VU Magazine 1985 - pagina 423

wm^B derzetting min of meer 'strategische' plek. Het blijken de resten van een inheemse boerderij uit de eerste en vroege tweede eeuw, die in niets afweek van de in de directe omgeving gevonden huizen, behalve dan de wat afzonderlijke ligging. Juist uit die ligging ten opzichte van die van de andere boerderijen maakt men op, dat óók voordat de villa er stond, op deze plek het dorpshoofd moet hebben gewoond. Bovendien werden vooral in dit inheemse huis tekenen van Romeinse invloed gevonden, zoals scherven van Romeinse kommen en schotels, vervaardigd uit terra sigillata. In de andere huizen moest men de soep toen kennelijk nog uit inheems aardewerk lepelen.

D

e VU-archeologen hebben inmiddels zo'n vijfentwintig 'plattegronden' van dergelijke inheemse boerderijen aan het licht gebracht. Daarmee heeft men nu een min of meer compleet beeld van de omvang van het dorp dat ongeveer drie hectare beslaat. Ook het 'grachtje' dat de nederzetting omgaf heeft men teruggevonden. Overigens zal in het bewuste tijdsbestek van tweeëneenhalve eeuw, het hele dorp uit niet meer dan circa acht erven hebben bestaan. De plattegronden van de boerderijen 'oversnijden' elkaar namelijk. En daaruit kan geconcludeerd wor-

den dat de bovenliggende exemplaren jonger zijn dan de onderliggende, en dat deze de oudere dus op een gegeven moment hebben vervangen. Alle huizen moeten aan de binnenkant van de gracht hebben gelegen, in een soort carré-opstelling. In het midden van de nederzetting bleef zo epn vierkante ruimte uitgespaard. In die open ruimte heeft men de resten aangetroffen van waterputten en een spieker, een overdekte opslagplaats voor graan dat, bestemd als zaaigoed voor een volgend jaar, wegens brandgevaar, buitenshuis werd bewaard op een voor knaagdieren onbereikbare hoogte. Overigens was akkerbouw niet het enige middel van bestaan voor deze vroege Hoogelooners; de schrale zandgrond leverde te weinig op om van te leven en veeteelt zal dan ook een belangrijker bron van inkomsten zijn geweest. Daarop wijzen ook de overblijfselen van de aan de huizen gebouwde stallen die, naar de in en rond de nederzetting gevonden botfragmenten te oordelen, mogelijk vooral aan varkens onderdak hebben geboden. Wat de nederzetting, althans haar hoofdman, uiteindelijk in goede doen bracht en hem tot een interessante handelspartner voor de Romeinen maakte, was de winning van ijzer. De beekdalen in de omgeving bevatten volop ijzeroer dat ge-

Fragment uan de muurschildering uit de Hoogeloonse uilla. Een opzienbarende vondst omdat, voor zover hekend. geen personen werden afgebeeld op wanden van Romeinse villa's in Nederland

\ Het landsctiap ten oosten van Hoogeloon omstreeks de 2e eeuw na Chr. De beekdalen zijn aangegeven d.m.u. een stippeling. de tiogere gronden zijn wit gelaten. 1. inheems-Romeinse villa 2. inheemse nederzettingen 3. grafveld (omvang bij benadering aangegeven) 4. Kaboutersberg (prehistorische grafheuvel) 5. (vermoedelijk) wegtracé in de Romeinse tijd

wonhen werd en in eveneens teruggevonden, van klei gemaakte oventjes gesmolten. Het toegepaste procédé verschilde niet wezenlijk van dat van de Hoogovens anno nu. Lagen oer en houtskool werden om en om gelegd in de ovens, waarna vuur en zuurstof een scheiding tussen ijzer en aarde teweegbrachten. De verwerking van het ijzer vond plaats op één van de boerenerven, waar de archeologen inmiddels de toenmalige smidse hebben weten te localiseren. Het dorpshoofd moet degene zijn geweest die de leiding had over de ijzerwinning en het metaal naar de markt bracht, er de winst van opstreek en zich daarvoor van smaakvolle snufjes en spullen liet voorzien: sieraden, aardewerk, wijn VU-magaztne 14e laargang nr 9 okiober 1985

343

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen