VU Magazine 1988 - pagina 459

gebeurde hem dat hij daar over straat hep en in gesprek raakte met een in politiek geïnteresseerde man, die hem bekende in geen geval te zullen gaan stemmen, tenzij Jesse Jackson en Bruce Springsteen zich samen kandidaat zouden stellen. "Amerikanen ervaren het steeds meer als een circus," zegt Brouwer, "een soort Ajax-Feijenoord".

1896 nog 79 procent van de Amerikanen ter stembus ging. In 1924 was dat gedaald tot 49 procent. Brouwer: "Er was toen, behalve de Democratische en de Republikeinse Partij, ook nog een Populistische die in sommige staten inderdaad de andere twee aftroefde. Ik denk dat een districtenstelsel bij de verkiezing, gecombineerd met het bestaan van maar twee partijen de oorzaak is van een toenemende gelijkvormigheid in de programma's. Als er meer partijen zijn komen de scheidingen tussen links, rechts en midden noodzakelijkerwijs meer aan het licht." Duidelijk waarneembare verschillen in politieke stellingname voorkomen dat kiezers vrijblijvend stemmen. proefschrift aan van zijn collega, prof.dr. Hans Daudt, die aan de UvA een leerstoel in de politicologie bekleedt. "Daudt vond destijds dat uiteindelijk toch de issues de doorslag gaven. En voor een aantal verkiezingen ben ik dat wel met hem eens. Het blijkt ook uit andere literatuur." Dan legt Brouwer zijn hand op een boek en houdt het omhoog: Why Americans don't vote. Het boek geeft een grondige politieke analyse van het gebrek aan belangstelling dat de Amerikaanse burger aan de dag legt voor het kiezen van een presidentskandidaat. Vier jaar geleden verscheen maar een op de twee stemgerechtigden in het stemhokje; 53 procent om precies te zijn. In de recente geschiedenis is dat nooit veel hoger geweest, met soms een uitschieter naar de zestig procent. Het maakt de Verenigde Staten tot een land met zo ongeveer de laagste opkomst ter wereld. "Vanuit wetenschappelijk oogpunt is dat gegeven veel belangrijker dan wie er won," zegt Brouwer. De lage opkomst is des te opmerkelijker als men zich bedenkt dat in VU-MAGAZINE—DECEMBER 1988

E

V

Handen schudden en aandacht trekken van de media; wie daarin het beste slaagt kan rekenen op de gunst van het kiezersvolk. Foto's ANP

icieus is de cirkel waarin de Amerikaanse politiek steeds meer gevangen is geraakt. Enerzijds lijken de kandidaten en hun programma's zodanig op elkaar dat kiezers steeds meer gaan twijfelen en slechts op basis van hun gevoel op kandidaten gaan stemmen. Anderzijds zijn partijen bang om zich te positioneren, uit angst dat de meer uit het midden liggende ideeën door de tegenpartij als radicalismen onder vuur worden genomen. Hoe vaak zijn de Democraten in oktober en november niet als liberals, 'gevaarlijke vooruitstrevers', onder vuur genomen? Een alternatief, volgens Brouwer, is een 'agressievere campagne', waarin met name de Democratische Partij duidelijker voor de eigen ideologie uitkomt. "De partij moet zich niet schamen voor het etiket liberal. Er zou juist een nieuwe, een positieve betekenis aan gegeven moeten worden." Het afschaffen van de registratieplicht kan ook nieuwe impulsen geven. "Ik verwacht dat dat een heel nieuwe dimensie aan het politieke systeem zou kunnen bieden," aldus Brouwer, die zijn overpeinzing afsluit met een speculatie over de vraag of het aanzien van de campagne in 1992 heel anders zal zijn dan die van 1988. "Dat zou kunnen," zegt Brouwer, "als reactie. Wellicht is er dan een strategie van geplande onvoorzichtigheid." Het zou, aan de overkant van de grote plas, in ieder geval een herhaling voorkómen van wat Bush in de achterhggende campagne zei; 'This is not a campaign about ideology, this is a campaign about morals and values..."U

venzeer maakt het uit of een overwinning voor een der partijen in een bepaalde staat al zeker is of niet. Als te voorspellen valt dat in een staat een van beide partijen zeker zal winnen, loont het voor de aanhangers van de tegenpartij niet meer om naar de stembus te gaan. Alle kiesmannen worden namelijk aan de winnende partij toegewezen. Bovendien moet een kiezer zich laten registreren. Brouwer: "Dat begon als een maatregel ter bestrijding van corruptie, maar tegenwoordig is het een extra hindernis die maakt dat veel Amerikanen niet stemmen. Dat zijn met name zwakkere groepen in de samenleving; mensen die weinig pohtiek betrokken zijn. Ik vind het persoonlijk een grote teleurstelling dat die registratieplicht op deze wijze gehandhaafd wordt." Maar ook politiek betrokken mensen haken af Brouwer komt regelmatig in de VS hij bekleedde gasthoogleraarschap- Het interview met prof. Brouwer werd drie pen aan de Columbia University en weleen voor het eind van de campagne afgenode University of Pennsylvania. Ook men. de afgelopen laatste weken bracht Jurjen Boorsma is journalist en studeert rechhij in de Verenigde Staten door. Het ten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen