VU Magazine 1988 - pagina 76

fenen aan de theologische faculteit van de rijksuniversiteit in Leiden. Terugblikkend op de ontwikkeling in Banning's leven wordt een rode draad zichtbaar, die loopt van diepe sociale bewogenheid, tot het doorbreken van scheidslijnen en het bouwen van bruggen. Al wat hij deed

Een nieuwe weg wórdt geopend, tot heil van ons volk! Hier is de Partij van den Arbeid!' was terug te voeren op pogingen om geloof en politiek, kerk en wereld, te verzoenen en op elkaar af te stemmen. Zo trachtte hij het geloof binnen het socialisme te integreren, de muren van verstarring tussen de politieke partijen af te breken, maar ook binnen kerk en theologie de vensters op de wereld te openen en, niet in de laatste plaats, wanhopigen houvast te bieden. Wie de rekening opmaakt van wat er van Banning's politieke en kerkelijke hervormingsvoorstellen uiteindelijk is terechtgekomen, is snel uitgeteld. In veel opzichten wordt nog altijd gescheiden gemarcheerd door christenen en socialisten, geven kerkelijke uitingen van maatschappelijke betrokkenheid voornamelijk aanleiding tot nog grotere verdeeldheid, en wordt sociologie in theologische faculteiten ondergewaardeerd. Men mag het Banning niet aanrekenen. Wellicht is de werkelijkheid tóch weerbarstiger, de maatschappij minder 'maakbaar' gebleken, dan Banning in zijn onstuimig idealisme vermoedde. D De citaten van Banning zijn, tenzij anders aangeven, afkomstig uit 'Terugblik en perspectief, een autobiografische schets die hij ter gelegenheid van zijn zeventigste verjaardig in 1958 schreef voor vrienden en bekenden, en die, aangevuld met beschouwingen over zijn leven en werk, in 1972 verscheen in de Oekumene-reeks van Bosch & Keuning. De illustraties bij dit artikel werden ter beschikking gesteld door het Instituut voor Sociale Geschiedenis.

30

E

ind november bractit Ik een bezoek aan de Engelse tiootdstad. Aanleiding was de zeventigste verjaardag van onze zusterorganisatie de British Medical Women's Federation, maar tiet bleek een aardige gelegentield om de Britse en Nederlandse gezondtieldszorg te vergelijken. De verjaardag zelf werd gevierd met een symposium over Vrouwen, Gezondheid en Werk, In tiet statige gebouw van de Vereniging voor Gynaecologie gelegen aan Regent's Park. De aardigste lezing was die van de epidemlologe Valerie Beral, die zicti afvroeg In tioeverre veranderingen in tiet arbeidspatroon van vrouwen tiaar gezondtield tiebben beïnvloed. In de afgelopen dertig jaar is tiet percentage vrouwen met betaald werk verdrievoudigd. In Groot Brittanniëverrictit nu gemiddeld 60 procent van de vrouwen betaald werk (dat Is ongeveer twee maal zoveel als in ons land). Een vergelijking van de gezondtield van (bultenstiuls) werkende vrouwen met die van hulsvrouwen wordt vertekend doordat er een selectie vooraf plaatsvindt: vrouwen die lijden aan chronische aandoeningen (bij voorbeeld suikerziekte) blijven veel vaker huisvrouw, 'gezonde' vrouwen komen makkelijker op de arbeidsmarkt. Van de 'gezonde' vrouwen zijn het vooral de full-time werkende vrouwen met kinderen beneden de 16 jaar, die zich ziek melden, vaker dan hun parttime werkende collega's of huisvrouwen. Mogelijk speelt hier de dubbele belasting een rol. Er Is de laatste jaren een zorgwekkende toename van de sterfte aan longkanker bij vrouwen en deze ziekte komt vooral voor bij werkende vrouwen. De sterfte aan longkanker ligt bij Britse vrouwen twee maal zo hoog als bij ons. Toch wijzen de sterfte-statlstleken er niet op dat de grotere deelname van vrouwen aan het arbeidspro-

ces ernstige gevolgen voor haar gezondheid met zich mee heeft gebracht: er is nog steeds een veel lagere sterfte van vrouwen vergeleken bij mannen, vooral In de jongere leeftijdsgroepen. Het middagprogramma werd in de war gestuurd door de actuele politieke gebeurtenissen. De dag tevoren had de regenng Thatcher ingrijpende wijzigingsvoorstellen voor de National Health Service (NHS) ingediend. Staatssecretaris voor Volksgezondheid, Edwina Currie, moest bij ons verstek laten gaan om de regeringsplannen in het parlement te verdedigen. De kranten stonden dagen lang bol van de verhalen over de rampzalige toestand van de Britse gezondheidszorg. Er staan op dit

co cc \ £ ; L±j

3 Q Q 2

heelkundige controles af te schaffen (waar heb ik dat eerder gehoord?!) en door patiënten driekwart van de kosten van de tandheelkundige behandeling zelf te laten betalen. Uit het oogpunt van preventie geen zinnige maatregelen en bovendien bieden ze geen oplossing voor de knelpunten in de ziekenhuiszorg. De NHS-ziekenhuizen moeten van Thatcher zelf proberen geld te verdienen door het exploiteren van winkels en cafetaria's, door klinieken voor de behandeling van sportletsel op te zetten en door mensen - tegen betaling, uiteraard - een 'checkup' aan te bieden. Sommige van de voorstellen zijn zo bizar dat ze dankbaar materiaal vormen voor het

.^Hl.,. British ^^^^BK'

^^^^^K';

'

iw*'

'^

HBIP^I Health H IK. r ^^^^Bl*\

LU Z X < 1— > ogenblik In Engeland bijna 700.000 patiënten op de wachtlijst voor een operatie. Wachttijden kunnen oplopen tot een jaar. Vooral hooggekwalificeerde verpleegkundigen worden bij de NHS sterk onderbetaald. Per jaar lopen duizend van hen weg naar privé-klinieken. Dokters kunnen niet opereren omdat er onvoldoende gekwalificeerd personeel is. Bedden komen leeg te staan en hele afdelingen van ziekenhuizen worden uit geld- en personeelsgebrek gesloten. De jongste plannen van de regering lijken hier niet veel soelaas te bieden. De voorstellen komen neer op het stimuleren van de huisartsgeneeskunde onder meer door het aanmoedigen van concurrentie. Het benodigde geld moet opgebracht worden door van patiënten een eigen bijdrage van f 35 te vragen voor controle bij de oogarts, door de gratis tand-

Service

satirische TV-programma Spitting image dat bij ons gelukkig op de VPRO is te volgen. Toch zullen al deze commerciële activiteiten, die verdacht veel weg hebben van de 'Vendex/Boeremaplannen', slechts een fractie van het geld kunnen opbrengen dat nodig is, Groot-Brittannië besteedt nog geen zes procent van het Bruto Nationaal Produkt aan gezondheidszorg; vergelijk daarbij Nederland met 8,5 procent en de Verenigde Staten met 10,5 procent. Het lijkt er sterk op dat straks alleen nog patiënten met geld behoorlijken op tijd in een ziekenhuis geholpen zullen kunnen worden. Tegenstanders van de regering lieten niet na fijntjes op te merken dat de ministervan Volksgezondheid, die ten tijde van de debatten ziek was, verpleegd werd in een privé hospitaal.

VU-MAGAZINE—FEBRUARI 19

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen