VU Magazine 1983 - pagina 430

UitdeHortus

Netels, doornen en distels (3) Door Daan Smit

„ Want als het geknetter van dorens onder den pot, zo is het lachen vanden dwaas" (Prediker 7:6) ,,Daarom, zie, Ik ga uw weg met doornen versperren. Ik ga tegen haar een muuroprichten, zodat zij haar paden niet vinden kan" (Hosea 2:5) Sarcopoterium spinosum (syn.: Poterium spinosum), de plant die op beide teksten betrekking heeft is een bekende verschijning van de Maquis. Dat zijn de droge gebieden in landen rond de MiddellandseZee, v/aar de grond bestaat uit kalksteen. Hetzijn dichtin elkaargroeiende bedoornde struikjes, die maximaal zo'n 60 cm hoog worden. Het samengestelde blad bestaat uit een 9-15 paar kleinere, getande blaadjes, die snel afvallen. ledere jonge groeischeut splitst zich telkens in twee gedoomde takjes, die jaarlijks afsterven, nadat ze eerst bloemen en vruchten hebben voortgebracht. De ± 3 cm grote bloemhoofdjesdie rond of eivormig zijn, zijn opgebouwd uiteenslachtige bloemetjes. De vrouwelijke die bovenin zitten, bestaan voornamelijk uit veervormige purpergekleurde stampertjes; de groenachtige mannelijke bloemetjes zitten daar net onder. De bloeiperiode valt —afhankelijk van de weersomstandigheden — zo tussen maart en mei. Veel sterker dan de bloemetjes vallen de helder rood gekleurde samenge-

360

Sarcopoterium spinosum naar een tekening van dr. F. N. Hepper, KewHerbarium, England

Stelde en vlezige dopvruchten op, waarvan ieder deeltje 2 a 3 zaden bevat. In sommige gebieden ishetveelaldeenige plantdiezichonderde meest barre omstandigheden, ondanksdroogte en branden weet te handhaven. Ofschoon de droge bosjes uitstekend branden, vormen ze vanuit de basis weer snel nieuwe loten. Vanwege de fijne opbouw en buigzame structuuren daardoor overal gemakkelijk in te stouwen, werden de takken eens op grote schaal verzameld als brandstof, in het bijzonder voor kalk- en bakovens.

Ook werden de takken gebruikt als grote filters in waterbasins. Dioscorides vermeldde reeds dat de blaadjesen zaden, geneeskrachtige eigenschappen bezaten, waarbij een afkooksel gebruikt werd tegen zweren, bloedingen, buikloop en bloeddoorlopen ogen. Omdat de plant in vroeger tijden overvloedig in het gebied rond Jeruzalem voorkwam, bestaat het vermoeden dat de doornenkroon van Christus uit takjes van deze plant werd vervaardigd. (Zie tevens VU Magazine no. 11, december 1980:,,De Christusdoorn").

Sarcopoterium spinosum is in onsklimaatnietof nauwelijks winterhard. Alleen op uiterst droge en warme plaatsen in bij voorbeeld een rotstuin houdt hij het wel eens enige tijd uiten dan alleen tijdens mildewinters. Ditoverblijvende heestertje is echter gemakkelijk uit zaad te kweken, waarbij de potten gedurende de zomermaanden buiten in detuin, op een zonnige, warme plaats een goed onderkomen vinden. Deoverwintering moet gebeuren in een koeleen lichte ruimtewaar de potkluit van de plant gedurende die tijd aan de droge kantgehouden moetworden.

vu-Magazine 12 (1983) 9 oktober 1983

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen