VU Magazine 1986 - pagina 255

zich teweer te stellen tegen deze kleding die het vrouwenlichaam misvormde. Al eerder stelde ene mrs. Bloomer in de Verenigde Staten een dracht voor met een pofbroek in plaats van lange, zware rokken. Later werden deze broeken bekend als 'bloomers'. In Europa sloegen zij niet aan. In de beweging tot verbetering van vrouwenkleding was de vraag 'rok of broek' overigens wel een strijdpunt. De meeste vrouwen van de reformbeweging gaven echter de voorkeur aan de rok of japon; zij wilden voorkomen dat zij ervan werden beschuldigd 'de broek aan te hebben'. De VvVvV had banden met de strijdsters voor vrouwenrechten, maar de vereniging beklaagde zich erover dat driekwart van de feministes nog in de oude kleding liep, al hadden zij de zware japonnen inmiddels vervangen door rok en bloes. Dat hoefde volgens een van hen nog niet te betekenen dat men letterlijk én figuurlijk 'knellende banden' droeg. De angst voor reformkleding was wel enigszins te begrijpen. Het was al moeilijk genoeg om als feministe bekend te staan, en in de eerste jaren van de reformkleding werden vrouwen die zich daarin hulden toch al als schaamteloos betiteld, zoals bij voorbeeld blijkt uit de reacties op de kleding van Carry van Bruggen. Wie zonder corset over straat ging, liep immers de kans dat een windvlaag de japon tegen het lichaam aanblies en de contouren van een dij of borst zichtbaar maakten. ,,De overdreven vrouwelijke contouren die een vrouw kreeg wanneer ze een korset droeg, vond men daarentegen respectabel", merkt Carin Schnitger op, en zij voegt er in een noot aan toe: "Het korset benadrukte de 'kuisheid' van de vrouw, maar het riep door het benadrukken van

Huishoudjapon van rode denim (1903)

Mevrouw J. L. Redeke-Hoek (bestuurslid van de VvVvV) in reformkleding

het figuur tegelijkertijd een grote spanning op. Voor de gemiddelde man van rond de eeuwwisseling bestond er geen erotischer beeld dan een vrouw in een korset waarvan de veters gedeeltelijk los waren. Een vrouw zonder attributen, naakt, gaf meer een idee van tijdloze schoonheid, als van een Griekse godin."

zijn soms indecent en wij bederven bijna altoos onze gezondheid en onzen bouw, en doen daarmede tekort aan de toekomende geslachten, door ons gedwee te onderwerpen aan een der ergste tyrannen die de wereld ooit gekend heeft." De beschuldigende vinger werd hierbij rechtstreeks uitgestoken naar de vrouwen zélf, die veel te weinig weerstand boden aan de verlokkingen van mooie kleren en bovendien vonden dat zij zich niet zonder corset konden vertonen. Een van de leden van de VvVvV is tamelijk cynisch over de redenen die de dames opvoeren om toch hun corset te blijven dragen. "We moeten eerlijk erkennen, dat de dames tot tegenweer dadelijk héél klemmende argumenten bij de hand hebben. De uitroep: 'ja maar, ik zou mijn corset niet kunnen uitlaten, want (en nu cursiveeren wij) men zou het dadelijk aan mij zienF is schering en inslag. Dat is nu nog eens 'n steekhoudend argument! Dat is vrouwenlogica! Mijn hemel, ja, zoo maar aan iemand te kunnen zien, dat ze geen corset aan heeft; me dunkt, de vrees voor ontdekking, houdt de vrouwen met alle recht? van het plegen van der misdaad terug. Zeker, er zijn dames genoeg, wier figuur niet toelaat met onze tegenwoordige kleding het corset in de ban te doen, maar konden en wilden de menschen nu maar eens begrijpen, dat dit niet pleit voor het corset maar tegen de in onze dagen gevolgde wijze van kleeden. Indien toch bij een of

I

Het modeblad De Gracieuse gaf na 1902 ook elke maand een reformmodel. Het verschil tussen een reformkleed (links) en een modejapon is duidelijk te zien

VU-MAGAZINE — JUNI 1986

n verschillende tijdschriften verschenen artikelen over de schade die corsetten konden aanrichten. Een schrijfster vergeleek de anatomie van een Duitse boerin met die van een Amerikaanse dame, zoals ze die vond in het boek Mann und Weib van Havelock Ellis. De Duitse heeft een krachtig lichaam en "harmonisch omlijnd". Die lijn is bij de Amerikaanse doorbroken en schijnt "de inkeeping van het lichaam te smeken om de verzoenende draperie eener snijdige cultuur". De mode was dus niet alleen slecht omdat teveel moeite werd gedaan mannen te behagen, maar ook omdat het lichaam zelf leed onder het corset. "Want terwijl zij datgene doet uitkomen wat aan de vrouw zinnelijk bekoorlijk is, misvormt zij datgenen, wat aan het kind in den moederschoot ruimte van ontwikkeling verschaft", schrijft Nellie van Kol in 1898. "Door onze hedendaagse kleederdracht wordt de voorplantster opgeofferd aan de vrouw, de moeder aan de geliefde, de plicht aan den lust. Wij

233

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen