VU Magazine 1989 - pagina 139

meerde Kerken in Hersteld Ver- denheid trok nieuwe leden aan, band. Zoals vele Hersteld-Verban- maar sloeg niet bijster aan onder de ders voelde de sociaal bewogen Bus- kiezers. Dat veranderde toen een kes zich aangetrokken tot de CDU. politiek specialist aantrad: de Friese "Een grote aanwinst", berichtte het journalist Hendrik van Houten, oppartijblad toen hij zich in 1929 (in- richter en secretaris van de Bond van middels weer beroepen naar Texel) Landpachters. In de sfeer van de verergerende landbouwcrisis raakte aanmeldde als medewerker. Het zaaltje van de 'Christelijke Van Houten geregeld in botsing met Werkmansbond' te Amsterdam was de rijke boeren in zijn eigen ARP. te klein toen Buskes in hetzelfde jaar De maat was voor hem vol, toen "de drie groote vragen" voor de deze partij in 1932, met een beroep CDU-politiek aan de orde stelde: op haar beginsel van eigendoms-

De kar van Staalman en De Vries t e g e n Kuyper's statiekaros.

kelijk stabiele aanhang in Amsterdam en de Twentse textielstreek, waar oudere protestants-dissidente tradities voortleefden. Zo kon Van Houten in het Parlement onafgebroken zijn stem verheffen tegen de "door en door mammonistische" crisispolitiek van de regering; en zij het minder overtuigd - tegen de "onverzadigbare honger van het militarisme". Voor Buskes was antimilitarisme een grondbeginsel van christelijke politiek. Anders dan dr. G.J. Heering - zijn remonstrantse medestrijder in de beweging Kerk en Vrede baseerde hij dit standpunt niet op een vroeg-christelijke ethiek. Diens stelling dat elke oorlog zondig zou zijn wees hij af "omdat God zelf volgens het Oude Testament het be-

'Een horde ellendelingen, die God niet vrezen en geen mens ontzien.' vel tot oorlog gegeven heeft". Liever verwees Buskes naar een boek dat door de gereformeerde pers ten sterkste werd ontraden: Erich Maria Remarque's 'Van het westelijk front geen nieuws'. "Zeer zeker is het een goddeloos boek, dat wil zeggen een boek waarin voor God geen plaats is. Maar de werkelijkheid die erin beschreven wordt is dan ook een goddeloze werkelijkheid, waarin het heeren, onmogelijk is voor God een plaats Oppassen kalm aan! te vinden." Die werkelijkheid, waar- Je rijdt Zijne tegen het christelijk geweten zich Excellentie met je wél moest verzetten, was de moder- lompe kar ondersteboven! ne oorlog. Spotprent van Willy Sluiter

en horde ellendelingen, die God niet vrezen en geen 'mens ontzien, georgani"Wij geloven in de komst van het recht, wijzigingen van de pachtwet Koninkrijk Gods. Daarom kunnen verwierp. Bij de CDU vond hij seerd in de bloedige internationale wij de sociale, internationale en ko- ruimte voor zijn sociale ideeën. Het der wapenfabrikanten..." Zo omloniale verhoudingen van het ontwapeningsstandpunt nam hij min schreef CDU-propagandist Inne de Jong de aanstichters van de moderogenblik onmogelijk aanvaarden. of meer op de koop toe. Daarom prediken wij een heilige on- "Recht voor oud en arm". Onder ne oorlog. De christen-democraten tevredenheid." In deze geest stelde dergelijke motto's trokken de ver- zagen een "demonisch verband tushij in 1931, sterk geïnspireerd door kiezingstoespraken van Van Houten sen kapitalisme en oorlog". Maar De Ligt, een beginselverklaring op. in 1933 volle zalen. Als lijsttrekker veel verder dan zulke aanklachten Een jaar later presenteerde de partij tilde hij de CDU boven de kies- reikten hun analyses niet. Met het haar programma, met als hoofdpun- drempel uit. Dankzij de Bond van gevolg dat ze bij de stormachtige ten nationale ontwapening en ge- Landpachters kreeg de partij een ontwikkeling van de internationale stevige positie in het noorden des dreiging hun principiële antwoorden deeltelijke sociaHsatie. De prediking van heilige ontevre- lands. Daarnaast had ze een betrek- al klaar hadden. VU'MAGAZINE—APRIL 1989

5

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen