VU Magazine 1988 - pagina 401

zelf ervoer. In zijn oeuvre verschuift het accent naar de aftakeling, een proces, dat reeds lang voor het sterven kan beginnen. Doodgaan is op de meest negatieve manier 'oud worden', 'verouderen'. Als zodanig had Brei weliswaar reeds over de dood gezongen, maar hierbij ging het vooral om een geestelijk verouderingsproces oftewel de verstarring. Nu lag het accent ook op de lichamelijke aspecten van de ouderdom. La mort dateert uit 1960, toen Jacques Brei reeds overal erkenning kreeg. Het chanson bevat verschillende elementen die later uitgewerkt zouden worden, maar het accent ligt toch op de dood als het onbekende moment, waarop het leven eindigt. De dood wordt gepersonifieerd - in tegenstelling tot Georges Moustaki past Jacques Brei dit procédé zelden toe - en zeer negatief afgeschilderd: ze is geniepig en vals. De kern van dit lied is de ontmoeting, die dreigt en waaraan niet valt te ontkomen.

over die voorbijgaande tijd nog groter te maken...)

de dood naar voren in Zangra (1962). De hoofdpersoon in dit lied is luitenant in het fort van Belonzio. r zijn eigenlijk weinig chan- Het is zijn vurige wens'om eens een sons van Brei, waarin niet op held te worden. De vijand, die van een of andere wijze een ont- hem een held zal moeten maken, moeting wordt voorbereid of daad- komt evenwel niet opdagen. Nadat werkelijk plaatsvindt, en steeds Zangra zijn hele loopbaan tevergeefs hangt er om die ontmoeting iets on- op het grote moment heeft gewacht, aangenaams. Karakteristiek voor blaast hij - inmiddels tot generaal deze periode van Brels carrière is het bevorderd - roemloos de aftocht. feit, dat de noodzakelijke ontmoe- J'ai quitte Belonzio...!Et l'ennemi est ting ais een nederlaag wordt ervaren la;/Je ne serai pas héros. (Ik heb Been eigenlijk is het dan alleen nog lonzio verlaten.../En daar staat de maar de kunst om als held te ster- vijand;/Ik zal geen held meer zijn.) ven. De coupletten van La mort Aan de confrontatie met de dood worden als een mihtaire mars ge- valt geen eer meer te behalen. Na scandeerd en in het arrangement Zangra verdwijnt het beeld van de heeft Frangois Rauber een korte dood als nederlaag op de achterpassage uit de Symphonic Fantas- grond. De ontmoeting met de dood tique van Berlioz opgenomen. is een noodlot, dat ons allen treft. Het beeld van de dood als nederlaag Brei heeft zich hiermee in verstande- vaak in relatie tot de (verbroken) lijk opzicht verzoend, maar gevoelsliefde - herkennen wij ook in Clara, matig worstelt hij met dezelfde vraLa prochain amour en Vivre debout, gen als ieder mens, zoals naar voren drie chansons uit 1961, maar werd komt in J'arrive (1968)

E

Brei zei het gevoel te hebben elke maand twee jaar ouder te worden. J'arrive, j'arrivejMais pourquoi moi pourquoi maintenantjPourquoi déjd et oü aller... (Ik kom eraan, ik kom eraan/Maar waarom juist ik, waarom juist nü/ Waarom mi al en waar moet ik naar toe...) Eenmaal op de Markiezen-eilanden bemerkt de chansonnier dat de bevolking er heel anders over de dood denkt. Het bijna plechtstatige Les Marquises {\911), dat als laatste chanson op de laatste elpee staat, begint met de woorden: lis parlent La mort m'attend comme une vieille reeds eerder verwoord in Je ne sais de la mort comme tu paries d'un fruit. (Ze spreken hier over de dood fillejAu rendez-vous de la faucillej pas, uit 1958. Pour mieux cueillir le temps qui pas- Je ne sais pas pourquoi ces gens/Pourzoals je over een vrucht spreekt). se/La mort m'attend comme une mieux célébrer ma défaite/Pour princesse/A l'enterrement de ma jeu- mieux suivre l'enterrementjOnt le nez ok al schreef Jacques Brei nesse/Pour mieux pleurer le temps collé auxfenêtres... het alom bekende Le mori(Ik begrijp niet waarom die mensen/ qui passe... bond (1961) nauwelijks één (De dood wacht op mij als een oude Om beter mijn nederlaag te vieren/ jaar na La mort, toch zijn er tussen vrijster/Op de plek waar de sikkel Om beter mijn begrafenis te volgen/ beide chansons wezenlijke verschilmij zal treffen/Om de tijd die voor- Hun neus tegen de ruit hebben ge- len. In muzikaal opzicht zit in Le bij trekt beter te kunnen plukken/ drukt...) moribond veel meer dynamiek. HetDe dood wacht op mij als een prinzelfde constateren we wat betreft de ses/Wanneer mijn jeugd ten grave Het meest uitgesproken komt de tekst. Het accent ligt niet meer op wordt gedragen/Om het verdriet toenmalige visie van Jacques Brei op het moment van de ontmoeting met

O

VU-MAGAZINE—OKTOBER 1988

35

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen