VU Magazine 1983 - pagina 168

Dr. Mineke Schipper over mondelinge literatuur:

„Orale traditie is inspiratiebron voor Afrilcaanse sclirijvers" door R. Schroder De meeste mensen in de westerse wereld zijn zich er nauwelijks van bewustdat men de literatuur kan onderscheiden naar haar overdrachtsvorm: de geschreven literatuur en de mondelinge of orale literatuur. Onze samenleving kenmerkt zich door het geschreven woord. Iedereen is vertrouwd met het lezen van boeken. DeAfrikaansesamenleving daarentegen wordt gekenmerkt door het gesproken woord. Want nog altijd beheerst het grootste gedeelte van de bevolking het lezen en schrijven niet. Niettemin komen in alle Afrikaanse talen taaluitingen voor die een esthetisch en literair karakter bezitten. Dat wordt orale literatuur genoemd. De orale literatuur omvat een veelvoud aan genres, die overeen blijken te komen met genres in de geschreven literatuur, zoals wij die kennen. Veel van deze genres, bij voorbeeld sprookjes, epen, legenden, mythen, woordspelletjes, spreekwoorden, liederen, behoorden oorspronkelijk tot de orale literatuur. Orale literatuur is taalgebruik dat afwijkt van het dagelijks taalgebruik. In iedere kuituur komt orale literatuur voor. Maar in schriftloze kuituren speelt de orale literatuur een belangrijkere sociale en kulturele rol dan in bij voorbeeld onze kuituur. De teksten van de orale literatuur zijn traditioneel. Zij worden van oudsher van generatie op generatie overgeleverd. In tegenstelling tot de teksten van de geschreven literatuur zijn zij niet elitair, maar bestemd voor de gehele gemeenschap. De teksten van de orale literatuur dienen als belangrijk studie- en onderzoeksmateriaal voor antropologen, historici en theologen. Tot voor kort werd er van de kant van de literatuurwetenschap weinig aandacht besteed aan dit fenomeen. Dit gebrek aan belangstelling is te wijten aan een aantal faktoren. Zo ontbrak het aan een adekwaat wetenschappelijk apparaat om

154

orale literatuur in Afrika en elders. Op veel Afrikaanse universiteiten en scholen wordt nu méér aandacht besteed aan de eigen authentieke kulturele uitingen dan aan de koloniale erfenis. Daarnaast leggen eveneens steeds meer Afrikaanse schrijvers zich toe op de verwerking van elementen uit de orale literatuur in de hedendaagse geschreven Afrikaanse literatuur. Op de v u is dr. Mineke Schipper verbonden aan de vakgroep Algemene Literatuurwetenschap. Zij geniet een internationale reputatie op het gebied

Dr. Mineke Schipper: „Gamma van toepassingen van de orale literatuur" (foto Jan Stegeman)

deze teksten te noteren, te beschrijven en te analyseren. Maar ook speelden vooroordelen ten aanzien van de kwaliteit van de teksten en hun oorspronkelijke gebruikers een rol. Gelukkig is er momenteel binnen de literatuurwetenschap een groeiende belangstelling te konstateren voor

van de Afrikaanse geschreven en orale literatuur. Op haar initiatief werd in de afgelopen maand januari een internationaal colloquium gehouden over la tradition orale comme source de la litterature contemporaine en Afrique. (de orale traditie als bron van de he-

vu-Magazine 12 (1983) 4 april 1983

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen