VU Magazine 1985 - pagina 399

Nieuwe voorzitter Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid:

Lange-termijnvisie onontbeerlijk voor politiek De opening van het nieuwe studiejaar wordt bijna als vanouds door veel universiteiten aangegrepen voor het etaleren van ongenoegens over de onderwijspolitiek van 'Den Haag'. De VU had dit jaar echter ook een plaats ingeruimd voor een spreker van buiten. Ex-minister van Sociale Zaken prof. dr. W. Albeda begon zijn eerste werkdag bij de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid met een lezing waarin hij meer aandacht vroeg voor het lange-termijndenken in de politiek. Daarmee pareerde hij niet alleen de kritiek op het huidige onderwijsbeleid maar gaf hij ook zijn eigen visie op de koers van de WRR. VU-magazine publiceert hieronder gedeelten uit zijn toespraak. prof. dr, W. Albeda Wij leven in een wereld die in toenemende mate gecompliceerd is geworden. Voortdurende verandering van economische en technische aard, ingrijpende verandering in het geestelijk leven, veel sterkere en snellere communicatie tussen mensen die in verschillende delen van de wereld leven onder zeer verschillende omstandigheden, zorgen voor een nerveuze, onrustige, bedreigende en beangstigende wereld. Een wereld die op weg is naar een toekomst die minder dan ooit voorspelbaar is. Kan men in zo'n wereld volstaan met een regeringsbeleid, dat gegeven het democratisch proces meer geëquipeerd is voor het beleid van het komend jaar, dan voor het beleid voor de komende vier jaar en dat grote problemen heeft wanneer het gaat om het formuleren van beleid voor de komende tien jaar? Staan met andere woorden het democratisch proces en de noodzaak van een vooruitziend beleid niet op gespannen voet met elkaar? "De politicus moet altijd schipperen", zegt Jan Terlouw, "tussen een goed politicus zijn met de toekomst in het oog met een kleine aanhang en een slecht politicus zijn die heden brood en spelen verschaft met een grote aanhang." Steun van je kiezers krijg je vooral als je zorgt voor zilver nu, liever dan goud voor later. "Betekent dit dat kiezers irrationeel en kortzichtig zijn", vraagt hij zich af. "Natuurlijk niet", antwoordt de ervaren politicus. "Degenen die beleid maken en beleid voorbereiden hebben het er al geweldig moeilijk mee om een verantwoorde voorspelling te doen over de gevolgen op lange termijn van een beleidsdaad... hoe moeten kiezers, die zich hierin niet in die mate kunnen verdiepen, een politicus of een politieke partij dan beoordeVU-magazine 14e jaargang nr. 9 oktober 1985

Prof. dr. W. Albeda... eerste werkdag

len op het lange-termijnbeleid dat wordt gevoerd?" Kwaadaardigheid De politicus wordt gehinderd door een gebrek aan inzicht in de ontwikkeling op langere termijn. Voor de burger geldt dit in nog sterkere mate, is zijn stelling dus. "Je n'ai pas voulu cela", zei één van de hoofdrolspelers in het drama dat de Eerste Wereldoorlog tot uitkomst had. "Wir haben es nicht gewollt", zeiden Duitse burgers, geconfronteerd met de concentratiekampen.

En er is geen reden om zulke uitspraken niet serieus te nemen. De voorbeelden illustreren gedeeltelijk wat Jan Terlouw bedoelt: "Had men inzicht gehad in de langetermijn aspecten van wat burgers wilden en wat politici deden, dan had veel ellende kunnen worden voorkomen". Maar het gaat slechts om een gedeeltelijke illustratie. Het gaat er ook om of burgers en politici de kwaadaardigheid van het nationaal socialisme hadden kunnen doorzien, voordat die kwaadaardigheid zich in feitelijke daden openbaarde. Het gaat met andere woorden 329

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen