VU Magazine 1985 - pagina 338

moet je de Engelse taal kunnen verstaan, en dat is niet een automatisme voor de doorsnee Sovjet-burger. In de tweede plaats moet je een kortegolfontvanger hebben, die de juiste frequenties ongestoord kan ontvangen. En die zijn niet altijd voorradig, zeker niet in de populaire prijsklasse. Vroeger was er een levendige zwarte markt voor dat soort toestellen, of voor zgn. "convenors" waarmee je een toestel dat alleen middengolf kon ontvangen om kon bouwen tot een kortegolf ontvanger (kosten: ongeveer 100 roebel, ofwel een half maandsalaris). Nu schijnen de handelaren en specialisten op dit gebied door de politie onder scherpere controle te staan. Keukentafel-diplomatie Volgens Joeri is elk idee, elke actie die de huidige Oost-West-relatie kan verbeteren van belang voor de wereldvrede. Voormalige dissidenten hebben de Trust-leden wel beschuldigd van hypocrisie omdat je immers in de SU niet echt voor de mensenrechten op kan komen. "Dat is deels juist, deels niet", zegt Joeri. "Wat wij echter willen is dat individuele activisten andere mensen wakker schudden en waarschuwen tegen een nieuwe, nucleaire, holocaust. De vrede is te belangrijk om overgelaten te worden aan de politiek. Daar zouden mensen thuis over moeten praten, aan de keukentafel, hier, bij de buren, overal. En doorvertellen wat ze van anderen gehoord hebben, bij voorbeeld van jullie, over jullie acties. Dat is nieuws. Maar ook belangrijk is het Moratorium van Gorbatsjov, dat wij serieus nemen. Over de technische aspecten kunnen wij niet spreken. Dat soort informatie is staatsgeheim. Maar wel over het belang van het Moratorium. Immers, "every new weapon is a new target", en een negatieve reactie op Gorbatsjovs voorstel zal alleen maar de positie van de haviken in het Kremlin nog sterker maken." Ja, als de duiven al uitsterven, hoe lang zal het dan nog duren voordat het gehele menselijk ras eenzelfde lot ondergaat? Volgens Joeri is zo'n "kitchentable diplomacy" ook een belangrijk element in de vredesopvoeding van de kinderen. Weliswaar krijgen ze op school, geconcentreerd in september, ook een soort vredesopvoeding. Maar die kan bij voorbeeld inhouden dat de kinderen het oorlogsmuseum bezoeken om niet te vergeten dat dank zij de dappere inzet van geüniformeerde en niet geüniformeerde burgers de grote vaderlandse oorlog tegen het fascisme uiteindelijk gewonnen is. Het militarisme speelt in de SU nog steeds een

276

in de flat van de Loesnikov's poseren v.l.n.r. Olga Loesnikov, IKV-voorzitter Jan van Putten, Joeri Medvedkov en Vladimir Brodskiy voor de IKV-vlag

belangrijke rol, dat was reeds het geval onder de tsaar. Maar toen kon iemand als To/sfoy daar ten minste nog tegen protesteren. Dat kan niet meer. Al wordt het militarisme an sich niet geïdealiseerd — uniformen en wapens worden altijd in verband gebracht met de laatste oorlog — toch is dit wel een specifieke vorm van vredesopvoeding. Zelfs in de leesboekjes van de kinderen gaat het merendeel der verhalen over oorlogssituaties en draagt menig boek een omslag dat versierd is mettanks, kanonnen en dergelijke. Straatacties De Trust-group organiseert ook regelmatig zogenaamde straatacties om de Moskouse bevolking op hun bestaan te wijzen en ze aan het denken te zetten over zaken als de "nucleaire winter". Vooral over deze zaak maakt de groep zich grote zorgen. Menig Sovjet-burger gelooft dat de SU over een geheim wapen beschikt dat gebruikt zal worden bij een Amerikaanse aanval, een soort veiligheidsparapluie a la het Amerikaanse Star Wars-programma. Over wat er gebeurt als die parapluie niet werkt, of niet bestaat, ontbreekt het de burger aan informatie. Vandaar datdeTrust-group in haar straatactie in april aan Sovjet-fysici gevraagd heefteen rapport te publiceren over de gevolgen van een nucleaire winter, zoals hun Amerikaanse collega's onlangs gedaan hebben. Olga meldt vervolgens trots dat er al zes geslaagde straatacties of demonstraties door hun groep in Moskou gehouden zijn. Volgens haar zijn deze acties voor vele burgers een signaal

dat er toch meer kan dan doorgaans aangenomen wordt. En omdat zij hun acties altijd heel vreedzaam voeren, zien die burgers zelf dat niet zij de "hooligans" z\\r\, maarde agenten van de KGB, die soms op brute wijze een einde maken aan een straatactie. Zo'n straatactie kan bij voorbeeld de vorm hebben van een "wandelende picknick" — stilstaan mag niet in verband met het samenscholingsverbod — waarbij de leden buttons dragen en uitdelen. Of men kan in de demonstratie enkele onschuldige vredesuitspraken van de partij meedragen. Het uitdelen van pamfletten is daarentegen weer niet toegestaan in verband met het verbod om het trottoir te bevuilen. "Maar", aldus Olga, "meteen creatieve geest valt er altijd wel een nieuwe, originele manier te bedenken om onze ideeën op een zodanige wijze uit te dragen dat ze begrepen worden zonder dat wij officieel strafbaar zijn." Vaak proberen zij buitenlanders bij hun straatacties te betrekken, hetzij als waarnemers, hetzij als mededemonstranten. Juist dan wordt aan de medeburgers iets zichtbaar van de leuze van de groep: "wederzijds vertrouwen kan de wereld ontwapenen". " E n " , voegt Olga hier eerlijkheidshalve aan toe, "voor ons is dat ook weer een soort bescherming. Als er buitenlanders bij zo'n actie betrokken zijn, dan worden wij niet zo hard aangepakt. Want jullie laten ze wel naar een verhoor gaan. En jullie vertellen het verder." Op 9 januari jl., de dag waarop de zgn. "bloedzondag" uit 1903 herdacht werd, hadden zij dank zij de contacten

VU-magazine, 14e jaargang nr, 7,juli/augustus1985

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen