VU Magazine 1985 - pagina 196

Mensenrechten in Argentinië Toen op 10 december 1983 de democratische regering in Argentinië haar werkzaamheden begon, had het militaire proces een waarlijk mijnenveld achtergelaten. Dit gevaarte doen verdwijnen is een van de onvermijdelijke, urgente en moeilijketaken waarop het volk en de regering moeten inspringen. De erfenis van de dictatuurwordt gevormd door de duizenden verdwenenen (negenduizend volgens beschikbare getuigenverklaringen, in werkelijkheid wellicht het dubbele); een rechterlijk apparaat dat zich heeft gecompromitteerd met het militaire proces, meteen structuurvan deonderdrukking en metdedoctrine van de nationaleveiligheid; en strijdkrachten die opzeer diepgaande wijze zijn gecorrumpeerd. José Miguez Bonino Dergelijke beperkende omstandigheden laten zich niet door magische kunstgrepen of in één enkele dag wijzigen. Noodzakelijk is een beslist, energiek en duidelijk optreden, dat zijn prioriteiten en werkwijzen kiest binnen het wettelijk kader, zich baserend op heel heldere ethische uitgangspunten, na nuchtere verkenning van eigen kracht. Het is een pad met aan weerszijden twee leuningen; de mobilisatie van hetvolkendeactievan de regering. Het is nodig de rechtvaardigheidszin te herstellen, aan het volk de zekerheid te bieden dat het recht geldingskracht heeft, en het vertrouwen in het democratische systeem te verstevigen. Dat wil zeggen: het gaat niet om het "vereffenen van rekening e n " uit het verleden, maar om het veiligstellen van de toekomst. Daarvoor is nodig dat verleden onder ogen te zien, het op te helderen, en op de best mogelijke manier de problemen op te lossen die-het ons heeft nagelaten. Onkreukbaar Om dit doel te bereiken ontbreekt het niet aan positieve l<ractiten in liet land; het volk heeft heel duidelijk zijn democratische wil getoond, het heeft zich sinds de laatste dagen van het militaire proces vele malen massaal in beweging gezet voor de verdediging van de mensenrechten en het heeft op verschillende manieren zijn steun betuigd aan de democratisch gekozen regering. Verder hebben de mensenrectitenorganisaties (waarin de kerken die met ISEDET zijn gerelateerd een voortrekkersrol hebben gespeeld) een zeer belangrijke plaats in het openbare leven en in het volksbewustzijn veroverd.

158

Thans trachten deze instellingen samen met organisaties op het gebied van de politiek, de cultuur en de vakbeweging, zich gezamenlijk in te spannen voor de voorlichting en de mobilisering van het volk. De educatieve programma's over mensenrechten, de symposia en conferenties over speciale thema's, hofgebruik van de communicatiemedia, de marsen en massale betogingen als de gelegenheid dat vereist ter verdediging van of steunbetuiging aan maatregelen van gerechtigheid, zijn middelen die zijn aangewend. Er is hier nog een lange weg te gaa, maar de reacties zijn bemoedigend. Van haar kant heeft de reger/ng enkele belangrijke acties in gang gezet en maatregelen genomen; (1) Er werd Argentinië heeft inmiddels alweer meer dan een jaar een democratisch gekozen regering. Dat nieuwe democratische proces is van het grootste belang niet alleen voor de Argentijnen zelf, maar voor heel Latijns-Amerika, te beginnen met het buurland Chili. Hoe zal het deze democratie vergaan, onder de druk van de nog steeds bestaande militaire dreiging, de intimidaties van semimilitaire terreurgroepen, de rampzalige (en voor de toekomst gevaarlijke) situatie die de militairen achter lieten, en de talloze opportunisten die het verleden maar het liefst "vergeven" en vergeten? Tussen deze religieuze "verzoenings"taal en de begrijpelijke eis van familieleden van gemartelden en verdwenenen tot onmiddellijke genoegdoening, hebben de protestantse kerken, aldus VU-eredoctor José Miguez Bonino, een moeilijke maar duidelijke taak. Bijgaand artikel troffen wij aan in het jongste najaarsbericht van de protestantse theologische hogeschool ISEDET te Buenos Aires, waaraan dr. Miguez Bonino verbonden is. VU-magazine vertaaide het.

een Nationale Commissie inzake de Verdwijning van Personen (CONADEP) ingesteld, met bekende persoonlijkheden van absolute onkreukbaarheid, afkomstig uit het godsdienstige en culturele leven en de hogere beroepen. Zij hebben een onderzoek verricht naar, en een uitputtend rapport gemaakt over dit monsterlijke aspect van het onmiddellijke verleden. Hun verslag fungeert als factor van bewustmaking, terwijl hettegelijkertijd een grote hoeveelheid getuigend materiaal ter beschikking van de justitie stelt. (2) Er zijn processen begonnen tegen diegenen die verantwoordelijk zijn voor de planning en de inwerkingstelling van de repressie (verdwijningen, martelingen, illegale berechting, plundering etc.) en tegen de uitvoerders ervan (volgens hun graad van verantwoordelijkheid). Men houdt zich aan de wetten die van kracht waren toen deze delicten werden begaan (thans zijn zij gewijzigd), zodat de procesgang wordt begonnen in militaire gerechtshoven, terwijl bij de burgerlijke rechter beroep kan worden aangetekend. De leden van de drie elkaar opgevolgde militaire junta's en enkele medeverantwoordelijken zijn gedetineerd, en er is een serie processen onderweg, hoewel met vele nog geen begin is gemaakt. Militairbudget Zoals was te voorspellen is de militaire rechtspraak tot nu toe langzaam en inefficiënt, waardoor te voorzien valt dat er beroepsprocedures moeten komen en dat er veel tijd mee gemoeid zal zijn. Dit heeft een zekere ontmoediging en frustratie veroorzaakt, maar de regering heeft voet bij stuk gehouden in haar nauwgezet respecteren van de juridische procedures en van de scheiding tussen uitvoerende, wet-

VU-Maga2ine14(1985)4april1985

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen