergrond en ,,actieverleden". Nog maar enkele weken geleden verscheen in de serie ,,VU-studies over vrede en veiligheid" bovendien een boekje van de hand van VU-historicus Dick Benschop, getiteld „De 21 november-demonstratie — Vredesbeweging in beweging", dat werd uitgegeven door de VU-boekhandel. Benschops studie is vooral een verslag van een onderzoek naar het tot stand komen van de demonstratie: de organisatie, de achtergrond van de deelname van bewegingen, groeperingen en partijen, de discussie over de leuzen en de meningsverschillen binnen de vredesbewegingVoor deze geschiedschrijving heeft hij onder meer gebruik gemaakt van de archieven van de vredesbeweging en van eigen interviews. Van belang is vooral ook het verslag dat hij doet van de reactie die de voorbereiding en de demonstratie zelf losmaakten in brede lagen van de samenleving; niet alleen de brede steun, maar ook de opkomst van de tegenbeweging en de laster. Beide publicaties geven een aardig en een zo compleet mogelijk beeld van de vredesbeweging, van de aanhang in het land, van de sterkte van de antikernwapengevoelens en van wat die 400.000 demonstranten zo ongeveer bezield moet hebben op die gedenkwaardige 21e november, nu anderhalf jaar geleden.

Het Nijmeegse onderzoek vu-Magazine 12(1983) 5 mei 1983

Behoedzaam manoevreren, duwen en trekken Dat de voorbereidingen van deze betoging niet vlekkeloos en probleemvrij verliepen, mag geen wonder heten, gezien de veelheid van vredesgroepen en bewegingen die erbij betrokken was. Het is geen geheim dat er een aanzienlijke diversiteit was in de doelstellingen die de betrokken actiegroepen er voor zichzelf op na hielden. Doelstellingen die soms moeilijk op één lijn te brengen waren. En omdat niets menselijks de organisatoren vreemd was, stond ook het bepalen van een pikorde tussen de diverse groepjes, groepen en bewegingen en hun leiders een voortvarende en overzichtelijke besluitvorming soms danig in de weg. Behoedzaam manoevreren was geboden en waar dat mislukte was het duwen en trekken geblazen. Het heeft — zoals bekend — allemaal niets afgedaan aan het succes van het eindresultaat dat door vooren tegenstanders onomwonden ,,indrukwekkend" is genoemd. Misschien is daarom de geschiedschrijving die Dick Benschop heeft gepleegd zo belangwekkend en leerzaam en verplichte kost voor wie al denkt aan de op handen zijnde, soortgelijke acties, dit najaar. De zwaarste hindernis die de organisatoren van de 21 novemberdemonstratie te nemen kregen was de vraag hoe het eens te worden over de ,,politieke inzet" die de demonstratie moest krijgen. Het antwoord op die vraag zou directe consequenties kunnen hebben voor de omvang van de betoging. Een min of meer algemene demonstratie ,,tegen kernwapens", zoals de actiegroep ,,Stop de N-bom" bij voorbeeld voorstond, zou naar verwachting de van meergroepen, partijen en bewegingen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen