VU Magazine 1987 - pagina 474

deel van zijn tijd aan observaties. Het interpreteren van de gegevens en het reconstrueren van de gebeurtenissen ver in het heelal is heel tijdrovend. De professional is uiteindelijk op zoek naar de ontstaansgeschiedenis van het heelal. Mist de hobbyist het vermogen en de behoefte tot generaliseren? De Jager stek het Uever niet zo scherp. "Een amateur weet vaak verschrikkelijk veel. Als je mij onder een heldere sterrenhemel vraagt hoe al die sterren heten, kom ik niet zo ver. En dan ken ik er voor een astronoom nog veel bij naam." Het opdreunen van een stercatalogus is misschien geen wetenschap, maar de verzamelaar en de wetenschapper hebben elkaar in de sterrenkunde hard nodig. Bovendien hebben ze ook nog veel gemeen: "Beiden hebben dezelfde drijfveer. Het is de menselijke nieuwsgierigheid die bevredigd moet worden. Het vinden van iets nieuws, het beter begrjpen van de wereld om ons heen, dat is de drijvende kracht in de wetenschap. Amateurs hebben dat ook, maar op hun eigen manier.''

Prof. Nienhuis: 'Altijd positief opvatten' Foto Marten Hailman

I

n de achttiende eeuw bloeiden in ons land de natuurkundige genootschappen. Deze boden de burgerij de gelegenheid zich te verdiepen in de natuurwetenschap. In de hoofdstad kon men elke dag van de week terecht. De avondjes vormden een populair vertier, zeker wanneer de voordrachten werden begeleid met experimenten. Zo kon men keurig in het pak zittende heren gewapend met een barometer de Amsterdamse Westertoren zien beklimmen om zich daar te vergewissen van het wonder der luchtdruk.

Kometen als deze worden vaak het eerst door amateurs gesignaleerd: de kometenjager benut elke heldere avond om de hemel minutieus af te speuren naar bewegende vlekjes.

gen, meteorologen, astronomen en een enkele medicus.

Dat collega's soms wrevelig zijn verwerpt hij: ' 'Je moet het altijd positief opvatten. Bovendien is het voor een vakman een hele goede les de dingen zo te Professor Nienhuis bezet in Utrecht de leerstoel van het Utrechts Natuurkundig moeten uitleggen dat andere mensen het De glorietijd van de genootschappen is Gezelschap. Het vakgebied, meent hij, begrijpen." voorbij. In Haariem zetelt weliswaar nog heeft amateurs niet veel te bieden: "Mijn Dat blijkt vaak geen eenvoudige opgave. altijd het Natuurkundig kabinet van Tey- smdie richt zich tegenwoordig heel wei- Het kan heel moeilijk zijn precies aan te lers Stichting. Alkmaar kent het Natuur- nig meer op zaken van menselijke afme- geven waarom iemand ongelijk heeft. en Letterkundig genootschap Physica en tingen, dingen die je kunt pakken. Het "Toen ik studeerde was er een zekere ook in Amsterdam, Den Haag, Leiden, gaat ofwel om het onzichtbaar kleine, zo- heer Dijkstra die het land rondtrok met Arnhem, Utrecht, Assen en Middelburg als in de atoomfysica en kernfysica, of een pleidooi voor een platte aarde. Als leven de natuurwetenschappelijke ver- om de kosmologie, de opbouw van het iemand zoiets beweert weetje dat hij onenigingen voort. Maar hun aanhang zal heelal. Wat daar tussenin zit menen we gelijk heeft. Maar om aan te geven hóe je men nu tevergeefs zoeken onder de ge- begrepen te hebben, daar doen zich geen dat weet, moetje toch eerst even nadengoede burgerij; het ledenbestand telt echte raadsels meer voor.'' ken. Nu met de ruimtevaart is het misvoornamelijk vakmensen: natuurkundi- De tijd dat je met electriseermachine, schien wat eenvoudiger geworden, maar prisma of slinger iets kon uitrichten is voor die tijd moest je het hebben van hovoorbij. Natuurkunde vergt dure en inge- rizon en zonsondergang. Toen kon een wikkelde apparatuur en grondige kennis amateur met zo'n redenering ver komen. van de wiskunde; volgens Nienhuis twee Ik heb nooit geweten of die Dijkstra nu drempels. Maar, beklemtoont hij, het meende wat hij zei, maar ik heb het altijd werk van amateurs moet worden aange- heel leerzaam gevonden." n moedigd, of het nu een bijdrage levert of Mark Mieras en Bram Vermeer studeren naniet. tuurkunde en zijn free-lance journalisten.

'De eer van de ontdekking. Iets voor de allereerste keer zien. Daar zijn mensen ongelooflijk trots op.' VU-MAGAZINE - DECEMBER 1987

31

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen