VU Magazine 1986 - pagina 139

dag op de demonstrerende menigte geschoten. Zeker 21 doden zijn het gevolg. Maar dat houdt de beweging niet meer tegen: bij een demonstratie in Escalante in december is de opkomst verdubbeld. Hetzelfde beeld vertonen andere delen van het eilandenrijk: een groeiende aanhang en vastberadenheid van de volksbewegingen waar de traditionele partijpolitici nauwelijks invloed op hebben. Begin november speelt Marcos zijn laatste meesterzet uit. Op een moment dat eigenlijk niemand het meer verwacht, kondigt hij alsnog vervroegde presidentsverkiezingen aan, de juiste datum laat hij nog even in het midden. Die aankondiging overrompelt Amerika én de verdeelde oppositie. Een paar weken later doet hij er nog een schepje verwarring bovenop door Arturo Toien tin o tot zijn running mate te benoemen. Tot maart vorig jaar was de eigenzinnige Tolentino minister van buitenlandse zaken, die zijn kritiek op Marcos ook in het openbaar niet voor zich hield. Daarom werd hij door Marcos ontslagen. Dat leverde Tolentino aardig wat populariteit op. Wat bezielde Marcos om deze oude rivaal tot strijdmakker te maken? Een doodskus? Een slimme electorale zet?

I

n het kamp van de oppositie breekt het ellebogewerk los. Salvador "Boy" Laurel die al sinds 1972 op het presidentschap aast werpt zich op als dé kandidaat. Hij stamt uit een geslacht van juristen en politici — zijn vader was collaborerend president tijdens de Japanse bezetting — uit de provincie Batangas. In 1967 kwam hij voor de Nacionalistas, de partij waar ook Marcos toe behoorde, in de Senaat. In 1978 staat hij zelfs op de lijst van de KBL, de nieuwe partij van Marcos. Pas na de moord op zijn oude vriend Ninoy geeft hij zijn senaatszetel op en laat hij zich veelvuldig op demonstraties zien. Zijn bundeling van conservatieve op-

positiepartijen UNIDO besluit als eerste tot deelname aan de parlementsverkiezingen in 1984 en breekt daarmee het gesloten verbond tussen oppositiebewegingen open. Aan Laurel kleven dus geuren van opportunisme. Hij werpt zich op als het enige realistische alternatief voor Marcos. Maar noch de Verenigde Staten noch het Filippijnse volk hebben daar veel fiducie in. Hij mist charisma, straalt geen vertrouwen uit en roept teveel herinneringen op aan de oude pré-Marcos konkelpolitiek, toen de clans uit de landadel elkaar om beurten politieke posten toeschoven. De roep om Cory klinkt weer op. Die klonk ook al tijdens de NUC-conventie in maart. Cory zou volgens velen de enige zijn die de onderlinge tegenstellingen kan overbruggen. Alleen zij, met haar uitstraling van eenvoud, ondanks haar rijke komaf, zou Marcos kunnen verslaan. Zij heeft een politiek onbesmet verleden en bovenal: zij is de weduwe van Ninoy die na zijn dramatische dood tot een ware volksheld is uitgegroeid. Voorzitster Munoz-de Palma van de NUC was erg geporteerd voor Cory en keek met enig misprijzen naar de Laurels en Mitra's die met hun heldenbiografieën liepen te leuren. Het katholiejce weekblad Veritas en de oppositionele krant Maiaya lobbieden driftig mee. Maar Cory zelf verklaarde geen enkele politieke ambitie te koesteren. En ze méénde het. Eind november komen de eerste scheuren in die vastberadenheid. Ze begint voorwaarden te stellen aan een mogelijke kandidatuur: één miljoen handtekeningen én een eensgezinde oppositie. Grand old man van de Filippijnse journalistiek Gino Roces, de kampioen van de persvrijheid, dus meermalen politiek gevangene, stort zich op het binnenhalen van de handtekeningen. Binnen de kortste keer zijn er meer dan een miljoen opgehaald. Cory laat zich overhalen. Op de dag na de vrijspraak van

generaal Ver, die terechtstond wegens medeplichtigheid aan de moord op haar man, stelt zij zich kandidaat. Laurel laat in eerste instantie zijn persoonlijke ambitie prevaleren. Hij wenst geen tweede viool te spelen en geeft hoog op van zijn eigen, goed georganiseerde aanhang. Na een week moeizaam onderhandelen geeft hij zich gewonnen. De parlementaire oppositie is verenigd, op de kleine scheurmaker Eva Kalaw na. Marcos kan het niet laten wat extra machozout in de wonden van Laurel te wrijven. Hij schaamt zich dat hij het moet opnemen tegen een vrouw, zegt hij tegen Newsweek. "Dat is beneden mijn waardigheid, ik heb altijd geweigerd met een vrouw te discussiëren." Dat kan zijn echtgenote Imelda, minister en gouverneur van Manila, in haar zak steken. Moeten -we hier misschien de verklaring zoeken voor het — zonder discussie —doorzetten van haar waanzinnige, geldverslindende prestigeprojecten?

E

nfin, het verkiezingscircus kan beginnen. De KBL-propagandamachine van Marcos laat de persen draaien voor de aanmaak van steekpenningen en heldenstrips over Marcos. T-shirts en lunchpakketten worden klaargemaakt als beloning voor het Lumpenproletariaat dat zijn verkiezingsbijeenkomsten een massaal karakter moet geven. Cory heeft wel wat geld achter de hand, maar moet het vooral hebben van haar charisma. En dat werkt, haar bijeenkomsten worden overal in het land spontaan massaal bezocht. Beide kandidaten lopen om beurten de werklunches af van Kamer van Koophandel, Rotary Club en Makati Business Club. Ook daar wekt Cory meer enthousiasme op dan de aftakelende Marcos. De internatinale belangstelling is deze keer uitzonderlijk groot vergeleken bij vorige gelegenheden. Journalisten stromen Manila binnen. Amerika stuurt een officiële delegatie verkiezingswaarnemers. Iedereen stort zich in de verkiezingskoorts. Maar wat gebeurt er op het platteland, ver van het politieke machtscentrum? GRAND SHOWING COMMANDER BUCAY VS. NPA Starring: Edel vs. Bantel. Elped vs. Bucate Bucay vs. Valdevieso Villaring vs. Father Peter This afternoon at Kilometer 125 Tulunan Crossing.

Posters met deze tekst verschijnen in de ochtend van 11 april 1985 op bomen en huizen in La Esperanza — de Hoop — een gehucht in de provincie Noord-Cotabato op het eiland Mindanao. Edilbert Armero en zijn bendegenoten delen de pamfletten met gelijke tekst triomfantelijk uit in de buurt van het 'cockhouse' waar ze sinds een paar Vrouwelijke religieuzen voeren aktie tegen Marcos op de internationale vrouwendag vorig jaar dagen weer elke dag te vinden zijn achter

VU-MAGAZINE — APRIL 1986

125

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen