VU Magazine 1987 - pagina 17

hoofd en hart en van ongeduld om persé meerd, anti-revolutionair milieu. Parleceerde pers het zwijgen op te leggen. De iets nieuws te willen zoeken en toe te pas- mentair redacteur Lammers van De Stanoproepen van Trouw om De Standaard sen", klagen Wim Speelman en Anne daard wordt door Troost aangezocht om de deur uit te doen, helpen niet. Bitter Kooistra in een 16 augustus gedateerd binnenlandse overzichten voor Vrij Neconstateert het blad in het aprilnummer pamflet. Ook bij Frans Goedhart wekken derland te schrijven, Hij doet het. Wat van 1943 dat De Standaard thans 30 a 35 de activiteiten van het driemanschap diezeven maanden bezettingspraktijk kan duizend abonnees heeft. En eenjaar later pe bezorgdheid. De gebroeders Drion veranderen in mensen, blijkt misschien wordt een advertentie in de NSB-Almakeren zich in het oktober startende illegahet best als hij Troost meedeelt dat hij dit nak 1944 geciteerd: "Meer dan le blad De Geus eveneens fel tegen de doet met medeweten en instemming van 2.000.000 volksgenoten lezen dagelijks Unie. Dat doet ook Dr. K. Eykman in Colijn. De Telegraaf en De Courant Het Nieuws zijn brochure: 'Wij bouwen verder, maar van den Dag. Uitgebreide voorlichting Welke ervaringen hebben de vroegste ilop welke grondslag?'. Ook Schilder beop grond van feiten bezien in het licht van legale bladen doen ontstaan? Ongetwijziet De Unie direct met diepe argwaan. den nieuwen tijd.'' feld ook de eerste politieke arrestaties, de Op 9 augustus schrijft hij: "En het moet eerste vaak nog tijdelijke verschijningsTot een massale abonnementsopzegging ons van het hart, dat wij nog al wantrouverboden van kranten, het oppakken van komt het in 1940 wel even bij het sociawig worden, als enkele bladen, die o,i. in Schilder en het schrijfverbod dat hem listische Het Volk van de Arbeiderspers, deze dagen in den strijd voor de waarheid wordt opgelegd. Het maakte mensen rijp als deze door Seyss Inquart in handen gecapituleerd hebben, nu ineens zo'n revoor illegaal werk, die daar vroeger wordt gespeeld van Rost van Tonningen. clame maken voor het driemanschap en nooit over zouden hebben gedacht. "Van de ruim 200,000 abonnees van bezijn Nederlandsche Unie. Wij vinden in Maar de scherpste ervaring bracht Schilgin mei 1940 hadden er in juli meer dan die Unie erg veel, dat ook op het verlang- der onder woorden, als hij na zes weken 100.000 opgezegd", vertelde drs. Vos. In De Reformatie lijstje der N.S.B, enz. voorkomt." bezetting klaagt: "Kranten als de Neder- Ook bij het Handelsblad vindt een uit- brandt de Kamper Had de keuze om boven- of ondergronds landsche van voor 10 mei 1940 behoorentocht van abonnees plaats als medio 1941 hoogleraar dr. Klaas Schilder zomer 1940 te opereren in 1940 iets te maken met tot een voormalig tijdperk, lijkt het wel.'' hoofdredacteur D.J. von Balluseck wordt los op de zijns inziens links of rechts? Dat is niet vol te houden. vervangen door een NSB-er. Het maakte te bange Nederlandse Wel heeft gereformeerd legalisme een Op 21 juni 1940 an massale abonnementsopzegde Duitsers enige tijd huiverig om open- pers. verschijnt zijn beduidelijke rol gespeeld. De christengingen van de legale pers is tijlijk nazi's aan de top te plaatsen. Die roemde artikel: SDAP-er J.H. Scheps zal, zwaaiend met dens de bezetting geen sprake vrees ebt echter weg wanneer blijkt dat "Den schuilkelder het Land Oorlogs Reglement en in degeweest, noch van onthouding van adde abonnees weer terugkomen. De opla- uit; de uniform aan". zelfde tale Kanaans als Schilder zelfs tot vertenties, hoewel dit het wapen van ons ge van Het Volk stijgt in 1943 en 1944 Letterlijk geven jo februari '44 in openlijke brochures het volk zou zijn geweest om de genazifiruim boven de 400.000. En de gezamen- ge Amsterdamse a. nationaal-socialisme blijven aanvallen. lijke oplage van de Nederlandse kranten tirevolutionairen ji Formeel was hier sprake van legale pers, hoor aan zijn opm ligt in 1943 100.000 hoger dan in mei om (net als de NSIS naar de inhoud behoren deze brochures 1940. ers met hun krant volledig tot de verzetspers. den) op straat te g; Kan hier de gevolgtrekking uit gemaakt venten met hun bl; Verscheidene publicisten, die zich aanworden dat het publiek blijkbaar toch nog Het blad "Hou en vankelijk bovengronds uiten zien we eind wel vertrouwen had in de genazificeerde Trou" komt al gauw 1940, begin 1941 het pad van de illegaliover heel Nederland pers? Bruins Slot zou na de oorlog de op straat. Als de uitteit opgaan. Enkele jongelui in Amstersterke plek aanwijzen van de legale kran- gave wordt stopgedam van anti-revolutionaire huize brenten en de zwakke van de illegale. 'Wij zet, vinden we vele gen op 31 augustus, Koninginnedag van Hou en Trou-colporhadden achteraf bekeken in Trouw ook teurs hun zakcenten in een oplaag van 130 terug bij het distributienieuws e.d. moeten opnemen.' dan gestarte illegale exemplaren een eerste nummer van een Bepaalde functies van de krant kon het Vrij Nederland. nieuw blad: Vrij Nederland. "Reeds enige maanden gevoelt de Nederlander behoefte aan een werkelijk Nederlandse krant, daar sedert de bezetting van ons land door den Duitsen overweldiger, het grootste deel van de Nederlandse pers dezen overheerser naar de ogen ziet.'' zo oeN scHu»-'' • ° . Aafïen ""^ wordt in het eerste nummer gesteld. Ook ï Er M- ''^ °":ter 3^*°"* L » d U ^ . . ' ^ i e « a r o V « ^^ hier is weer duidelijk de onbetrouwbaar\ sleeuw » II, ueett bet ov heid van de legale pers het motief. l " D e « '''**:! „ver de t W " :

V

I gereduireerde W

A

l vrij snel wordt het blad overgedragen aan anderen die aanvankelijk bovengronds opereerden: C.Troost, die actief was bij Hou en Trou, Jan Kassies en A.H. van Namen. Verder treffen we daarin de pamflettisten Wim Speelman en Anne H. Kooistra. Ook deze tweede groep laat zich dan nog nagenoeg geheel situeren in gereforVU-MAGAZINE — JANUARI 1987

^^Ung

»

PAL

\ datum. * ^ " ijjgaverM» » \ over eeii ^^^ aei^

vr:::^i^^- r ^ ^ ^^''issss^

iVïVTL <10V'-

•of. D i

^,sc«55S^'^^^

15

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen