VU Magazine 1988 - pagina 124

Honderdvijfendertig jaar geleden beleefde Nederland een bewogen aprilmaand. In die dagen joeg een gure anti-Roomse storm over het land, die als Aprilbeweging van 1853 de geschiedenisboeken haalde. De aarzelende aanzet tot de latere verzuiling.

FRITS STOFFELS

Anti-papisme en de val van Thorbecke De bisschoppenkwestie op een spotprent. De 'tor' Thorbecke danst tussen de partijen.

In alle Hervormde kerken kun je je handtekening zetten in die maand. "De lucifersjongens op de Dam heeft men geen rust gelaten eer ze geteekend hebben", meldt een ooggetuige. "Vrouwen met drie, vier kinderen, met zuigelingen, zelfs de geheele bevolking der weeshuizen, der fabrieken van hervormde eigenaars, alles stroomt, als opgezweept" naar de kerk. "Menschen die nooit in de kerk komen snellen er nu heen, en vraagt 34

men ze wat ze drijft - het zijn druipende moordschavotten en rookende brandstapels zeggen ze". Wat is er aan de hand? Nederland krijgt weer bisschoppen. Voor het eerst sinds de Tachtigjarige Oorlog. Maar waarom die drukte? Sinds die Tachtigjarige Oorlog hadden de protestanten de lakens uitgedeeld in het land. Er waren wel vele rooms-katholieken. In 1850 ruim 1 op de 3. Maar hun kerk-

bestuur was door de calvinisten op een laag pitje gezet. Utrecht, aartsbisdom, was opgedoekt. Er waren trouwens helemaal geen bisschoppen meer. Allemaal verjaagd. Met een noodbestuur ging het voort. De paus, tandenknarsend te Rome, kreeg weinig vat meer op de toestand in Nederland. Onze katholieken stonden wat terzijde van de roomse wereldkerk. Voordeel was dat men zelf z'n zaakjes kon regelen. Ook VU-MAGAZINE—MAART 1988

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen