VU Magazine 1983 - pagina 252

wraakzucht hun kinderen doden (Medea), maar ook vrouwen die er de oorzaak van waren dat hele koninkrijken te gronde gingen (Cleopatra, Jezebel). Conclusie van de schrijvers: ,,Bij nader onderzoek blijken de meeste koninkrijken door vrouwen te gronde te zijn gegaan." De vrouw is behaagziek: haar hele voorkomen komt neer op ijdelheid der ijdelheden. En dan wordt natuurlijk Prediker erbij gehaald (7,26): ,,ik bevond de vrouw bitterder dan de dood; zij is de slinger van de jager; haar hart is een net; boeien zijn haar handen; wie God belaagt zal voor haar vluchten, maar de zondaar zal door haar gevangen worden." „Hoe moet de kerk dan nu niet jammeren bij de aanwezigheid van zoveel heksen?", zo vragen de auteurs zich af. Het meest verdacht zijn echter de vroedvrouwen. Want het hoofdaccent ligt op de rol van de vrouw bij de voortplanting, uitlopend in haar sleutelpositie ten aanzien van het ongeboren en het jonggeboren leven. Vanwege deze sleutelpositie geeft de duivel volgens de auteurs van de Heksenhamer de voorkeur aan vrouwen.

Vrouwenhaat

Een heks op weg naar een heksensabbat, om daar de duivel in „vleselijke lijve" te ontmoeten (foto De Heksenwaag)

het kind aan de overkant. Dank zij de getuigen kon de vader toen moeder en dochter aan de rechter overleveren en op de brandstapel brengen. Maar niet dan nadat eerst het kind gedoopt was! Een laatste kenmerk van heksen is het geslachtelijk verkeer met mannelijke en vrouwelijke duivels. Was een vrouw hieraan eenmaal onderworpen, dan was ze een heks. Vooral onschuldige jonge vrouwen moeten het hierbij ontgelden, getuige het voorbeeld uit het boek van Dresen-Coenders:,,Een jong meisje — en wel een vrome maagd — werd op een feestdag door een oud wijf mee naar boven genomen. Daar zouden zicti enige zeer aardige jonge mannen bevinden. De oude vrouw ging voor, en zei tegen tiet meisje, dat zij geen i<ruistel<en mocht mai<en om zich te beschermen. Zij beloofde dat, maar deed het in het geheim tóch. Toen zij boven kwamen, troffen zij niemand, omdat de aanwezige duivels hun lichaam niet konden tonen. De oude vrouw zei vloekend: Maak dat je wegkomt, in naam van alle duivels. Waarom heb je een kruisteken gemaakt?"

Behaagziek Deze kenmerken golden in principes voor alle heksen, al Vermelden de schrijvers van de Heksenhamer dat hekserij méér voorkomt bij vrouwen dan bij mannen. Door de keuze van de vrouwelijke uitgang van de titel van hun boek (maleficarum en niet maleficorum) komt dat zelfs in de naamgeving tot uiting. Maar wat maakte juist vrouwen nu zo verdacht? Allereerst hun verstandelijke inferioriteit en neiging tot bedrog. De auteurs concluderen: ,,Dciar de vrouw dus van nature slecht is en minder geloof heeft, loochent zij ook eerder het geloof, hetgeen de grondslag van de hekserij is." Ook zijn vrouwen eerzuchtiger en willen zich niet aan anderen onderwerpen. De schrijvers stellen vrouwen ten voorbeeld die uit

218

Een intrigerend boek, deze Heksenhamer, maar vol onzinnige insinuaties. In het standaardwerk „He/csen en heksenprocessen" (1963) beschrijft Kurt Baschwitz het als: ,,Een boek doortrokken van een ziekelijke vrouwenhaat. De schrijvers zwelgen in onuitsprekelijke afstotende fantasieën, ontsproten aan een

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen